Mô hình tài chính phi tập trung hay DeFi là một xu hướng mới nổi trong lĩnh vực đầu tư tài chính, đặc biệt là trên thị trường Crypto. DeFi được ví như một cuộc cách mạng, mở ra hướng đi mới cho toàn bộ lĩnh vực này trên toàn cầu. Vậy cụ thể DeFi là gì? Tiềm năng và rủi ro của DeFi ra sao? Các bạn hãy cùng Tino Group khám phá qua bài viết sau đây nhé!
Giới thiệu chung về DeFi
DeFi là gì?
DeFi là từ viết tắt của Decentralised Finance, tạm dịch: Tài chính phi tập trung. Đây là hệ thống mà các sản phẩm tài chính có sẵn trên một mạng Blockchain phi tập trung công khai. Điều này có nghĩa chúng được mở ra cho bất kỳ ai sử dụng mà không cần thông qua những trung gian như ngân hàng hoặc tổ chức tài chính.
DeFi là một mạng lưới chồng chéo của các dApp và hợp đồng thông minh (Smart Contract) được xây dựng trên chuỗi khối Ethereum. Mô hình này tập trung vào các ứng dụng tài chính như cho vay, sàn giao dịch, phái sinh và trading,…. DeFi có thể giúp bạn dễ dàng kiểm soát được tài sản của mình cũng như có thể giao dịch, cho vay, đầu tư và thanh toán,…
DeFi được xem là mô hình tài chính đi ngược với kiểu truyền thống (CeFi – Centralized Finance). Trong CeFi, bạn sẽ bàn giao quyền kiểm soát tài chính cho một bên trung gian (ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính) và tin rằng họ sẽ làm tốt việc quản lý tài sản của bạn. DeFi hướng đến mục tiêu tạo ra một hệ thống tài chính mới, dân chủ hóa hệ thống hiện có và khiến hệ thống trở nên công bằng hơn, thông qua việc sử dụng các giao thức mở và dữ liệu minh bạch.
Đặc điểm của DeFi
Dễ tiếp cận
Với mô hình tài chính truyền thống, bạn phải bỏ tiền mới có thể tận dụng được hết nguồn lực của hệ sinh thái. Ví dụ như người không có cơ hội giao dịch nhiều với ngân hàng thì sẽ không thể trở thành khách hàng VIP của ngân hàng đó,. Do đó, họ đến ngân hàng giao dịch, họ sẽ không thể hưởng những đặc quyền chỉ dành cho khách hàng VIP.
Còn với DeFi, bạn hoàn toàn có thể tiếp cận được tối đa hệ sinh thái mà Defi mang lại mà không tốn bất cứ chi phí nào.
Khả năng tương tác
Mô hình này hướng đến cộng đồng nên khả năng tương tác giữa những người nằm trong hệ sinh thái DeFi rất cao. Ví dụ như những nhà đầu tư trên sàn giao dịch Binance có thể giao lưu với nhau để học hỏi kinh nghiệm.
Hoặc một số nhà đầu tư vào Stablecoin hoàn toàn có thể tạo nên một cộng đồng tiền điện tử nào đó và mang lại lợi nhuận cho cộng đồng.
Tính riêng tư
Riêng tư là đặc trưng của bất kỳ mô hình nào sử dụng công nghệ Blockchain. Bạn có thể sở hữu một ví lưu trữ tiền điện tử không cần phải định danh. Thậm chí, bạn được phép thực hiện chuyển tiền mà không cần biết người chuyển là ai và người nhận là ai.
Tính minh bạch
Với mô hình tài chính phi tập trung, ai cũng có thể kiểm tra được 1 giao dịch bất kỳ thông qua mã transaction chuyển tiền.
Tính công bằng
Các lệnh thực hiện chuyển tiền của người tham gia đều như nhau, được áp dụng dựa trên một cơ sở các modules đã thiết lập trước. Tại DeFi sẽ không có sự phân biệt ai sở hữu nhiều tiền điện tử hơn hay ai ít hơn như là ngân hàng truyền thống.
