Trong lĩnh vực đồ họa và trò chơi điện tử, thuật ngữ FPS thường xuyên được nhắc đến như một tiêu chí quan trọng đánh giá chất lượng khung hình. Khi chỉ số FPS càng cao, hình ảnh hiển thị sẽ càng mượt mà và chân thực, giúp nâng cao trải nghiệm thị giác của người dùng. Vậy cụ thể FPS là gì? Các bạn hãy cùng TinoHost tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tổng quan về FPS trong game
FPS là gì?
Frame rate còn được biết đến với một số cái tên khác như “update rate” hoặc “burst rate”. Khái niệm này thường được sử dụng để chỉ tần số của một loạt khung hình hoặc hình ảnh trên một màn hình. Không chỉ xuất hiện trong game, frame rate còn là một thuật ngữ sử dụng cho hầu hết các hệ thống chụp theo chuyển động như phim và video.
FPS, viết tắt của “Frames Per Second” (khung hình trên giây), là một chỉ số cho biết số lượng khung hình mà một hệ thống có thể hiển thị hoặc xử lý trong một giây. Tốc độ FPS càng cao, hình ảnh sẽ được cập nhật nhanh chóng và mượt hơn, mang đến trải nghiệm thị giác tốt hơn cho người dùng. Ngược lại, FPS càng thấp, hình ảnh càng giật lag, bị gãy cục.
Để dễ hình dung, bạn hãy quan sát hình dưới đây:
Giải thích dễ hiểu về FPS
Hãy tưởng tượng bạn đang xem một cuốn sách hoạt hình (flipbook), nơi mỗi trang là một hình vẽ tĩnh. Khi bạn lật qua các trang nhanh chóng, những hình vẽ tĩnh này sẽ kết hợp lại và tạo ra chuyển động mượt mà như một đoạn phim hoạt hình. Trong trường hợp này, mỗi lần bạn lật qua một trang tương đương với một khung hình (frame).
Trong thế giới số, FPS hoạt động tương tự. Hãy lấy một trò chơi video làm ví dụ: nếu trò chơi chạy ở 30 FPS, có nghĩa là mỗi giây, màn hình sẽ hiển thị 30 khung hình khác nhau. Nếu tốc độ này tăng lên 60 FPS, tức là màn hình sẽ hiển thị 60 khung hình mỗi giây, chuyển động trong trò chơi sẽ mượt mà hơn, không bị giật màn hình.
Một ví dụ khác là khi bạn xem phim. Hầu hết các bộ phim được quay và chiếu ở 24 FPS, vì vậy mỗi giây bạn sẽ thấy 24 khung hình. Nếu bạn xem một video được quay ở 60 FPS, hình ảnh sẽ rõ ràng, mượt hơn, đặc biệt là trong các cảnh hành động nhanh.
FPS có những mức độ nào?
24 FPS
Trong lĩnh vực điện ảnh, đây là tiêu chuẩn phổ biến được sử dụng để quay phim. Một số phim có thể sử dụng FPS cao hơn cho hiệu ứng đặc biệt hoặc cảnh quay nhanh.
30 FPS
Đây là tốc độ khung hình phổ biến nhất trong phần lớn các trò chơi console (thiết bị chuyên dụng chỉ để chơi game) và trên một số PC, laptop phổ thông. Đặc biệt, 30FPS cũng được coi là mức tối thiểu để một trò chơi tốt nhất. Khi FPS giảm xuống hoặc dưới 20, bạn sẽ thấy hiện tượng giật hình trầm trọng.
60 FPS
Đây sẽ là tốc độ khung hình lý tưởng nhất để chơi game. Hầu hết các game mới đều có khả năng đạt đến 60 FPS. Phần lớn các game AAA sẽ yêu cầu cấu hình tổng thể của máy mạnh để đạt được mức FPS này khi có quá nhiều vật thể. Đây cũng là mức tối đa các màn hình thông thường như TV có thể hiển thị.
