Những năm gần đây, Ethereum cố gắng chuyển từ thuật toán Proof of Work sang Proof of Stake. Điều này cho không chỉ có lợi cho Ethereum mà còn cho nhiều đồng tiền điện tử khác khác. Vậy Proof of Stake là gì? Các bạn hãy cùng TinoHost tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Proof of Stake là gì?
Proof of Stake (POS) là một thuật toán đồng thuận của blockchain. Có thể hiểu, đây là Bằng chứng ký gửi hay Bằng chứng cổ phần. Trong đó, các Node phải Stake coin để tham gia xác nhận các giao dịch trên block. Nói một cách đơn giản, Node phải gửi coin để xác minh danh tính của nó.
Trước đây, thuật toán Proof of Work (POW) sẽ cho phép các thợ đào xác thực các giao dịch và tạo các khối mới bằng cách thực hiện các tính toán dựa trên sức mạnh máy tính. Tuy nhiên, cộng đồng khai thác tiền điện tử đã nhanh chóng nhận ra những yếu điểm của POW và bắt đầu cải tiến thuật toán này.
Đến năm 2011, ý tưởng về Proof of Stake lần đầu tiên được trình bày tại diễn đàn Bitcointalk. Một năm sau đó, Peercoin đã trở thành đồng tiền điện tử đầu tiên sử dụng cơ chế Proof of Stake. Hiện tại, đã có hàng trăm đồng coin sử dụng thuật toán Proof of Stake được sinh ra và sử dụng rộng rãi.
MộT số thuật ngữ liên quan đến Proof of Stake
Node (Masternode)
Node được hiểu là những cá nhân hay tổ chức tham gia xác nhận giao dịch hoặc đóng block của một đồng coin. Dựa trên phương pháp chạy các phần mềm chuyên dụng của đồng coin đó, node đóng vai trò giữ ổn định trong blockchain, xác nhận giao dịch cho người dùng coin.
Validator
Có thể hiểu Validator là người kiểm định. Theo thuật toán POS, không phải tất cả các node đều tham gia đóng block mới. Blockchain sẽ chọn ngẫu nhiên một node để kiểm định và đóng block.
Forge hoặc Mint
Là cụm từ chỉ hoạt động kiểm định và đóng block của Validator. Nó dùng để phân biệt với mine (đào) trong POW.
Stake
Để trở thành một Validator trong Proof of Stake, node phải stake (đặt cọc) một lượng coin nhất định làm điều kiện tham gia. Ý nghĩa của việc này nhằm chứng minh bạn có sở hữu coin.
Lock và Unlock
Số coin đặt cọc của node sẽ được mạng lưới lock. Trong thời gian trở thành validator, số coin stake này không được di chuyển, hay giao dịch được. Nếu không làm validator nữa thì coin mới được unlock.
Cách thức hoạt động của Proof of Stake
Proof Of Stake yêu cầu những người tham gia phải đóng góp một lượng coin nhất định để xác nhận đồng thuận cho block. Khi xác nhận thành công (unlock), phần thưởng của block sẽ xuất hiện sau đó chia cho những người đã đóng góp. Mỗi người tham gia sẽ nhận theo mức họ đã đóng góp trước đó. (Ví dụ góp 1000$, lãi 10% thì sẽ nhận được 100$).
Bất kỳ ai muốn tham gia vào quá trình đặt cổ phần này đều phải sở hữu số lượng coin trong hệ thống blockchain. Sau khi staking (đặt cược) thành công, coin sẽ bị lock (khóa) để làm tài sản thế chấp của mạng lưới.
Trong Proof Of Stake sẽ khuyến khích tham gia xác thực các khối phần thưởng là một khoản thanh toán dưới dạng phí giao dịch. Trái ngược với tiền tệ mới được tạo ra trong các hệ thống POW.
Tuy nhiên, để blockchain minh bạch và hoạt động hiệu quả, cần có cơ chế lựa chọn Validator phù hợp chứ không đơn thuần là bỏ coin vào và nhận coin. Cụ thể:
Lựa chọn node ngẫu nhiên
Thuật toán Proof-of-Stake sẽ lựa chọn Validator kiểm định block tiếp theo một cách ngẫu nhiên. Bằng cách sử dụng công thức tìm kiếm Hashrate thấp nhất, kết hợp với khoản đặt cược cao nhất (stake).
