Ngôn ngữ lập trình đóng vai trò như một “trợ thủ đắc lực” của các lập trình viên. Vai trò chủ đạo của các loại ngôn ngữ lập trình là viết những phần mềm, ứng dụng trên các nền tảng số theo nhiều kiến trúc khác nhau. Trong hệ thống những ngôn ngữ ấy, ngôn ngữ lập trình bậc cao được xem là một nhánh chính. Vậy ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì? Có bao nhiêu loại ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến? Hãy cùng tham khảo chi tiết qua bài viết dưới đây cùng Tino Group nhé!
Tìm hiểu tổng quan về ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ lập trình là gì?
Ngôn ngữ lập trình (Programming Language) là một loại ngôn ngữ của máy tính, được các lập trình viên viết ra để tạo phần mềm, tập lệnh hoặc các hướng dẫn cho các máy tính thực hiện theo. Trong bối cảnh công nghệ, ngôn ngữ lập trình đã phát triển thành nhiều loại khác nhau. Tuy vẫn có những điểm tương đồng nhất định, nhưng mỗi ngôn ngữ lập trình sẽ sở hữu một số đặc thù riêng.
Chính bởi sự đa dạng ấy, các lập trình viên luôn phải học thêm các quy tắc, cú pháp và cấu trúc ngôn ngữ. Từ đó, lập trình viên thực hiện viết mã nguồn trong trình soạn thảo hoặc IDE và biên dịch code thành ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được.
Ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì?
Sau khi hiểu rõ khái niệm ngôn ngữ lập trình, bạn có thể nhận diện ngôn ngữ lập trình bậc cao dễ dàng hơn. Ngôn ngữ lập trình bậc cao (High-level Programming Language) là một loại ngôn ngữ lập trình mang tính trừu tượng hóa, độc lập với ngôn ngữ máy tính học.
Không giống như các ngôn ngữ lập trình bậc thấp (Low-level Programming Language), ngôn ngữ lập trình bậc cao sử dụng những yếu tố ngôn ngữ tự nhiên hoặc tự động hoá các khu vực quan trọng của hệ thống máy tính, giúp quá trình phát triển đơn giản và dễ hiểu hơn.
Trong khi ngôn ngữ lập trình bậc thấp được dùng để tăng trưởng hệ điều hành mới hoặc viết mã chương trình cơ sở, ngôn ngữ lập trình bậc cao sẽ được dùng để viết các ứng dụng. Những ứng dụng này vận hành trên các nền tảng và kiến trúc khác nhau.
Hình thức của ngôn ngữ lập trình bậc cao khá tương đồng với ngôn ngữ tự nhiên. Chúng sở hữu đặc tính độc lập, ít phụ thuộc vào các loại thiết bị xử lý hoặc trình dịch.
Một số ngôn ngữ lập trình bậc cao thường gặp
Trong thế giới máy tính, có đến 20 loại ngôn ngữ lập trình bậc cao. Vì vậy, nếu có mục tiêu trở thành lập trình viên chuyên nghiệp, bạn cần dành thời gian tìm hiểu, nghiên cứu 20 loại ngôn ngữ lập trình này. Dưới đây, Tino Group sẽ tổng hợp 7 loại ngôn ngữ lập trình bậc cao thường gặp để bạn nhận diện rõ nét hơn về các loại ngôn ngữ lập trình.
#1. Java
Java là loại ngôn ngữ lập trình bậc cao rất phổ biến trong thế giới máy tính. Loại ngôn ngữ này được xem là một dạng platform, có tính năng bảo mật mạnh mẽ. Ngôn ngữ lập trình Java được phát triển bởi Sun Microsystems do James Gosling khởi xướng. Chính thức ra mắt từ năm 1995, Java vận hành trên nhiều nền tảng khác nhau như Windows, Mac và các phiên bản của UNIX.
Java độc lập với nền tảng, không có giới hạn đối với bất kỳ phần cứng hoặc hệ điều hành nào. Với Java, người dùng cơ sở có thể “viết một lần, chạy mọi nơi”. Đây được xem là tính năng ưu việt nhất của Java.
#2. JavaScript
Sau Java, JavaScript cũng là một loại ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến. Chúng được sử dụng chủ yếu trong việc tạo ra các trang web tương tác, kết nối người dùng. JavaScript tích hợp và nhúng vào HTML để tăng độ số động cho các website. Trên thực tế, JavaScript là một yếu tố không thể thiếu đối với trang web. Nhiệm vụ của ngôn ngữ lập trình này là cho phép Client-side Script từ phía người dùng và Nodejs (từ phía máy chủ) tạo ra những trang web động.
Ngoài ra, JavaScript còn là một ngôn ngữ lập trình thông dịch hướng đến đối tượng. JavaScript nằm trong bộ 3 ngôn ngữ chính của lĩnh vực lập trình website: HTML, CSS và JavaScript. 3 ngôn ngữ này có mối quan hệ mật thiết với nhau để tạo ra một website sống động, chuyên nghiệp hơn.