120 FPS
Chỉ số này chỉ có thể đạt được trên PC, laptop chơi game cao cấp và sử dụng màn hình tốc độ 144Hz. Tất nhiên, 120 FPS mượt mà hơn so với 60 FPS rất đáng kể.
240 FPS
Đây là chỉ số tối đa có thể đạt được trong thời điểm này. Mức FPS cao như vậy thường chỉ được tìm thấy ở các thiết bị siêu cấp có phần cứng mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu chơi game, đồ họa chuyên nghiệp hoặc trải nghiệm hình ảnh đỉnh cao.
Thông thường, các thiết bị sẽ kết hợp 240 FPS với màn hình có tần số quét cao (144Hz, 240Hz) để có trải nghiệm hình ảnh tốt nhất.
Tầm quan trọng của FPS trong các lĩnh vực
Game và giải trí số
Trong ngành công nghiệp game, FPS là một yếu tố then chốt ảnh hưởng đến trải nghiệm người chơi. FPS cao, chẳng hạn như 60 FPS hoặc 120 FPS, mang lại sự mượt mà và phản hồi nhanh chóng hơn, giúp người chơi có cảm giác như đang thực sự hòa mình vào trò chơi.
Điều này đặc biệt quan trọng trong các trò chơi hành động hoặc bắn súng, nơi tốc độ và sự chính xác của các chuyển động có thể quyết định chiến thắng hay thua cuộc. FPS thấp có thể gây ra hiện tượng giật lag, làm giảm khả năng phản xạ và sự chính xác, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm chơi game.
Giả sử bạn đang chơi game bắn súng ở mức 30 FPS, một game thủ có cấu hình máy mạnh hơn với 120 FPS sẽ “headshot” bạn ngay lập tức vì họ thấy bạn trước khi bạn thấy họ.
Truyền hình và Video
Trong lĩnh vực truyền hình và video, FPS ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh và cảm giác mà người xem nhận được. Các video truyền hình tiêu chuẩn thường phát ở 30 FPS, trong khi các video chất lượng cao hơn như các bộ phim hay video 4K có thể đạt 60 FPS hoặc cao hơn.
FPS cao hơn giúp video mượt mà và giảm thiểu hiện tượng nhòe hình ảnh trong các cảnh chuyển động nhanh, như các cảnh hành động hoặc thể thao. Điều này giúp người xem có trải nghiệm xem tốt hơn và dễ dàng theo dõi các chi tiết.
Thực tế ảo (VR) và Thực tế tăng cường (AR)
Trong thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), FPS là yếu tố cực kỳ quan trọng để duy trì tính chân thực và thoải mái của người dùng. FPS thấp có thể gây ra hiện tượng chóng mặt và không thoải mái khi sử dụng thiết bị VR do sự không đồng bộ giữa chuyển động thực tế và hình ảnh hiển thị.
Để cung cấp trải nghiệm VR dễ chịu, các hệ thống VR thường yêu cầu ít nhất 90 FPS. FPS cao giúp giảm thiểu cảm giác không thoải mái và tăng cường tính chân thực của trải nghiệm.
Đồ họa
Trong lĩnh vực thiết kế đồ họa và sản xuất video, FPS ảnh hưởng đến khả năng xem trước và chỉnh sửa các sản phẩm đồ họa. Các công cụ thiết kế và chỉnh sửa video thường yêu cầu FPS cao để hiển thị chính xác các chuyển động và hiệu ứng, giúp các nhà thiết kế có thể điều chỉnh và hoàn thiện sản phẩm của họ một cách hiệu quả hơn. Ngược lại, FPS thấp có thể làm cho quá trình xem trước và chỉnh sửa trở nên khó khăn và không chính xác, ảnh hưởng đến chất lượng cuối cùng của sản phẩm.
Công nghiệp và khoa học
Trong các ứng dụng công nghiệp và khoa học, FPS cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong các hệ thống giám sát và phân tích chuyển động. Các camera và cảm biến công nghiệp thường cần có FPS cao để ghi lại và phân tích các chuyển động nhanh chóng và chính xác, từ đó giúp các kỹ sư và nhà nghiên cứu theo dõi các quy trình sản xuất hoặc nghiên cứu khoa học với độ chính xác cao.
