Trước nay, bạn thường hay hiểu “tiền lương” có nghĩa là số tiền mà công ty trả cho người lao động hàng tháng. Tuy nhiên, bạn có biết tiền lương còn có thể được chia thành nhiều loại khác nhau, như lương Gross và lương Net. Vậy lương Gross là gì? Lương Gross khác lương Net như thế nào? Bạn hãy dành ít phút để cùng TinoHost tìm hiểu chi tiết qua bài viết này để tránh mất quyền lợi của mình nhé!
Lương Gross là gì?
Định nghĩa lương Gross
Lương Gross là tổng thu nhập của người lao động nhận được từ công ty mỗi tháng bao gồm lương cơ bản, tiền hoa hồng, tiền thưởng, phụ cấp,..Bên cạnh đó, lương Gross còn bao gồm các khoản thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và tiền đóng bảo hiểm (BHYT, BHXH, BHTN).
Tuy nhiên, mức lương thực tế bạn nhận được sẽ thấp hơn con số đã được thông báo vì bạn phải trí ra một phần để đóng bảo hiểm và thuế TNCN (nếu có).
Ví dụ: Mức lương Gross bạn nhận được là 10.000.000 đồng/tháng.
Mỗi tháng bạn phải đóng 1.050.000 đồng tiền bảo hiểm. Tiền bảo hiểm được tính là 10,5% lương (8% BHXH, 1.5% BHYT & 1% BHTN) theo quy định nhà nước.
Sau khi trừ các khoản trên, giả định không có thuế TNCN, tổng lương cuối cùng bạn nhận được sẽ là 8.950.000 đồng/tháng.
Ưu điểm và nhược điểm của lương Gross
Ưu điểm
Lương Gross cho phép bạn chủ động hơn khi tính lương, bên cạnh đó còn thể hiện sự minh bạch của công ty về vấn đề lương bổng với nhân viên
Nhược điểm
Bạn phải tự tính toán số tiền đóng bảo hiểm và thuế thu nhập. Đồng thời, bạn phải thường xuyên cập nhật các quy định của nhà nước về việc đóng các khoản trên để tránh bị người sử dụng lao động tính sai.
Công thức tính lương Gross
Lương Gross là hình thức lương được đại đa số công ty sử dụng để trả lương cho nhân viên. Công thức tính như sau:
Lương Gross = (Lương cơ bản + tiền thưởng + tiền hoa hồng + tiền trợ cấp +…,) + (Tiền BHXH + BHYT + BHTN + thuế TNCN)
Các thành phần cơ bản trong lương Gross
Lương cơ bản
Là mức lương thỏa thuận giữa người lao động và công ty không bao gồm các khoản phụ cấp, phúc lợi, tiền thưởng và hoa hồng. Có thể xem đây là mức lương tối thiểu bạn nhận được khi lao động.
Ví dụ: Khi phỏng vấn nhân viên Sale, bạn thỏa thuận với công ty mức lương cơ bản là 5 triệu. Đến cuối tháng, nếu không có tiền trợ cấp và không đạt KPI để nhận hoa hồng hoặc tiền thưởng thì thu nhập của bạn sẽ là 5 triệu.
Phụ cấp lương
Phụ cấp lương là những khoản tiền được công ty chi trả thêm cho người lao động nhằm bù đắp các yếu tố về tính chất công việc phức tạp, điều kiện lao động, điều kiện sinh hoạt… mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến. Phụ cấp lương phải phù hợp với quy định của pháp luật.
Tiền thưởng
Điều 103 Bộ luật lao động năm 2012 quy định: “Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động”.
Tiền thưởng là một trong những biện pháp khuyến khích giúp người lao động thực hiện tốt công việc được giao
Bảo hiểm
Tiền bảo hiểm người lao động bắt buộc phải đóng bao gồm: Bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.
Căn cứ Quyết định số 595/QĐ-BHXH, mức đóng bảo hiểm của người lao động được quy định như sau:
- BHXH: 8%
- BHYT: 1,5%
- BHTN: 1%
Bảo hiểm là một vấn đề rất quan trọng đối với người lao động, khi thỏa thuận và ký hợp đồng bạn phải chú ý kỹ.
Thuế thu nhập cá nhân
Thuế TNCN là thuế trực thu, tính trên thu nhập của người nộp thuế sau khi đã trừ các thu nhập miễn thuế và các khoản được giảm trừ gia cảnh.
Thuế TNCN = (Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Các khoản giảm trừ) x Thuế suất
Trong đó: Người lao động được giảm trừ gia cảnh đối với chính bản thân là 11 triệu đồng/tháng, với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng và các khoản bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện, đóng góp từ thiện (căn cứ Điều 1 Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 và Điều 20 Luật Thuế TNCN).
Phân biệt lương Gross và lương Net như thế nào?
Lương Net là gì?
Lương Net là mức lương thực tế bạn nhận được sau khi đã trừ đi các khoảng tiền bảo hiểm (BHYT, BHXH, BHTN) và thuế TNCN (nếu có)
Do đó, có thể hiểu lương Net là thu nhập thực tế còn lương Gross là tổng thu nhập.
Công thức tính lương Net
Lương Net = Lương Gross – (Tiền BHXH + BHYT + BHTN + thuế TNCN)
Ví dụ: Khi phỏng vấn xin việc, nếu công ty đàm phán sẽ trả lương cho bạn 10 triệu thì đồng nghĩa bạn sẽ nhận 10 triệu và các khoản tiền trợ cấp, thưởng, hoa hồng (nếu có). Số tiền này sẽ không bị trừ bảo hiểm và thuế, những khoản phí này sẽ do công ty đóng cho bạn.
