Thanh toán điện tử là mô hình giao dịch đang trở thành xu hướng trong những năm gần đây. Bằng cách hạn chế sử dụng tiền mặt, hình thức giao dịch này mang lại lợi ích cho cả khách hàng lẫn doanh nghiệp, cửa hàng. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau điểm qua các hình thức thanh toán điện tử trên thế giới được sử dụng nhiều nhất hiện nay nhé.
Đôi nét về thanh toán điện tử
Thanh toán điện tử là gì?
Thanh toán điện tử đề cập đến bất kỳ phương thức thanh toán nào liên quan đến việc sử dụng các kênh điện tử để chuyển tiền từ bên này sang bên khác. Hình thức giao dịch này thường được sử dụng để mua hàng hóa và dịch vụ trực tuyến, chuyển tiền qua mạng hoặc qua các ứng dụng di động.
Các hình thức thanh toán điện tử phổ biến hiện nay bao gồm thẻ tín dụng, chuyển khoản ngân hàng trực tuyến, ví điện tử, mã QR, thanh toán qua ứng dụng, thanh toán qua điện thoại di động và các loại tiền điện tử như Bitcoin.
Thành công của thanh toán điện tử phụ thuộc vào sự phổ biến của công nghệ, tính tiện lợi, độ bảo mật và tốc độ xử lý. Hiện nay, nhiều người sử dụng thanh toán điện tử vì nó tiện lợi, an toàn và nhanh chóng hơn so với các hình thức thanh toán truyền thống.
Lợi ích của thanh toán điện tử đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp
Lợi ích cho người tiêu dùng
- Thuận tiện: Thanh toán điện tử rất dễ dàng và thuận tiện, cho phép người tiêu dùng thanh toán hóa đơn và mua hàng từ bất kỳ đâu có kết nối internet.
- Bảo mật: Thanh toán điện tử thường an toàn hơn tiền mặt hoặc séc vì chúng có thể được theo dõi. Các công ty thẻ tín dụng và ngân hàng cũng cung cấp giải pháp chống gian lận và giải quyết tranh chấp.
- Hạn chế rủi ro khi dùng tiền mặt: Nếu như hình thức giao dịch bằng tiền mặt thường xảy ra các rủi ro về thất thoát, thiếu tiền, quên ví hay khó khăn khi thanh toán đơn hàng giá trị cao thì việc thanh toán điện tử sẽ giúp cho mọi giao dịch trở nên nhanh chóng, chính xác tới từng con số.
- Phần thưởng và ưu đãi: Nhiều thẻ tín dụng và nền tảng thanh toán cung cấp phần thưởng và ưu đãi như hoàn tiền, điểm tích lũy du lịch và giảm giá khi sử dụng dịch vụ của họ.
- Thanh toán nhanh chóng: Thanh toán điện tử thường được xử lý nhanh chóng, cho phép người tiêu dùng truy cập và sử dụng tiền của họ ngay lập tức.
- Lập ngân sách tốt hơn: Thanh toán điện tử cho phép người tiêu dùng theo dõi chi tiêu của họ một cách dễ dàng, điều này có thể giúp họ quản lý ngân sách hiệu quả hơn.
Lợi ích cho doanh nghiệp
- Xử lý nhanh hơn: Thanh toán điện tử được xử lý nhanh hơn so với tiền mặt, giúp doanh nghiệp nhận được tiền nhanh hơn.
- Tăng doanh thu: Thanh toán điện tử giúp khách hàng mua hàng dễ dàng hơn, điều này có thể dẫn đến tăng doanh thu cho doanh nghiệp.
- Giảm chi phí: Thanh toán điện tử có thể ít tốn kém chi phí hơn so với các phương thức thanh toán truyền thống.
- Cải thiện hiệu quả: Thanh toán điện tử có thể được tự động hóa, giảm nhu cầu xử lý thủ công và tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp.
- Bảo mật nâng cao: Thanh toán điện tử thường an toàn hơn các phương thức thanh toán khác, điều này có thể giúp doanh nghiệp tránh gian lận và các trường hợp bồi hoàn.
Nhìn chung, thanh toán điện tử mang lại nhiều lợi ích cho cả người tiêu dùng và doanh nghiệp, khiến chúng trở thành lựa chọn ngày càng phổ biến cho các giao dịch tài chính.
7 hình thức thanh toán điện tử trên thế giới
Thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ
Thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ là hai loại thẻ thanh toán được phát hành bởi các tổ chức tài chính. Trong đó:
- Thẻ ghi nợ liên kết với tài khoản ngân hàng của người dùng. Khi người dùng sử dụng thẻ ghi nợ để thanh toán, tiền sẽ được rút trực tiếp từ tài khoản ngân hàng đó. Ngoài ra, thẻ ghi nợ cũng có thể được sử dụng để rút tiền mặt từ các máy ATM.
