CryptoGPT (GPT) là gì? Tìm hiểu chi tiết về dự án CryptoGPT (GPT)">
zkSync ra đời để chinh phục 3 sứ mệnh quan trọng, bao gồm: phi tập trung, khả năng mở rộng và bảo mật. Sự xuất hiện của zkSync chính là “mảnh ghép” quan trọng của các giải pháp Layer-2 trên Ethereum. Vậy chính xác zkSync là gì? zkSync có những công nghệ nổi bật nào? Ai là người đứng sau dự án zkSync? Hãy cùng Tino Group tìm hiểu chi tiết về zkSync qua bài viết dưới đây nhé!
Giới thiệu tổng quan về dự án zkSync
zkSync là gì?
ZkSync là một giải pháp mở rộng layer-2 cho Ethereum, sử dụng thuật toán Zero-knowledge proofs để hỗ trợ các giao dịch được xử lý nhanh chóng và giá rẻ trên mạng lưới. Các giải pháp mở rộng layer-2 cho phép xử lý các giao dịch trên chuỗi, giúp giảm tải cho Ethereum và tăng khả năng xử lý các giao dịch. Thuật toán Zero-knowledge proofs của zkSync được gọi là zkRollup, cho phép gộp nhiều giao dịch lại với nhau và xác minh chúng bằng một proof duy nhất trên mạng chính.
Việc sử dụng zkSync giúp người dùng trải nghiệm thời gian xử lý giao dịch nhanh hơn và với chi phí thấp hơn so với sử dụng trực tiếp mạng Ethereum. Nhờ xử lý giao dịch trên chuỗi và xác minh sau đó, zkSync có khả năng hỗ trợ thông lượng giao dịch cao hơn nhiều so với Ethereum chính. Tổng thể, zkSync là một công nghệ quan trọng giúp các ứng dụng phi tập trung trên Ethereum trở nên dễ tiếp cận và thân thiện hơn với người dùng bằng cách giảm chi phí và tăng tốc độ xử lý giao dịch.
zkSync hoạt động như thế nào?
zkSync sử dụng thuật toán zkRollup để giúp người dùng xử lý các giao dịch trên Ethereum một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các bước hoạt động của zkSync như sau:
- Bước 1: Tổng hợp các giao dịch: Hầu hết các giao dịch được thu thập và tổng hợp thành một đợt giao dịch duy nhất ngoài chuỗi và không yêu cầu bất kỳ tương tác nào với mạng chính Ethereum.
- Bước 2: Xác minh bằng Zero-knowledge proofs: Zero-knowledge proofs được sử dụng để chứng minh tính hợp lệ của các giao dịch.
- Bước 3: Xác minh trên Ethereum Mainnet: các Zero-knowledge proofs được gửi đến mạng chính Ethereum để xác minh tính hợp lệ của lô giao dịch.
- Bước 4: Cập nhật trạng thái: Khi giao dịch được xác minh, trạng thái của mạng chính Ethereum sẽ được cập nhật để phản ánh những thay đổi từ giao dịch, như số dư tài khoản và các thông tin khác.
- Bước 5: Cam kết với zkSync Rollup Chain: Cuối cùng, lô giao dịch được thêm vào Chuỗi cuộn lên zkSync Rollup Chain như là một cam kết. Công nghệ Rollup Chain hoạt động như một bản ghi toàn bộ các giao dịch đã được xử lý trên zkSync.
Hệ sinh thái zkSync có điểm đặc trưng nào?
zkSync hiện đang trong quá trình phát triển hàng trăm ứng dụng phi tập trung (dApp) mới được chuyển từ mạng Ethereum. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các dApp mới trên zkSync hàng tháng tại đây. Để sử dụng các tính năng trên zkSync, bạn cần tải ví Argen. Trong đó, tài khoản Ethereum layer-1 được gọi là “Argent Vault“.
Tương tự như các ví khác, bạn cần nạp tiền vào Argent để sử dụng. Để nạp tiền, bạn cần chuyển số tiền hiện có từ một ví khác như sàn giao dịch hoặc MetaMask sang ví Argent layer-1. Ngoài ra, bạn cũng có thể trả một khoản phí nhỏ để thiết lập và kích hoạt tài khoản zkSync từ tất cả các địa chỉ Ethereum.