Tuy nhiên, với mức lương Net sẽ dẫn đến một số trường hợp như:
Trường hợp 1: Nếu công ty chuyên nghiệp, họ sẽ dựa vào lương Net ký hợp đồng với bạn, sau đó quy ra lương Gross, đăng ký với cơ quan thuế, bảo hiểm bằng mức lương này và trả cho bạn.
Trường hợp 2: Công ty ký với bạn lương Net và hàng tháng bạn nhận đúng như vậy. Nhưng họ sẽ đăng ký với bảo hiểm với mức lương Net luôn với mục đích tiết kiệm tiền khoản phí bảo hiểm và khi bạn gặp vấn đề liên quan đến an sinh xã hội, thai sản, thất nghiệp sẽ gặp thiệt thòi.
Ưu điểm và nhược điểm của lương Net
Ưu điểm
Bạn sẽ nhận được mức lương đúng như thỏa thuận ban đầu và không cần đóng các khoản bảo hiểm hay thuế và cũng không cần tốn thời gian tính toán vì đã có bộ phận HR tính hộ bạn.
Nhược điểm
Công ty có thể sẽ dựa vào mức lương này để đóng bảo hiểm cho bạn. Mức phí thấp, chế độ và quyền lợi cũng thấp.
Người lao động nên thỏa thuận bằng lương Gross hay lương Net?
Trên lý thuyết, dù là lương Gross hay lương Net bạn cũng sẽ nhận được mức thu nhập thực tế như nhau. Hơn thế nữa, nếu dùng lương Net bạn sẽ không cảm thấy “bị trừ” đi khoản tiền như lương Gross và không cần tính toán gì cả.
Tuy nhiên, nếu để ý kỹ hơn bạn sẽ thấy rằng: lương Gross sẽ mang lại cho bạn sự minh bạch từ phía công ty. Với hình thướng lương này, bạn sẽ chủ động tính toán được mức lương Net của mình và biết được các khoản bảo hiểm, thuế mà công ty đóng cho bạn, ngược lại với lương Net có thể bạn sẽ không biết được mức bảo hiểm công ty đóng cho mình là bao nhiêu.
Do đó, TinoHost khuyên bạn hãy đàm phán với công ty mức lương Gross, trong trường hợp nếu dùng lương Net, bạn hãy hỏi thật kỹ các khoản bảo hiểm để tránh thiệt thòi cho bản thân.
Chỉ những ai đã đi làm mới hiểu được tầm quan trọng của tiền lương. Vì vậy, đối với vấn đề lương bổng, bạn phải tính toán một cách cụ thể rõ ràng mới không để bản thân chịu thiệt. Qua bài viết này, bạn cũng đã hiểu được khái niệm lương Gross cũng như lương Net là gì, hy vọng bạn sẽ có thỏa thuận với công ty để lựa chọn hình thức lương phù hợp nhé.
FAQs về lương Gross
Mức lương bao nhiêu sẽ phải đóng thuế TNCN?
Theo điều 7 Thông tư 111/2013/TT-BTC, căn cứ tính thuế với thu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập tính thuế và thuế suất. Cụ thể thu nhập tính thuế được tính bằng thu nhập trừ đi các khoản giảm trừ gồm:
- Các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện.
- Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
- Các khoản giảm trừ gia cảnh (theo Điều 1 Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, giảm trừ với bản thân là 11 triệu đồng/tháng, với mỗi người phụ thuộc là 4,4, triệu đồng/tháng).
Dựa vào những quy định trên, người lao động làm việc có tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trên 11 triệu đồng/tháng (nếu không có người phụ thuộc) sẽ phải nộp thuế TNCN. Trong trường hợp nếu có 01 người phụ thuộc thì thu nhập phải trên 15,4 triệu đồng.
Người thử việc có đóng thuế TNCN không?
Có 2 trường hợp người lao động thử việc không phải đóng thuế TNCN:
- Người lao động thử việc nhưng ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên có thu nhập dưới 11 triệu/tháng (nếu không có người phụ thuộc) hoặc dưới 15,4 triệu đồng/tháng (nếu có 01 người phụ thuộc).
- Người lao động chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10% nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế và làm cam kết theo mẫu.
Do đó, người lao động thử việc không thuộc các trường hợp trên đều phải đóng thuế TNCN.
Lương thử việc bằng bao nhiêu lương chính thức?
Dựa trên quy định của Bộ Luật lao động Việt Nam, tiền lương thử việc của người lao động sẽ được thỏa thuận với người sử dụng lao động. Tuy nhiên, mức lương thử việc tối thiểu phải bằng 85% mức lương chính thức.
Khi đi phỏng vấn công ty chỉ đưa ra mức lương nhưng không nói lương gì thì làm sao?
Trong trường hợp này, bạn hỏi kỹ các khoản bảo hiểm và thuế TNCN đã được được trừ vào mức lương đó chưa. Nếu công ty có nói sẽ đóng bảo hiểm riêng cho bạn thì đó là lương Net.
Mọi thắc mắc và góp ý liên quan, xin vui lòng liên hệ ngay TinoHost để được tư vấn chi tiết hoặc Fanpage để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!
Với bề dày kinh nghiệm hơn 5 năm cung cấp hosting, dịch vụ cho thuê máy chủ, các dịch vụ liên quan đến tên miền và bảo mật website, hãy để TinoHost đồng hành cùng bạn trên con đường khẳng định thương hiệu trên bản đồ công nghệ toàn cầu!