- Thẻ tín dụng cũng là một loại thẻ thanh toán trả trước. Nhưng khác với thẻ ghi nợ, khi sử dụng thẻ tín dụng để thanh toán, người dùng sẽ mượn tiền từ tổ chức phát hành thẻ sau đó trả lại số tiền đã mượn với lãi suất trong thời hạn nhất định. Thẻ tín dụng cũng cung cấp cho người dùng các tiện ích như tích lũy điểm thưởng hoặc các chương trình khuyến mãi của tổ chức phát hành thẻ.
Cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ đều được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới và được chấp nhận tại hầu hết các cửa hàng, nhà hàng, khách sạn và các dịch vụ trực tuyến. Tuy nhiên, người dùng cần lưu ý các chi phí liên quan đến việc sử dụng thẻ, chẳng hạn như phí thường niên, phí giao dịch và lãi suất (đối với thẻ tín dụng).
Mobile Payment
Thanh toán bằng Mobile Payment (thanh toán di động) là một hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, cho phép người dùng sử dụng thiết bị di động để thanh toán cho các sản phẩm và dịch vụ. Thanh toán di động có thể được thực hiện thông qua các ứng dụng thanh toán di động được cài đặt trên điện thoại của người dùng.
Các ứng dụng thanh toán di động thường được kết nối với các tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng, cho phép người dùng thực hiện các giao dịch thanh toán trực tiếp từ tài khoản của mình. Ngoài ra, một số ứng dụng thanh toán di động cũng cho phép người dùng nạp tiền vào tài khoản và sử dụng số dư này để thanh toán.
Một số ví dụ về các ứng dụng thanh toán di động bao gồm Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay, PayPal, VNPay, ZaloPay, Payoo, VTC Pay, …
Việc sử dụng thanh toán di động cũng giúp người dùng giảm thiểu rủi ro về an ninh khi giao dịch, vì không cần phải chia sẻ thông tin thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng của mình với bên thứ ba.
Chuyển khoản ngân hàng
Thanh toán bằng chuyển khoản ngân hàng là một hình thức thanh toán điện tử, cho phép người dùng chuyển tiền từ tài khoản của mình tới tài khoản của người nhận thông qua hệ thống ngân hàng. Khi sử dụng chuyển khoản ngân hàng, người gửi sẽ cung cấp các thông tin về tài khoản ngân hàng của người nhận, bao gồm tên chủ tài khoản, số tài khoản và mã số ngân hàng.
Người gửi có thể thực hiện chuyển khoản ngân hàng bằng cách sử dụng các kênh thanh toán khác nhau như internet banking, mobile banking hoặc trực tiếp tại quầy giao dịch của ngân hàng. Thông thường, chuyển khoản ngân hàng không có giới hạn về số tiền chuyển khoản và có thể được sử dụng để thanh toán cho nhiều sản phẩm/dịch vụ khác nhau.
E-wallets (Ví điện tử)
Thanh toán bằng ví điện tử là một hình thức thanh toán trực tuyến, cho phép người dùng lưu trữ và quản lý các phương tiện thanh toán trên các thiết bị di động của mình. Ví điện tử thường được liên kết với tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng của người dùng, cho phép họ thực hiện các giao dịch thanh toán trực tuyến một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Người dùng có thể nạp tiền vào ví điện tử của mình thông qua các kênh thanh toán khác nhau, bao gồm chuyển khoản ngân hàng, thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ, hoặc sử dụng các ứng dụng gửi tiền trực tuyến. Sau khi nạp tiền vào ví điện tử, người dùng có thể sử dụng số dư trong ví để thanh toán cho các sản phẩm và dịch vụ trực tuyến, bao gồm mua hàng hóa, thanh toán hóa đơn hoặc chuyển tiền cho người khác.
Mã QR
Thanh toán bằng mã QR (Quick Response) là một phương thức thanh toán điện tử mới, cho phép người dùng thanh toán bằng cách quét mã QR trên màn hình điện thoại thông qua ứng dụng thanh toán di động hoặc ví điện tử.
Trong quá trình thanh toán, khách hàng chỉ cần mở ứng dụng thanh toán di động hoặc ví điện tử, chọn chức năng “Thanh toán bằng mã QR” và quét mã được cung cấp bởi nhà bán hàng. Sau khi quét thành công, hệ thống sẽ hiển thị thông tin thanh toán, bao gồm số tiền cần thanh toán, người dùng chỉ cần xác nhận và nhập mật khẩu hoặc sử dụng các phương thức xác thực khác để hoàn tất giao dịch.