Khi tài sản được công khai, mỗi node sẽ “tự động” lựa chọn tài khoản được quyền xử lý block tiếp theo.
Lựa chọn dựa trên thời gian nắm giữ tài sản
Proof of Stake còn có thể kết hợp phương pháp lựa chọn ngẫu nhiên với việc xem xét “độ tuổi của tài sản”, con số này thể hiện số ngày từ khi tài sản được đưa vào cho đến nay của từng node.
Các tài sản chưa được xem xét trong ít nhất 30 ngày sẽ bắt đầu cạnh tranh vị trí Validator cho block tiếp theo. Bộ tài sản với thời gian chưa được sử dụng lâu hơn sẽ có xác suất lớn hơn để trở thành Validator.
Sau mỗi lần, tuổi đời của tài sản sẽ được “reset” trở về số 0 và phải chờ ít nhất 30 ngày nữa trước khi được quyền “tranh cử” xử lý một block khác. Ngoài ra, số ngày tối đa tham gia tranh cử là 90 ngày. Điều này giúp tránh tình trạng thao túng của những node sở hữu quá nhiều tài sản.
Ưu điểm và nhược điểm của Proof of Stake
Ưu điểm
- Tiết kiệm năng lượng: So với Proof of Work việc khai thác các loại tiền tệ kỹ thuật số trên Proof of Stake có thể tiết kiệm năng lượng hơn rất nhiều vì Proof of Stake chỉ cần máy tính có internet và online 24/24 thì bạn đã có thể đào được rồi.
- Dễ dàng sinh lời: Lãi suất rất ổn định, được xem là mỏ vàng cho các Holder.
- Tính bảo mật cao: Khả năng tấn công 51% và tấn công độc hại lên mạng lưới POS khó khăn hơn rất nhiều. Đặc biệt, nếu các nút kiểm duyệt cố tình xác nhận các giao dịch phi pháp, họ sẽ bị trừ đi phần lớn số tài sản đang nắm giữ
- Stake an toàn 100% vì trong ví luôn có bản back up.
- Tính linh hoạt: Nếu node được chọn để làm validator cho block tiếp theo không có mặt trong một khoảng thời gian xác định, thì Proof of Stake sẽ chọn ra các node dự trữ khác có sẵn để ngăn việc treo xử lý
Nhược điểm
- Mức lãi không chính xác tuyệt đối: Khi staking bạn có thể nhận được mức lãi không như ước tính ban đấu
- Có thể lỗ: Nếu tỉ giá Stake thấp hơn tỉ lệ trượt giá của coin thì bạn sẽ lỗ.
- Rủi ro bị scam, lừa đảo: điều này có thể xảy ra khi bạn lựa chọn nền tảng staking không uy tín, hoặc lựa chọn coin “rác”
- Phụ thuộc vào “nhà giàu”: Proof of Stake dựa trên cổ phần tương ứng với nắm giữ. Đồng nghĩa những người nắm giữ token lớn có ROI tốt hơn được xem là “người giàu”. Đồng thời, họ cũng có quyền lực lớn đe dọa quá trình xác thực phi tập trung của mạng.
Kiếm tiền từ đồng coin POS như thế nào?
Với thị trường cryptocurrency, chỉ cần bạn làm đúng cách thì lợi nhuận có. Với Proof of Stake, bạn sẽ có nhiều cách để kiếm tiền, bao gồm chủ động và thụ động.
Kiếm tiền chủ động
Đào coin
Để đào coin POS, bạn cần một máy tính có kết nối với internet và một số phần mềm chuyên dụng. So với đào coin bằng thuật toán POW, POS không đòi hỏi phần cứng hay lắp đặt quá nhiều.
Trading
Với coin có thuật toán POS, nếu hiệu suất trading của bạn cao hơn lãi suất stake thì mới nên trade. Tuy nhiên, trading có lợi nhuận cao nên luôn đi kèm rủi ro cao. Nếu là người không ưa thích mạo hiểm, bạn có thể lựa chọn hold và staking nhận lãi mà thôi.
Kiếm tiền thụ động
Đây là một lợi thế mà chỉ có tiền ảo POS mới có. Bạn chỉ cần gửi coin lên một nền tảng hỗ trợ stake, giữ ở đó, không cần di chuyển hay giao dịch gì cũng có thể kiếm thêm coin hàng tháng.
