Được biết đến như một công cụ quan trọng trong Marketing, Positioning Map giúp doanh nghiệp xác định vị trí cạnh tranh của sản phẩm hoặc thương hiệu trên thị trường. Bằng cách xác định mối quan hệ giữa các yếu tố quan trọng của khách hàng và đối thủ cạnh tranh, Positioning Map cho phép doanh nghiệp xác định được điểm mạnh của mình trên thị trường. Vậy chính xác Positioning Map là gì? Cần lưu ý gì khi sử dụng Positioning Map? Ưu điểm khi sử dụng Positioning Map là gì?
Tìm hiểu tổng quan về Positioning Map
Positioning Map là gì?
Positioning Map (Bản đồ định vị) là một công cụ phân tích chiến lược quan trọng trong Marketing và quản lý thương hiệu. Công cụ này được sử dụng để định vị và hiểu rõ vị trí của sản phẩm hoặc thương hiệu trên thị trường so với các đối thủ cạnh tranh. Đôi khi Positioning Map còn được gọi là Perception Map hoặc Perceptual Map. Công cụ này giúp thị trường và doanh nghiệp định hình hình ảnh, vị thế của mình dựa trên những thuộc tính và yếu tố quan trọng mà khách hàng đánh giá.
Cách thức hoạt động của Positioning Map đơn giản nhưng hiệu quả. Trước tiên, bạn cần thu thập thông tin từ người tiêu dùng về những tiêu chí, thuộc tính và giá trị mà họ xem là quan trọng đối với một sản phẩm/dịch vụ trong lĩnh vực cụ thể. Sau đó, đối với mỗi thương hiệu hoặc sản phẩm, bạn cần đánh giá sự hiện diện và vị trí của chúng trong bối cảnh các tiêu chí này.
Positioning Map thường được biểu đồ hóa với hai hoặc ba trục, biểu thị các tiêu chí và yếu tố đánh giá. Tc Vị trí của thương hiệu/sản phẩm trên biểu đồ sẽ chỉ ra vị thế của chúng so với các đối thủ cạnh tranh. Thấy được điểm mạnh, điểm yếu, cũng như các phương diện cạnh tranh của mình, doanh nghiệp có thể phát triển và điều chỉnh chiến lược định vị.
Có bao nhiêu loại Positioning Map?
Biểu đồ hai trục (Two-Dimensional Positioning Map)
Đây là loại Positioning Map phổ biến và dễ hiểu nhất. Biểu đồ này sử dụng hai yếu tố chính để xác định vị trí của sản phẩm/dịch vụ trên một không gian hai chiều. Trục hoành biểu thị một yếu tố, chẳng hạn như giá cả, chất lượng hoặc hiệu suất. Trong khi đó, trục tung biểu thị yếu tố thứ hai, như tính năng độc đáo, dịch vụ khách hàng hoặc phong cách thương hiệu.
Vị trí của từng sản phẩm/thương hiệu cụ thể sẽ được đánh dấu trên biểu đồ, từ đó tạo ra các vị trí đa dạng trên không gian hai chiều.
Biểu đồ ba trục (Three-Dimensional Positioning Map)
Biểu đồ ba trục sử dụng ba yếu tố quan trọng để xác định vị trí của sản phẩm/dịch vụ trên một không gian ba chiều. Vì vậy, biểu đồ này thường phức tạp hơn biểu đồ hai trục. Trục hoành và trục tung vẫn biểu thị hai yếu tố như trong biểu đồ hai trục. Trong khi đó, trục thứ ba được thêm vào để biểu thị một yếu tố quan trọng khác, chẳng hạn như thị phần, độ phổ biến hay đặc điểm địa lý.
Vị trí của sản phẩm hoặc dịch vụ được đánh dấu trên không gian ba chiều, tạo ra sự phân loại chi tiết hơn và cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về vị trí của sản phẩm trong thị trường cạnh tranh.
Vai trò của Positioning Map đối với doanh nghiệp
Định vị cạnh tranh
Positioning Map cho phép doanh nghiệp định vị vị thế của mình so với các đối thủ trên thị trường. Hiểu rõ vị trí cạnh tranh của mình, doanh nghiệp có thể tìm ra những điểm mạnh, điểm hạn chế của mình so với các đối thủ. Thông qua đó, doanh nghiệp sẽ phát triển được chiến lược cạnh tranh phù hợp.
Xác định điểm mạnh và điểm yếu
Positioning Map giúp doanh nghiệp xác định rõ những yếu tố và tiêu chí nào mà khách hàng đánh giá quan trọng nhất. Đây là cách giúp doanh nghiệp xác định điểm mạnh của mình để tận dụng và nâng cao giá trị cung cấp cho khách hàng. Đồng thời, họ cũng có thể nhận ra điểm yếu để cải thiện, tăng khả năng cạnh tranh.
Xác định đối tượng khách hàng
Positioning Map giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhóm khách hàng mục tiêu và nhu cầu của họ. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung các hoạt động Marketing và quảng cáo vào nhóm đối tượng có khả năng mua hàng cao nhất, tối ưu hóa hiệu quả chiến dịch tiếp thị.