Phương thức thanh toán bằng mã QR có nhiều ưu điểm, bao gồm:
- Tiện lợi cho cả khách hàng và nhà bán hàng.
- Giảm thiểu rủi ro mất cắp thông tin tài khoản ngân hàng và thông tin thẻ.
- Thời gian xử lý giao dịch nhanh chóng.
- Giảm chi phí cho các nhà bán hàng do không cần sử dụng máy POS hay máy đọc thẻ.
Hiện nay, thanh toán bằng mã QR đang được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới và được coi là một trong những phương thức thanh toán điện tử tiện lợi nhất.
Tiền mã hóa
Thanh toán bằng tiền mã hóa là một phương thức thanh toán điện tử mới, trong đó, các giao dịch được thực hiện bằng cách sử dụng các loại tiền mã hóa làm đơn vị thanh toán. Các loại tiền mã hóa này được tạo ra thông qua việc sử dụng công nghệ blockchain, cho phép các giao dịch được mã hóa và lưu trữ một cách an toàn trên mạng.
Để thanh toán bằng tiền mã hóa, người dùng cần có một ví điện tử có chức năng lưu trữ tài sản của mình. Sau đó, họ có thể mua hàng hoặc dịch vụ trực tuyến bằng cách trao đổi với người bán hàng hoặc nhà cung cấp dịch vụ có hỗ trợ.
Thanh toán bằng ứng dụng riêng của doanh nghiệp
Thanh toán bằng ứng dụng riêng của doanh nghiệp là một hình thức thanh toán điện tử được cung cấp bởi một doanh nghiệp cụ thể thông qua ứng dụng do chính họ phát hành. Thông qua ứng dụng này, khách hàng có thể thanh toán cho các sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp một cách nhanh chóng và tiện lợi.
Với hình thức thanh toán qua ứng dụng riêng, doanh nghiệp có thể tạo ra một trải nghiệm thanh toán tùy chỉnh cho khách hàng của mình, nâng cao tính tiện lợi và trải nghiệm mua sắm của khách hàng. Ngoài ra, các thanh toán này cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí vận hành hệ thống thanh toán của bên thứ ba.
Tuy nhiên, để có một ứng dụng hoàn chỉnh, doanh nghiệp cần đầu tư nhiều thời gian và nguồn lực để xây dựng ứng dụng, đảm bảo tính an toàn và bảo mật của thông tin thanh toán cũng như đảm bảo tính tương thích với các hệ thống thanh toán khác.
Tóm lại, các hình thức thanh toán điện tử đang trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, giúp người dùng thực hiện các giao dịch thanh toán một cách tiện lợi và nhanh chóng, đồng thời giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào tiền mặt và các rủi ro an ninh liên quan đến việc mang theo tiền mặt.
Những câu hỏi thường gặp
Ứng dụng thanh toán di động và ví điện tử có gì khác nhau?
Ứng dụng thanh toán di động thường có nhiều chức năng hơn ví điện tử, bao gồm cả tính năng quản lý tài chính và theo dõi chi tiêu. Ngoài ra, ứng dụng cũng thường hỗ trợ các dịch vụ khác nhau, bao gồm mua vé máy bay, đặt phòng khách sạn, … Ví điện tử thường chỉ hỗ trợ các dịch vụ thanh toán trực tuyến cơ bản, bao gồm mua hàng hóa, thanh toán hóa đơn hoặc chuyển tiền cho người khác.
Cả ứng dụng thanh toán di động và ví điện tử đều có thể có các phí liên quan đến giao dịch và nạp tiền vào tài khoản. Tuy nhiên, các ứng dụng thanh toán di động thường có chi phí cao hơn ví điện tử do tính năng và dịch vụ mở rộng hơn.
Có thể mở thẻ tín dụng mà không cần phải chứng minh thu nhập không?
Trên lý thuyết, việc chứng minh thu nhập là điều kiện cần để bạn làm thẻ tín dụng. Tuy nhiên, một số ngân hàng Việt Nam hiện nay không yêu cầu bạn phải chứng minh thu nhập khi mở thẻ, điển hình như VPbank hoặc Timo Bank.
Các loại ví điện tử nào phổ biến ở Việt Nam?
Ở Việt Nam hiện nay có nhiều loại ví điện tử phổ biến, bao gồm: Momo, ZaloPay, AirPay, ViettelPay, Moca,…
Tại sao thanh toán bằng tiền mã hóa chưa phổ biến?
Vẫn có một số hạn chế ở hình thức thanh toán này. Ví dụ như tính biến động của giá tiền mã hóa, sự khó khăn trong việc định giá cho các sản phẩm/dịch vụ, tính phổ biến chưa cao đối với một số người sử dụng và khả năng chấp nhận của người bán còn hạn chế.