Làm thế nào để tham gia mô hình DeFi?
Bất kỳ ai cũng có thể sử dụng các sản phẩm DeFi bằng cách truy cập trang web của ứng dụng đó và kết nối với ví MetaMask hoặc một ví tương tự.
Nếu chưa biết các tạo ví MetaMask, bạn có thể tham khảo bài viết này.
Hầu hết DeFi DApps không yêu cầu người tham gia cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào. Nhưng họ phải có ETH để thanh toán cho các giao dịch trên mạng Ethereum.
Một số ứng dụng của DeFi
Mặc dù DeFi thường được đặt trong lĩnh vực Blockchain và tiền điện tử. Nhưng phạm vi ứng dụng của mô hình này rộng hơn nhiều.
Canh tác năng suất
Canh tác năng suất hay Yield Farming là thuật ngữ dùng để chỉ những người cố gắng tạo ra thêm lợi nhuận từ những đồng tiền điện tử mà họ đang sở hữu.
Hiểu đơn giản, nếu người nông dân đang sở hữu mảnh đất, họ sẽ cho thuê mảnh đất này để lấy lợi nhuận. Tương tự như người sở hữu coin, họ sẽ cho thuê coin để tham gia vào thị trường mua bán nhằm làm biến động giá cho một coin nào đó.
Giao dịch ký quỹ
Giao dịch ký quỹ hay Margin Trading là thuật ngữ thường thấy trong thị trường Forex. Trong thị trường tiền điện tử cũng vậy, bạn có thể giao dịch nhiều hơn số tiền mà bạn đang có trong sàn bằng việc đi vay của sàn và phải trả lại khi chốt giao dịch.
Sàn giao dịch phi tập trung
Tại các sàn giao dịch phi tập trung, bạn có thể tự giao thương với người khác mà không cần sàn trung gian để giảm chi phí. Do sàn không kiểm soát tiền của bạn nên dù hacker có hack được sàn đi chăng nữa cũng không thể lấy được tiền.
Stablecoin
Nếu như không có DeFi, việc mang Crypto đi thế chấp để phát hành Stablecoin sẽ khó khăn hơn vì cần nhiều khâu trung gian. Ngược lại, với DeFi, Crypto sẽ được thế chấp tự động và nhanh chóng bằng các hợp đồng thông minh.
Nền tảng cho vay ngang hàng
Với mô hình cho vay khi áp dụng DeFi đã bỏ qua trung gian. Nhờ đó, số tiền mà người cho vay thu về sẽ nhiều hơn, đồng thời, tiền lãi của người đi vay phải trả cũng ít hơn.
Thị trường dự đoán
Đây là một hoạt động cá cược được áp dụng Smart Contract, bạn có thể dự đoán về một biến động giá của một đồng tiền điện tử nào đó chẳng hạn. Nếu dự đoán đúng, bạn sẽ có token, còn sai sẽ mất token.
Bảo hiểm phi tập trung
Việc mua bảo hiểm cho những nhà đầu tư tham gia sàn giao dịch phi tập trung cũng là một ứng dụng của DeFi.
Tiềm năng và rủi ro của DeFi
Tiềm năng của mô hình DeFi
DeFi có nguồn lực đổ vào tăng dần theo thời gian. Trong vòng một năm, tổng lượng vốn hóa thị trường của DeFi tăng trưởng gấp 12 lần và mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư.
Trong tương lai, DeFi sẽ làm thay đổi và ảnh hưởng khá nhiều đến mô hình tài chính tập trung tại nhiều quốc gia. Nhiều nhà đầu tư đang dần chán sự tập quyền của hệ thống tài chính truyền thống. Họ muốn sự tự do, thỏa mái và không bị kiểm soát, đặc biệt là những người không có cơ hội tiếp cận với tài chính ngân hàng. Vì vậy, các nhà đầu tư sẽ có xu hướng chuyển sang DeFi để tự mình quản lý tài chính cá nhân mà không cần phụ thuộc vào bên thứ ba hay tổ chức tập trung nào khác.