Tạo thông điệp độc đáo
Dựa trên vị trí của mình trong Positioning Map, doanh nghiệp có thể phát triển thông điệp độc đáo và phân biệt với các đối thủ. Thông điệp này giúp tạo sự nhận diện thương hiệu, thu hút sự quan tâm của khách hàng.
Xây dựng chiến lược định vị
Positioning Map cung cấp thông tin cơ bản để xây dựng chiến lược định vị hiệu quả. Dựa vào việc phân tích vị trí hiện tại và mục tiêu của doanh nghiệp, họ có thể tạo ra kế hoạch chi tiết để cải thiện vị trí của mình trong tâm trí khách hàng.
Cách sử dụng Positioning Map để định vị và phân loại sản phẩm
Bước 1: Xác định các yếu tố quan trọng của khách hàng
Trước tiên, bạn cần tiến hành một nghiên cứu kỹ lưỡng về thị trường và đối tượng khách hàng. Thu thập thông tin về những yếu tố quan trọng mà khách hàng quan tâm khi mua sản phẩm/dịch vụ trong lĩnh vực cụ thể. Những yếu tố này có thể bao gồm: giá cả, chất lượng, tính năng, thương hiệu, dịch vụ khách hàng, uy tín, độ tin cậy và sự tiện lợi.
Bước 2: Tạo Positioning Map
Khi đã xác định được những yếu tố quan trọng, bạn cần xây dựng Positioning Map cho doanh nghiệp. Bạn có thể xây dựng biểu đồ hai hoặc ba trục tuỳ vào số lượng yếu tố muốn so sánh.
Trên trục hoành của Positioning Map, bạn hãy đặt các yếu tố quan trọng đã xác định ở bước 1. Ví dụ, nếu giá cả và chất lượng là hai yếu tố quan trọng nhất, bạn đặt chúng lên trục hoành. Trên trục tung, bạn cần sắp xếp các sản phẩm hoặc thương hiệu cạnh tranh dựa trên mức độ chất lượng và giá cả của chúng.
Bước 3: Đánh giá và định vị sản phẩm của bạn:
Tiếp theo, bạn cần xác định vị trí của sản phẩm/dịch vụ trên Positioning Map. Để thực hiện bước này, bạn phải đánh giá một cách thận trọng và chính xác các yếu tố quan trọng trên thị trường ở thời điểm hiện tại. Tốt nhất, bạn hãy xem xét chất lượng và giá thành của sản phẩm/dịch vụ. Sau đó, bạn có thể so sánh với các đối thủ cạnh tranh. Cuối cùng, bạn chỉ cần đặt sản phẩm của mình vào vị trí thích hợp trên Positioning Map.
Bước 4: Phân loại các đối thủ cạnh tranh
Dựa trên Positioning Map, bạn có thể nhận biết rõ ràng các đối thủ nào đang cạnh tranh trực tiếp với bạn và nằm trong cùng một phạm vi vị trí. Phân loại các đối thủ này dựa trên vị trí của họ trên Positioning Map. Nhìn vào các ô hoặc nhóm sản phẩm nằm gần nhau để xác định nhóm cạnh tranh trực tiếp với bạn.
Bước 5: Điều chỉnh chiến lược định vị
Cuối cùng, dựa vào kết quả từ Positioning Map, bạn hãy điều chỉnh chiến lược định vị của mình. Tập trung vào phát triển các đặc điểm và giá trị cốt lõi của sản phẩm/dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Đồng thời, bạn có thể xây dựng thông điệp Marketing và quảng cáo phù hợp với vị trí của mình trên thị trường. Đảm bảo rằng thông điệp của bạn phản ánh đúng vị trí và giá trị mà doanh nghiệp muốn truyền tải đến khách hàng.
Một số ưu điểm của Positioning Map
Hiểu rõ thị trường và khách hàng
Positioning Map giúp doanh nghiệp nắm bắt sự đa dạng và phức tạp của thị trường. Bằng cách xác định các yếu tố quan trọng mà khách hàng quan tâm, doanh nghiệp sẽ có cái nhìn tổng quan và chính xác về những gì khách hàng đang tìm kiếm. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung vào cung cấp giá trị đáp ứng nhu cầu, mong đợi của đối tượng mục tiêu, từ đó xây dựng một lợi thế cạnh tranh hiệu quả.
Phân loại đối thủ cạnh tranh
Positioning Map giúp doanh nghiệp đánh giá và phân loại các đối thủ cạnh tranh của mình. Khi xếp các đối thủ trên trục hoành và tung dựa trên các tiêu chí quan trọng, doanh nghiệp sẽ xác định đúng vị trí của mình trong bối cảnh cạnh tranh. Điều này làm nổi bật điểm độc đáo và phân biệt sản phẩm/dịch vụ của khách hàng so với đối thủ cạnh tranh. Đồng thời, doanh nghiệp cũng có cơ hội xây dựng vị trí độc đáo trong tâm trí khách hàng.