Giải pháp thứ hai giúp bạn tiết kiệm phí gas giữa layer-1 và layer-2 hơn. Trong nhiều trường hợp, người dùng có thể mua tiền mã hoá hoặc stablecoin từ Ramp để cấp tiền cho tài khoản zkSync. Khi trải nghiệm zkSync trong giai đoạn đầu, bạn có thể thực hiện các dịch vụ sau:
- Giao dịch ZigZag: Người dùng được hỗ trợ giao dịch trên layer-2 zk-Rollups. Đây là một sàn giao dịch phi tập trung cung cấp các giao dịch hoán đổi token với mức phí hấp dẫn. Đồng thời, zk-Rollups cũng có bộ tính năng và thiết lập sổ lệnh như các sàn giao dịch phi tập trung khác.
- Giao dịch ZkNFT: Mặc dù còn trong giai đoạn phát triển ban đầu, zkSync vẫn không quên đến lĩnh vực giải trí như game và NFT. NFT cũng được sử dụng để phục vụ nhu cầu sở hữu, giao dịch và trở thành yếu tố thu hút và giữ chân người dùng. Các bộ sưu tập NFT (ví dụ như zkPunks) được fork từ nguyên bản trên Ethereum là Crypto Punk.
- DAO: Những dự án về DAO trên nền tảng zkSync đã có vị thế nhất định trên thị trường tiền mã hoá. Một số dự án nổi bật về lĩnh vực này là OlympusDAO hoặc Alchemix.
Ưu điểm và hạn chế của zkSync
Ưu điểm
zkSync là một giải pháp layer-2 phổ biến cho Ethereum với những tính năng đáng chú ý như sau:
- Tốc độ xử lý nhanh: zkSync cung cấp thời gian xử lý giao dịch rất nhanh, chỉ trong khoảng 0,1 giây so với mạng chính Ethereum.
- Phí giao dịch thấp: Giao dịch trên zkSync rẻ hơn rất nhiều so với mạng chính Ethereum, có thể chỉ từ vài xu.
- Thông lượng cao: zkSync có khả năng hỗ trợ thông lượng giao dịch cao, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu khối lượng giao dịch lớn.
- Tính phi tập trung: zkSync là giải pháp phi tập trung dựa trên Ethereum, đảm bảo an toàn và không kiểm duyệt.
- Không kiểm soát: zkSync không kiểm soát, giúp người dùng luôn có toàn quyền quản lý tiền của mình và có thể gửi/rút tiền bất cứ lúc nào.
- Hỗ trợ tương tác: zkSync được thiết kế để dễ dàng tích hợp với các ứng dụng dựa trên Ethereum để nhà phát triển có thể sử dụng nó một cách thuận tiện.
Hạn chế
- Dù sử dụng công nghệ tân tiến, nhưng zkSync vẫn đối mặt với một số hạn chế liên quan đến phí. Với Zk-rollup, phí giao dịch sẽ cao hơn so với các EVM sidechain do mỗi khối rollup cuối cùng đều phải được đăng lên Ethereum. Thế nên, phí của bạn sẽ phụ thuộc vào phí Ethereum và giới hạn khả năng mở rộng theo tỷ lệ nhất định (Tuy nhiên, Zk-rollup vẫn tiết kiệm phí hơn vì họ chỉ đăng Proof).
- Các ứng dụng Zk-rollup hiện chỉ giới hạn trong các khoản thanh toán đơn giản và giao dịch.
- Zk-rollup không hỗ trợ khả năng tổng hợp, các ứng dụng khác nhau không thể tương tác với nhau trên cùng một Layer 2.
- Nếu muốn phát triển Dapps trên Zk-rollup, người dùng cần viết logic Smart Contracts của mình bằng một ngôn ngữ đặc biệt, đòi hỏi kiến thức chuyên môn cực kỳ cao trong lĩnh vực ZKP. Dù được đánh giá là mang tính bảo mật cao, nhưng công nghệ của zkSync không thân thiện với các nhà phát triển.
