Trong lĩnh vực blockchain, khả năng mở rộng vẫn là một thách thức quan trọng, đặc biệt đối với một mạng lưới được sử dụng rộng rãi như Ethereum. Taiko Chain nổi lên như một giải pháp tiên phong sử dụng ZK-Rollup phi tập trung, được xây dựng để nâng cao thông lượng trên Ethereum Mainnet. Vậy cụ thể Taiko chain là gì? Nền tảng layer 2 này có gì nổi bật? Các bạn hãy cùng TinoHost tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt
Taiko là một giải pháp mở rộng layer 2 cho Ethereum sử dụng công nghệ zk-EVM. Mạng lưới này giúp tăng tốc độ giao dịch, giảm phí gas và nâng cao khả năng mở rộng của layer 1 Ethereum. Đội ngũ phát triển của Taiko bao gồm các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain, từng tham gia phát triển zkEVM cùng Ethereum Foundation. Hiện tại, dự án chưa ra mắt token.
Tổng quan về dự án Taiko chain
Taiko chain là gì?
Taiko chain là một ZK-Rollup phi tập trung tương thích với Ethereum. Đây là giải pháp mở rộng layer 2, nhằm mục đích tăng cường thông lượng trên Ethereum bằng cách di chuyển các hoạt động xử lý giao dịch và lưu trữ trạng thái ra ngoài chuỗi (off-chain) trước khi gửi chúng trở lại mainnet của Ethereum để xác minh.
Phương pháp tiếp cận này của Taiko chain mang lại những lợi ích sau:
- Khả năng mở rộng cao hơn: Taiko làm tăng đáng kể số lượng giao dịch mà mạng lưới có thể xử lý so với base layer của Ethereum.
- Giảm phí: Xử lý giao dịch off-chain giúp giảm phí gas liên quan đến mỗi giao dịch.
- Bảo mật: Mặc dù các giao dịch diễn ra off-chain nhưng chúng vẫn được bảo mật bởi mạng Ethereum để đảm bảo tính toàn vẹn.
Taiko được xây dựng trên Cosmos-SDK và sử dụng Tendermint. Đặc biệt, đây là một Type 1 ZK-EVM, hướng tới khả năng tương thích tối đa với Ethereum. Mã nguồn của Taiko là mã nguồn mở và có sẵn trên GitHub. Bất kỳ ai cũng có thể sử dụng và sửa đổi mã nguồn miễn phí với giấy phép cho phép.
Một số tính năng bật của Taiko chain
Tính phi tập trung và minh bạch
Taiko ghi tất cả dữ liệu khối (block) cần thiết để xây dựng lại trạng thái sau khi gửi block vào mạng chính Ethereum. Điều này giúp đảm bảo dữ liệu được phân cấp và truy cập công khai, cho phép bất kỳ ai cũng có thể biết trạng thái chuỗi mới nhất để thêm các block mới vào Taiko.
Dữ liệu công khai để tạo bằng chứng
Quá trình tạo bằng chứng của Taiko có yêu cầu nghiêm ngặt là tất cả dữ liệu thực thi phải được lưu trữ công khai theo trình tự. Điều này có nghĩa là người xác thực có thể tạo các bằng chứng cho một block chỉ bằng cách sử dụng dữ liệu được biết công khai, nâng cao tính minh bạch và khả năng kiểm chứng.
Tạo block hiệu quả
Taiko hướng đến việc thiết kế một quy trình tạo và đề xuất block nhanh chóng. Nền tảng đảm bảo bất kỳ ai cũng có thể thêm block một cách bình đẳng, với quyền truy cập vào cùng một dữ liệu chuỗi mọi lúc.
Phân chia quá trình gửi block
Để đạt được hiệu quả trong việc tạo block, Taiko chia quá trình gửi block thành hai phần, có thể tách rời quá trình lựa chọn và xác nhận giao dịch khỏi quá trình đề xuất và hoàn thiện block.
Tóm lại, nền tảng Taiko tận dụng Zero-Knowledge Proofs để gom các giao dịch, duy trì một bản ghi dữ liệu công khai và minh bạch trên layer 1 của Ethereum, đồng thời hướng đến việc tạo block hiệu quả và dễ dàng tiếp cận với nhiều đối tượng tham gia.
Cơ chế tạo block của Taiko chain
Đối tượng tham gia
- Proposer (Người đề xuất): Tạo block cho giao dịch của người dùng từ layer 2 và đề xuất các block này đến layer 1.
- Prover (Người xác thực): Tạo ra chứng minh ZK-SNARK để kiểm tra tính hợp lệ của giao dịch từ layer 2 và các block mà Proposer đã đề xuất.
- Node Runner (Người thực thi node): Thực thi giao dịch on-chain để luôn đồng bộ với trạng thái trong mạng lưới.
Cấu trúc block
- Bao gồm tập hợp các giao dịch được thực hiện tuần tự trên Taiko.
- Được cập nhật trạng thái và tính toán bằng cách tuân theo các quy tắc của giao thức để thực hiện giao dịch.
Quy trình chấp thuận block
Đề xuất block:
- Proposer đề xuất block. Dữ liệu block sẽ được xuất bản trên Ethereum.
- Block được thêm vào danh sách được đề xuất trong Smart Contract của Taiko. Giao thức Taiko đảm bảo block không bị thay đổi và bất kỳ ai cũng có thể tính toán trạng thái chuỗi sau khi block được thực thi.
Tạo bằng chứng:
- Prover sẽ tạo bằng chứng hợp lệ cho block để chứng minh tính đúng đắn của các block vừa được gửi lên.