Stake coin trên ví “chính chủ”
Nhiều đồng tiền phát triển ví của riêng họ để người dùng có thể giữ, nhận và chuyển tiền cho nhau. Ngoài ra, ví riêng của POS coin cũng có tính năng Stake tích hợp.
Người dùng cần tải xuống ví, giữ coin, bạn đã có thể nhận được tiền cược.
Stake coin trên sàn giao dịch
Hiện nay, đã có nhiều sàn giao dịch ra mắt nền tảng staking, hỗ trợ người dùng kiếm thu nhập thụ động từ việc stake coin trực tiếp trên ví sàn.
Ưu điểm của phương thức này là bạn có thể nhanh chóng trade coin nếu thị trường có biến động mạnh, không cần chờ thời gian gửi từ ví lên sàn.
Giao dịch trên ví Staking, nền tảng Staking
Tiền đặt cọc trên các sàn giao dịch thường có lãi suất thấp. Do đó, để tối đa hóa thu nhập thụ động của bạn, bạn có thể tham gia vào các nền tảng staking có uy tín.
Bài viết trên đã khái quát những thông tin cơ bản về Proof of Stake. Mặc dù POS vẫn còn một vài mặt hạn chế, nhưng vẫn hiệu quả hơn POW trong việc tiết kiệm điện năng và tối giản khi đào Bitcoin.
FAQs về POS
Trong Proof of Stake, xử lý gian lận như thế nào?
Nếu validator được chọn thực hiện gian lận cố tình validate block giả mạo và bị phát hiện anh ta sẽ bị phạt toàn bộ số tiền trong stake. Đây cũng là lý do tại sao stake không được hoàn trả ngay sau khi validator từ bỏ quyền tham gia. Tránh trường hợp anh ta validate block giả mạo sau đó từ bỏ quyền luôn để trốn chạy.
Tại sao Ethereum muốn chuyển sang Proof of Stake?
Ethereum muốn chuyển sang Proof of Stake vì POS mang lại nhiều ưu điểm và có giải pháp cho những vấn đề mà mạng lưới Ethereum đang gặp phải.
- Chi phí: Vận hành một validator cần chi phí thấp hơn so với các thợ đào (miner).
- Khả năng mở rộng: Một số vấn đề về khả năng mở rộng của Ethereum có thể được giải quyết dễ dàng hơn với PoS.
- An toàn: Thuật toán POS an toàn và phi tập trung hơn POW. Vì khả năng tấn công 51% và tấn công độc hại lên mạng lưới POS khó khăn hơn rất nhiều.
Proof of Work là gì?
Proof of Work (POW) hay còn gọi là bằng chứng công việc là một thuật toán đồng thuận được giới thiệu bởi Bitcoin và được sử dụng rộng rãi bởi nhiều đồng tiền điện tử khác. Quá trình này được biết đến với cách gọi thông thường là “đào” và các nút trên mạng được gọi là “thợ đào”.
Proof of Work yêu cầu thợ đào phải giải các bài toán mật mã phức tạp để hợp thức hoá các khối (block) trong blockchain và nhận lại phần thưởng dưới dạng coin hay token mới phát hành.
Tại sao Proof of Stake có thể thay thế cho Proof of Work?
PoS là một cải tiến của PoW vì vậy có nhiều lợi thế hơn:
- Một mạng POS tiêu thụ ít thời gian và năng lượng hơn nhiều so với POW.
- Mạng sử dụng thuật toán POS an toàn và phi tập trung hơn POW.
- Tính phi tập trung cao hơn: Với POW, khai thác hiện chỉ hiệu quả với các hệ thống khai thác lớn, năng lượng cao. Điều này dẫn đến sức mạnh của toàn bộ hệ thống chủ yếu tập trung trong các mỏ khai thác lớn.
Mọi thắc mắc và góp ý liên quan, xin vui lòng liên hệ ngay TinoHost để được tư vấn chi tiết hoặc Fanpage để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!
Với bề dày kinh nghiệm hơn 5 năm cung cấp hosting, dịch vụ cho thuê máy chủ, các dịch vụ liên quan đến tên miền và bảo mật website, hãy để TinoHost đồng hành cùng bạn trên con đường khẳng định thương hiệu trên bản đồ công nghệ toàn cầu!