Thông tin chi tiết về dự án zkSync
Roadmap
zkSync đã ra mắt Mainnet phiên bản 2.0 vào cuối tháng 10 năm 2022. Phiên bản này cho phép nhà phát triển dễ dàng hơn trong việc triển khai dApps của riêng mình. Mục tiêu của zkSync là kết hợp giữa 2 công nghệ tân tiến là zk-Rollups và Ethereum Virtual Machine (EVM).
Trên thực tế, zk-Rollups và EVM có khả năng tương thích, giúp các code được viết bằng Solidity của Ethereum có thể triển khai hiệu quả trên hệ sinh thái zkSync. Sau đó 1 tháng, đội ngũ zkSync đã thông báo về sự xuất hiện của đồng governance & utility token của dự án. Lần xuất hiện này tương tự như đợt Airdrop của dự án Arbitrum (ARBI). Vào giai đoạn cuối, zkSync hứa hẹn sẽ hỗ trợ hiệu suất lên đến 20.000 tps. Tính năng này được trợ giúp của zkPorter – giao thức kết hợp giữa zk-Rollups và Sharding.
Team, Investors & Partners
Team
Alex Gluchowski là người đứng sau dự án zkSync. Được biết, Alex chính là nhà sáng lập Matter Labs vào năm 2018. Trụ sở phát triển zkSync được đặt tại Đức và ra mắt Mainnet phiên bản 1.0 vào giữa năm 2020. Đến tháng 9 năm 2020, dự án thành công kêu gọi 58 triệu USD từ nhà đầu tư danh tiếng như Gnosis, Rarible, OKEx, Horowitz,…
Investors
zkSync là dự án được “chống lưng” bởi nhiều ông lớn trên thị trường tiền mã hoá. Đây chính là nền tảng giúp các chương trình hoặc sự kiện của zkSync được đẩy mạnh Marketing, thậm chí là bùng nổ bởi sự hỗ trợ của các quỹ đầu tư danh tiếng.
Partners
zkSync hiện đang hợp tác với nhiều thương hiệu lớn trong các mạng khác nhau trên thị trường Blockchain và sàn giao dịch tiền mã hoá, như Houbi Global, Mirana Venture, Chainlink, OKEx,…
Có thể thấy, zkSync là một dự án đang trên đà phát triển và sở hữu nền tảng đầu tư vững chắc. Dự án có tiềm năng được đẩy mạnh và hỗ trợ nhiều ứng dụng phi tập trung trên Ethereum hiệu quả, mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng người dùng và nhà phát triển.
Qua bài viết trên, Tino Group tin rằng bạn đã hiểu zkSync là gì cũng như các tính năng đặc trưng của hệ sinh thái. Đừng quên theo dõi Tino Group để tiếp tục đón đọc những bài viết hữu ích khác nhé!
CẢNH BÁO: Đây là bài viết chia sẻ thông tin, không phải là lời kêu gọi đầu tư, bạn phải tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên bạn cần phải cân nhắc thật kỹ trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Chúc bạn sáng suốt và tỉnh táo để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn nhé!
Những câu hỏi thường gặp
Ai có thể sử dụng zkSync?
Bất kỳ người dùng nào sở hữu ví Ethereum đều có thể sử dụng zkSync để thực hiện các giao dịch token trên nền tảng Ethereum.
zkSync có khả năng tích hợp với các giao thức khác không?
zkSync có thể tích hợp với những giao thức khác trên nền tảng Ethereum, cung cấp các tính năng phi tập trung cho những ứng dụng và giao dịch trên nền tảng.
zkSync có đảm bảo an toàn không?
zkSync đảm bảo tính bảo mật, an toàn cho các giao dịch trên Ethereum. Hệ sinh thái này còn cung cấp tính năng phi tập trung hoàn toàn.
Theo dõi dự án zkSync ở đâu?
Bạn có thể theo dõi và cập nhật thông tin dự án zkSync ở các kênh:
- Website chính thức: https://ecosystem.zksync.io/
- Discord: https://join.zksync.dev/
- Telegram: https://t.me/zksync
- Twitter: https://twitter.com/zksync
CryptoGPT (GPT) là gì? Tìm hiểu chi tiết về dự án CryptoGPT (GPT)">