#3. Ngôn ngữ C
C được mệnh danh là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất thế giới. Ưu điểm của C là tính đơn giản, linh hoạt và dễ sử dụng. Đây là loại ngôn ngữ lập trình có cấu trúc độc lập, được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực viết ứng dụng, hệ điều hành như Windows, Oracle database, Python Interpreter, git,…
Bên cạnh đó, nhiều lập trình viên còn ví C như một loại “ngôn ngữ mẹ”. Bởi đây là ngôn ngữ cơ sở, đóng vai trò nền tảng cho các ngôn ngữ khác. Nếu thành thạo C, bạn sẽ chinh phục C++, C# và Java dễ dàng hơn.
#4. Ngôn ngữ C++
Ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến tiếp theo là C++. Đây là loại ngôn ngữ hướng đối tượng (OOP – Object-oriented Programming), được phát triển bởi Bjarne Stroustrup. C++ phát triển trên nền tảng của ngôn ngữ lập trình C. Vì vậy, C++ là sự hội tụ của hai phong cách lập trình hướng cấu trúc giống C và hướng đối tượng. Vì vậy, C++ được xem là một loại ngôn ngữ lập trình “lai tạo”.
#5. Ngôn ngữ C#
C# còn được gọi là C Sharp là một loại ngôn ngữ lập trình đơn giản, ra mắt người dùng vào năm 2000 do đội ngũ kỹ sư của Microsoft phát triển. Đây là loại ngôn ngữ lập trình hiện đại, hướng đối tượng. C# được thiết kế trên nền tảng của 2 loại ngôn ngữ lập trình mạnh nhất là Java và C++.
#6. Python
Python là ngôn ngữ lập trình bậc cao hướng đối tượng, mạnh mẽ, được phát triển bởi “cặp bài trùng” Guido và Rossum. Ngôn ngữ lập trình này sở hữu cú pháp đơn giản, dễ sử dụng. Vì vậy, Python đã trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình nhập môn phổ biến nhất cho người mới bắt đầu.
Python có cấu trúc dữ liệu cấp cao mạnh mẽ, dễ tiếp cận và hiệu quả với lập trình đối tượng. Ngoài ra, cú pháp lệnh chính là điểm cộng lớn của Python vì chúng khá linh hoạt, dễ hiểu và rõ ràng.
#7. PHP
PHP là viết tắt của cụm từ “Personal Home Page” hay “Hypertext Preprocessor”. Thuật ngữ này mô tả các chuỗi ngôn ngữ kịch bản hoặc mã lệnh. Vì vậy, PHP thường được sử dụng để phát triển các ứng dụng nằm trên máy chủ.
Khi sử dụng PHP viết phần mềm, chuỗi lệnh sẽ được xử lý trên server rồi sinh ra mã HTML trên client. Dựa vào đó, các ứng dụng trên website của bạn sẽ hoạt động một cách dễ dàng. PHP thường được sử dụng trong việc phát triển và xây dựng các ứng dụng website trên máy chủ. Đây cũng là một loại ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở, miễn phí. Bạn có thể sử dụng PHP trên nhiều nền tảng khác nhau như Windows, MacOS và cả Linux.
Ngôn ngữ lập trình bậc cao đã trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái khoa học máy tính. Để trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp, bạn chắc chắn phải hiểu rõ các loại ngôn ngữ lập trình bậc cao. Tino Group hy vọng bài viết trên sẽ là nguồn tham khảo hữu ích với bạn. Đừng quên theo dõi chúng tôi để đón đọc những bài viết hay về khoa học máy tính nhé!
Những câu hỏi thường gặp
Ngôn ngữ lập trình nào khó nhất?
Ngôn ngữ lập trình bậc thấp là ngôn ngữ lập trình khó nhất. Loại ngôn ngữ này liên quan chặt chẽ đến phần cứng của máy tính. Để sử dụng ngôn ngữ lập trình bậc thấp, lập trình viên phải có kiến thức chuyên môn sâu, khả năng vận dụng tốt.
Ưu điểm của ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì?
So với ngôn ngữ lập trình bậc thấp, ngôn ngữ lập trình bậc cao dễ đọc, dễ viết và dễ bảo trì hơn.
Ngôn ngữ lập trình nào dùng để phát triển cơ sở dữ liệu?
Các loại ngôn ngữ lập trình được dùng để phát triển cơ sở dữ liệu là:
- DBASE.
- FoxPro.
- MySQL.
- Visual FoxPro.
Ngôn ngữ lập trình nào được dùng phát triển chương trình game?
Các loại ngôn ngữ lập trình được dùng để phát triển chương trình game là:
- C.
- C#.
- C++.
- DarkBASIC.
- Java.