Một số giải pháp giúp tăng FPS khi chơi game
Cập nhật phần mềm
- Hệ điều hành: Đảm bảo hệ điều hành của bạn luôn được cập nhật lên phiên bản mới nhất để có hiệu suất tốt nhất và sửa lỗi.
- Driver card đồ họa: Cập nhật driver card đồ họa lên phiên bản mới nhất để tối ưu hóa hiệu năng cho game. Bạn có thể sử dụng các phần mềm cập nhật driver để thực hiện tự động.
- Game: Cập nhật game lên phiên bản mới nhất để sửa lỗi và cải thiện hiệu suất.
Cài đặt trong trò chơi
- Chi tiết đồ họa: Giảm chất lượng của các yếu tố như bóng đổ, ánh sáng, họa tiết và phản chiếu. Mặc dù đồ họa trông kém chân thực hơn một chút, nhưng trò chơi sẽ chạy mượt mà hơn.
- Khử răng cưa (Anti-aliasing): Cơ chế khử răng cưa giúp làm mịn các cạnh của các vật thể trong game. Bạn có thể tắt cơ chế này đi và chỉnh mức đồ họa ở mức vừa đủ để cải thiện chất lượng hình ảnh mà không ảnh hưởng đáng kể đến FPS. Nếu game cung cấp các loại khử răng cưa khác nhau, hãy thử từng loại và xem kết quả.
- Khoảng cách hiển thị (Draw distance): Nếu có thể, hãy giảm khoảng cách hiển thị để ngăn game hiển thị các vật thể ở xa. Bằng cách giảm thiểu số lượng vật thể hiển thị cùng một lúc, card màn hình của bạn có thể tập trung tài nguyên vào môi trường xung quanh bạn.
- Hiệu ứng đồ họa: Giảm hoặc tắt các hiệu ứng như nhòe chuyển động (motion blur), loá ống kính (lens flare) và các hiệu ứng hình ảnh khác. Điều này giúp giảm bớt khối lượng công việc cho card đồ họa (GPU) và tạo điều kiện để tốc độ khung hình được cải thiện.
- Đồng bộ dọc (VSync): VSync được thiết kế để ngăn tình trạng xé hình (screen tearing) – xảy ra khi màn hình hiển thị các phần của nhiều khung hình cùng một lúc. Cơ chế này giúp đồng bộ tốc độ khung hình của game với tốc độ refresh rate của màn hình. Tuy nhiên, VSync đôi khi cũng có thể làm giảm FPS. Hãy thử tắt VSync và xem kết quả. Nếu thấy xuất hiện tình trạng xé hình, bạn hãy bật lại.
Nâng cấp phần cứng
- Nâng cấp card đồ họa (GPU): Card đồ họa mạnh sẽ xử lý các hình ảnh và hiệu ứng trong game nhanh hơn, giúp tăng FPS. Đầu tư vào các dòng card đồ họa mới và mạnh mẽ là một trong những cách hiệu quả nhất để cải thiện FPS.
- Nâng cấp bộ nhớ RAM: Thêm RAM hoặc sử dụng RAM có tốc độ cao hơn có thể cải thiện hiệu suất tổng thể của hệ thống, giúp game chạy mượt mà hơn.
- Sử dụng ổ cứng SSD: Thay thế ổ cứng HDD bằng SSD giúp giảm thời gian tải game và tăng hiệu suất chung của hệ thống.
Sử dụng phần mềm hỗ trợ
- Razer Cortex: Giúp tối ưu hóa hệ thống, tăng FPS và quản lý các ứng dụng khi chơi game.
- MSI Afterburner: Cho phép điều chỉnh tốc độ quạt, ép xung CPU và GPU, theo dõi hiệu suất hệ thống.
- Overclocking: Tăng tốc độ xung nhịp của GPU và CPU có thể giúp tăng FPS, nhưng cần làm cẩn thận để tránh quá nhiệt và hỏng hóc phần cứng.