- Prover chỉ sử dụng dữ liệu công khai trên Ethereum.
Xác minh block:
- Prover tiếp tục xác minh block hiện tại và block trước đó nhằm đảm bảo hai block được liên kết chính xác với nhau.
- Sau khi xác minh, block sẽ được đánh dấu đã hoàn thành trên on-chain.
Xem chi tiết tại: https://taiko.xyz/docs
Taiko chain có những sản phẩm nào?
Hiện tại, Taiko chain tích hợp 2 sản phẩm gồm:
Bridge: Cho phép chuyển tài sản từ các mạng khác nhau đến Taiko chain và ngược lại.
Swap: Hỗ trợ hoán đổi tài sản với ưu điểm về tốc độ và phí gas thấp
Đội ngũ phát triển, nhà đầu tư và đối tác của dự án Taiko chain
Đội ngũ phát triển
Đội ngũ Taiko có kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực zkEVM, từng tham gia nghiên cứu cùng Ethereum Foundation vào năm 2021.
Các thành viên chủ chốt đều có xuất thân từ các tổ chức uy tín trong ngành blockchain như Loopring Foundation và Ethereum Foundation.
- Daniel Wang (Co-founder & CEO): Ông có 4 năm làm việc tại Google với vị trí trưởng nhóm kỹ thuật phần mềm và từng là cựu CEO của Loopring Foundation.
- Brecht Devos (Co-founder & Giám đốc R&D): Ông là cựu Kỹ sư trưởng của Loopring Foundation, từng tham gia phát triển zkEVM cùng nhóm PSE của Ethereum Foundation.
- Matthew Finestone (Co-Founder): Ông cũng từng có giai đoạn làm việc tại Loopering trong 3 năm dưới vai trò Head of Business.
Nhà đầu tư và đối tác
- Dự án Taiko có một vòng gọi vốn vào tháng 4 năm 2023 với 1 nhà đầu tư duy nhất là Skyland Venture.
- Đến ngày 08/06/2023, dự án tiếp tục gọi vốn được 22 triệu USD từ nhiều quỹ đầu tư khác nhau, dẫn đầu là quỹ Sequoia Capital China và Generative Ventures.
Đối tác của Taiko chain là các nền tảng, giao thức thuộc nhiều lĩnh vực, hiện đã được tích hợp vào hệ sinh thái của nền tảng. Bạn có thể xem chi tiết tại: https://taiko.xyz/ecosystem.
Lộ trình phát triển
Alpha Testnet:
- Alpha Testnet 1: Hoàn thành vào tháng 12 năm 2022.
- Alpha Testnet 2: Hoàn thành vào tháng 3 năm 2023.
- Các phiên bản Alpha Testnet khác: Đã hoàn thành từ quý 2 đến quý 3 năm 2023.
Beta Testnet:
Các phiên bản Beta Testnet: Đã hoàn thành từ quý 3 đến quý 4 năm 2023.
Dự kiến mainnet: Nửa đầu năm 2024
Mục tiêu:
- Hoàn thiện và tối ưu hóa mạng lưới Taiko trước khi ra mắt mainnet.
- Đảm bảo tính bảo mật, ổn định và hiệu quả của Taiko.
- Thu hút cộng đồng tham gia và thử nghiệm Taiko.
Bạn có thể theo dõi hình dưới đây để biết kế hoạch phát triển của dự án Taiko.
Lưu ý: Lộ trình này có thể thay đổi tùy theo tình hình phát triển của dự án.
Tìm hiểu về token Taiko
Hiện tại, Taiko chưa phát hành token nên chưa có thông tin cụ thể về token của dự án. Token sẽ ra mắt sau khi dự án được Mainnet vào Quý 1 năm 2024.
TinoHost sẽ cập nhật đến bạn sớm nhất khi có thông tin cụ thể.
Với ưu điểm tăng tốc độ giao dịch, giảm phí gas và nâng cao khả năng mở rộng của Ethereum. Taiko hứa hẹn sẽ trở thành một giải pháp mở rộng hiệu quả cũng như được sử dụng rộng rãi để phát triển và tích hợp dApp. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về dự án Taiko trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
CẢNH BÁO: Đây là bài viết chia sẻ thông tin, không phải là lời kêu gọi đầu tư, bạn phải tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên bạn cần phải cân nhắc thật kỹ trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Chúc bạn sáng suốt và tỉnh táo để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn nhé!
Những câu hỏi thường gặp
Token của dự án Taiko chain có ký hiệu là gì? Khi nào ra mắt?
Theo dự kiến, đồng token của dự án Taiko sẽ có ký hiệu là: TAIKO. Thời gian ra mắt vào Quý 1 năm 2024 khi Taiko được mainnet. Dự án sẽ thông báo đến cộng đồng khi xác định được thời gian cụ thể.
Có thể xem thông số của token Taiko ở đâu?
Khi token Taiko được ra mắt, bạn có thể theo dõi thông số kỹ thuật và thị trường trên website chính thức của Taiko hoặc các nền tảng như Coingecko hay CoinMarketCap.
Có những dự án nào tương tự Taiko chain?
Một số dự án tương tự Taiko chain ở mảng phát triển zkEVM trên Ethereum gồm: Scroll, zkSync, Starkware, Polygon zkEVM…
Theo dõi thông tin về dự án Taiko chain ở đâu?
- Website: https://taiko.xyz/
- Twitter: https://twitter.com/taikoxyz
- Discord: https://discord.com/invite/taikoxyz
- GitHub: https://github.com/taikoxyz
- Docs: https://taiko.xyz/docs