Định hình vị thế riêng biệt
Positioning Map cho phép doanh nghiệp xác định vị trí độc đáo và cốt lõi của họ trên thị trường. Bằng cách định hình các điểm mạnh và giá trị độc đáo, doanh nghiệp có thể thu hút sự chú ý cũng như cải thiện lòng tin của khách hàng. Nhờ đó, doanh nghiệp sẽ tạo ra được lợi thế cạnh tranh và làm nổi bật thương hiệu của mình. Vị trí độc đáo giúp doanh nghiệp tránh trở thành nhà cung cấp “tạm thời” hoặc cạnh tranh giá. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng sẽ tăng cường nhận diện thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
Hỗ trợ định hướng chiến lược
Positioning Map là công cụ hữu ích để xác định hướng đi và định hình chiến lược Marketing. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung vào mục tiêu và tối ưu hóa các tài nguyên. Chính xác hóa hướng đi và mục tiêu giúp doanh nghiệp phát triển các kế hoạch hành động cụ thể. Đồng thời, doanh nghiệp cũng có thể xác định các yếu tố ảnh hưởng đến thành công của chiến lược. Điều này làm cho doanh nghiệp dễ dàng theo dõi hiệu quả chiến lược, thích ứng với những thay đổi trong thị trường.
Các case study thực tế về Positioning Map
Coca-Cola và. Pepsi
Ví dụ nổi tiếng về việc áp dụng Positioning Map là cuộc cạnh tranh giữa Coca-Cola và Pepsi. Cả hai công ty sản xuất đồ uống có ga phổ biến này đã sử dụng Positioning Map để xác định vị trí của mình trên thị trường.
Pepsi định hình mình như một thương hiệu trẻ trung, năng động và hiện đại, trong khi Coca-Cola tập trung vào việc xây dựng hình ảnh cổ điển và đậm chất gia đình.
Trên Positioning Map, Pepsi nằm gần phía trên bên phải, trong khi Coca-Cola nằm gần phía trên bên trái. Cách định hình độc đáo này giúp cả hai thương hiệu thu hút và duy trì người tiêu dùng trong nhóm đối tượng mục tiêu của họ.
Toyota và Lexus
Công ty Toyota đã áp dụng Positioning Map để định hình mối quan hệ giữa hai thương hiệu con của họ, đó là Toyota và Lexus. Toyota định hình mình như một thương hiệu xe ô tô phổ thông và tiết kiệm nhiên liệu, trong khi Lexus được định vị là thương hiệu ô tô cao cấp và sang trọng. Trên Positioning Map, Lexus nằm gần phía trên bên phải, trong khi Toyota nằm gần phía dưới bên trái. Bằng cách tạo ra hai vị trí độc đáo như vậy, Toyota thu hút đối tượng mục tiêu khác nhau và không cạnh tranh trực tiếp với chính mình.
FedEx và DHL
Công ty chuyển phát nhanh FedEx và DHL cũng đã sử dụng Positioning Map để định hình chiến lược marketing của họ. FedEx định hình mình như một công ty chuyển phát nhanh quốc tế với chất lượng dịch vụ cao và độ tin cậy. Trong khi đó, DHL định hình mình là một công ty chuyển phát nhanh quốc tế giá rẻ và tập trung vào dịch vụ bưu chính. Trên Positioning Map, FedEx nằm gần phía trên bên phải, trong khi DHL nằm gần phía dưới bên trái. Điều này giúp cả hai công ty thu hút các đối tượng mục tiêu khác nhau và phục vụ các nhu cầu đặc biệt của khách hàng.
Tóm lại, Positioning Map là một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp định hình chiến lược marketing và tăng cường hiệu suất kinh doanh trên thị trường cạnh tranh. Qua bài viết trên, Tino Group hy vọng bạn đã hiểu rõ “Positioning Map là gì?”. Đừng quên theo dõi Tino Group để không bỏ lỡ những bài viết hay và hữu ích khác bạn nhé!
Những câu hỏi thường gặp
Positioning Map có những hạn chế nào?
Positioning Map chỉ hỗ trợ bạn xem xét một số yếu tố quan trọng và không phản ánh tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của khách hàng. Đồng thời, yếu tố này cũng không đánh giá được sự thay đổi và phản ứng của thị trường theo thời gian.
Positioning Map được sử dụng trong lĩnh vực nào?
Positioning Map được sử dụng trong mọi lĩnh vực và ngành công nghiệp, từ hàng hoá tiêu dùng đến dịch vụ, công nghệ.
Xác định yếu tố quan trọng trên Positioning Map bằng cách nào?
Để xác định các yếu tố quan trọng, doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu thị trường và thu thập thông tin từ khách hàng về những gì họ đánh giá cao nhất khi mua sản phẩm hoặc dịch vụ.
Xác định vị trí của sản phẩm trên Positioning Map bằng cách nào?
Để xác định vị trí của sản phẩm trên Positioning Map, doanh nghiệp cần đánh giá cẩn thận và so sánh mức độ chất lượng, giá trị của sản phẩm với đối thủ cạnh tranh.