- NVIDIA GeForce Experience: Tối ưu hóa cài đặt game cho card màn hình NVIDIA, cập nhật driver và tối ưu hóa hiệu suất.
Tối ưu hóa hệ thống
- Đóng các ứng dụng không sử dụng: Các chương trình chạy nền chiếm tài nguyên hệ thống, ảnh hưởng đến hiệu suất của game. Tắt hoặc giảm thiểu các chương trình này sẽ giúp tăng FPS.
- Thay đổi cài đặt nguồn: Chuyển đổi cài đặt nguồn sang chế độ “High Performance” để cung cấp thêm năng lượng cho CPU và GPU.
Kiểm tra và làm mát hệ thống
- Vệ sinh máy tính: Bụi bẩn có thể làm giảm hiệu suất của hệ thống. Vệ sinh máy tính thường xuyên để đảm bảo luồng không khí và làm mát hiệu quả.
- Sử dụng hệ thống làm mát tốt: Đảm bảo rằng hệ thống làm mát hoạt động hiệu quả để tránh quá nhiệt, giúp phần cứng hoạt động ổn định và duy trì FPS cao.
Kết luận
Tóm lại, FPS là một chỉ số quan trọng trong nhiều lĩnh vực công nghệ hiện đại, từ game, truyền hình, video đến thực tế ảo và đồ họa. Hiểu rõ về FPS và cách tối ưu hóa có thể cải thiện trải nghiệm người dùng, nâng cao chất lượng hình ảnh và hiệu suất hệ thống. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, việc theo dõi và tối ưu hóa FPS sẽ tiếp tục là một yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả của các sản phẩm kỹ thuật số.
Những câu hỏi thường gặp
Tại sao FPS lại giảm khi chơi game?
FPS có thể giảm do nhiều nguyên nhân, bao gồm phần cứng không đủ mạnh, cài đặt đồ họa quá cao, quá nhiệt, hoặc do các chương trình nền đang chiếm tài nguyên hệ thống.
FPS cao sẽ giúp chơi game mượt mà hơn?
Mặc dù FPS đóng vai trò quan trọng trong trải nghiệm chơi game, nhưng không phải là yếu tố duy nhất quyết định độ mượt mà. Chất lượng đồ họa, độ phân giải, hiệu ứng, ping, v.v. cũng ảnh hưởng đáng kể đến trải nghiệm chơi game.
Nên xem video với tốc độ FPS bao nhiêu?
Hiện tại, phần lớn các bộ phim bom tấn đều chỉ sử dụng ở mức 24 FPS để chiếu rạp. Một số bộ phim có mức FPS cao hơn. Nhưng không giống với game, khi xem hình ảnh ngoài rạp quá mượt với thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng đau mỏi mắt.
FPS bao nhiêu là tốt khi chơi game?
Tùy thuộc vào loại game và thiết bị, nhưng thông thường, 60 FPS được coi là mức tối thiểu để có trải nghiệm mượt mà. Các game hành động nhanh hoặc bắn súng thường yêu cầu 120 FPS hoặc cao hơn để đạt hiệu suất tốt nhất.
Làm thế nào để kiểm tra FPS của game?
Có nhiều phần mềm và công cụ hỗ trợ kiểm tra FPS như FRAPS, MSI Afterburner, hoặc các tính năng tích hợp sẵn trong các nền tảng game như Steam và NVIDIA GeForce Experience.
FPS có liên quan đến ping không?
FPS và ping là hai khái niệm khác nhau. FPS liên quan đến tốc độ khung hình, trong khi ping liên quan đến độ trễ thời gian giữa hai thiết bị khi truyền dữ liệu. Ping càng thấp, độ trễ càng ngắn, giúp người chơi phản ứng nhanh nhạy hơn trong các game.
Có cần phải có màn hình có Refresh Rate cao để chơi game với FPS cao không?
Có, để tận dụng tối đa FPS cao, bạn cần có màn hình với Refresh Rate tương ứng. Ví dụ, nếu bạn chơi game ở 120 FPS, màn hình nên có Refresh Rate ít nhất là 120Hz để hiển thị mượt mà nhất.