Nhưng để DeFi thay thế hoàn toàn cho CeFi là điều khó có thể xảy ra do nhiều yếu tố chủ quan cũng như khách quan.
Tuy nhiên, DeFi chắc chắn sẽ tự tạo cho mình một sân chơi song song với CeFi, đồng thời tập trung vào các vấn đề mà mô hình CeFi chưa giải quyết được.
Rủi ro của DeFi
Mặc dù ở các Smart Contract luôn được đánh giá là bảo mật cao, nhưng với những hacker, họ giỏi vẫn có thể tìm ra những lỗ hổng để xâm nhập vào. Vì vậy, DeFi đã và đang cố gắng cải thiện tính bảo mật cho các Smart Contract.
Bên cạnh đó, chính phủ của nhiều nước từ lâu đã không thích Blockchain. Giờ đây lại thêm DeFi sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng kiểm soát ngành tài chính của họ. DeFi không chỉ tác động đến lợi ích cá nhân mà đụng chạm đến sự bình ổn của một quốc gia.
Cho nên, không dễ để DeFi có được sự công nhận hợp pháp tại nước sở tại. Thậm chí là các quốc gia này có thể cấm tất cả các hoạt động liên quan đến Blockchain như Trung Quốc đang chẳng hạn.
Trên đây là toàn bộ kiến thức về mô hình DeFi mà bạn nên biết. Đây là mô hình rất có tiềm năng trong tương lai và mang lại lợi ích rất nhiều cho nhà đầu tư. Hy vọng, bạn sẽ tìm hiểu sâu hơn về DeFi khi đầu tư vào thị trường tiền điện tử.
CẢNH BÁO: Đây là bài viết chia sẻ thông tin, không phải là lời kêu gọi đầu tư, bạn phải tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên bạn cần phải cân nhắc thật kỹ trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Chúc bạn sáng suốt và tỉnh táo để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn nhé!
FAQs về DeFi
Làm sao để đầu tư coin trên DeFi?
Bạn có thể theo dõi trang https://coinmarketcap.com/defi/ hoặc https://www.coingecko.com/en/defi%20 để lọc ra những đồng coin DeFi. Khi đầu tư vào một đồng coin tốt trên DeFi, bạn cần phải lựa chọn trên các tiêu chí sau:
- Blockchain phải mới nhiều tính năng hơn các thế hệ trước và có khả năng mở rộng, lưu trữ dữ liệu tốt hơn.
- Tốc độ xử lí giao dịch phải thật sự nhanh
- Tạo trải nghiệm tốt với người dùng, có thể xây dựng các dApp phải mượt mà, trơn tru.
- Smart Contract có khả năng bảo mật cao hơn thế hệ cũ.
- Có Protocols hỗ trợ hiệu quả cho các dApp.
- Mới mẻ và ít người biết đến.
- Có thể mua được với giá hợp lý.
Làm sao để có thể kiếm tiền trên DeFi?
Một trong những cách tốt nhất để kiếm tiền tốt nhất trên DeFI là Yield Farming. Tuy nhiên, bạn cần phải bỏ công sức và thời gian mới có thể thu lại được lợi nhuận tốt nhất.
Ethereum 2.0 có tác động DeFi không?
Với Ethereum 2.0, các nhà phát triển có thể mở rộng quy mô của dự án và mang lại nhiều cơ hội để phát triển hơn. Nếu điều đó thực sự xảy ra, DeFi sẽ trở thành xu hướng thịnh hành hơn cả hiện tại.
Tính thanh khoản trên DeFi có cao không?
Đây cũng là một hạn chế khí DeFi vẫn chưa thể so sánh ngang hàng với CeFi. Hiện tại, thanh khoản trong tài chính phi tập trung vẫn còn tương đối thấp. Trong khi đó, thanh khoản là một vấn đề quan trọng để định giá trong ngành tài chính. Do đó, hầu hết các giao thức hiện không thể cạnh tranh với các đối thủ trong mô hình tài chính tập trung.
