Khởi nghiệp hay Startup đang là một phong trào nổi trội không chỉ trong nước mà còn trên cả thế giới. Từ một người trung niên cho đến những bạn trẻ đang ngồi trên ghế nhà trường, ai đều có thể trở thành một Founder của một dự án khởi nghiệp. Vậy Founder là gì? Co-Founder là gì? Làm thế nào để trở thành một Founder thực thụ? Cùng TinoHost tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Tìm hiểu về Founder
Founder là gì?
“Founder” là thuật ngữ tiếng Anh dùng để chỉ người sáng lập hoặc khởi nghiệp, tức là người đã thành lập một tổ chức, công ty, hoặc dự án nào đó. Thông thường, đây là người đầu tiên lên ý tưởng và chịu trách nhiệm chính trong việc triển khai ý tưởng đó thành hiện thực. Trong quá trình phát triển, Founder thường phải đối mặt với nhiều thách thức, từ việc lên kế hoạch, gây quỹ, cho đến quản lý và điều hành tổ chức.
Founder cũng là người thiết lập sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp khởi nghiệp.
Thế giới có rất nhiều gương mặt Founder đáng để học hỏi trong việc phát triển các thương hiệu lớn như: Mark Zuckerberg với Facebook, Steve Jobs với Apple, Jeff Bezos với Amazon, Elon Musk với SpaceX/Tesla,…
Vai trò của Founder đối với sự phát triển của tổ chức, doanh nghiệp
Định hình tầm nhìn và sứ mệnh
Founder là người khởi xướng ý tưởng và xác định tầm nhìn dài hạn cho doanh nghiệp. Tầm nhìn này không chỉ là mục tiêu cụ thể mà còn là kim chỉ nam cho toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp. Từ tầm nhìn đề ra, Founder phát triển các chiến lược phát triển để đạt được mục tiêu, bao gồm việc xác định thị trường mục tiêu, sản phẩm hoặc dịch vụ cần phát triển và cách tiếp cận thị trường.
Quyết định về sản phẩm và dịch vụ
Founder là người đầu tiên nhận ra nhu cầu của thị trường và quyết định loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp sẽ cung cấp. Họ phải nắm bắt rõ ràng các xu hướng và nhu cầu của khách hàng để đảm bảo rằng sản phẩm hoặc dịch vụ không chỉ đáp ứng nhu cầu hiện tại mà còn trong tương lai. Quyết định của Founder ở giai đoạn này có thể định hình toàn bộ sự phát triển của doanh nghiệp.
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp là yếu tố nền tảng giúp định hình môi trường làm việc và tinh thần của tổ chức. Founder là người đầu tiên thiết lập các giá trị cốt lõi và quy tắc ứng xử, từ đó hình thành nên văn hóa doanh nghiệp. Một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ sẽ tạo ra môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy sự sáng tạo, gắn kết nhân viên và giúp doanh nghiệp vượt qua những thách thức khó khăn.
Gây dựng và quản lý đội ngũ
Xây dựng đội ngũ nhân sự chất lượng là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Founder. Họ không chỉ tuyển chọn những cá nhân có kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp mà còn phải đảm bảo rằng các thành viên trong đội ngũ có thể chia sẻ cùng tầm nhìn với doanh nghiệp. Sau khi xây dựng đội ngũ, Founder phải quản lý hiệu quả, thúc đẩy sự phát triển cá nhân và tinh thần làm việc nhóm để đạt được mục tiêu chung.
Tìm kiếm và quản lý vốn
Nguồn vốn là yếu tố sống còn đối với bất kỳ doanh nghiệp nào, đặc biệt là trong giai đoạn khởi nghiệp. Founder cần có khả năng thuyết phục các nhà đầu tư về tiềm năng của doanh nghiệp và quản lý nguồn vốn một cách hiệu quả. Điều này bao gồm việc lập kế hoạch tài chính, phân bổ nguồn lực một cách hợp lý và đảm bảo doanh nghiệp có đủ vốn để duy trì hoạt động và mở rộng quy mô khi cần thiết.
Đại diện và xây dựng thương hiệu
Founder thường là gương mặt đại diện cho doanh nghiệp trước công chúng, truyền thông và các đối tác. Họ có trách nhiệm xây dựng và duy trì hình ảnh thương hiệu, đảm bảo rằng thương hiệu của doanh nghiệp được nhận diện và đánh giá cao trên thị trường. Vai trò này bao gồm việc tham gia các sự kiện, phát biểu trước công chúng và quản lý các chiến dịch truyền thông để tạo dựng uy tín và niềm tin với khách hàng.
Ra quyết định chiến lược
Founder là người đưa ra những quyết định chiến lược quan trọng có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của doanh nghiệp. Từ việc mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm mới, cho đến việc xử lý khủng hoảng, những quyết định của Founder thường mang tính chiến lược cao và có tác động lâu dài. Khả năng đưa ra quyết định đúng đắn vào đúng thời điểm là một yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của doanh nghiệp.
Truyền cảm hứng và lãnh đạo
Cuối cùng, Founder là người truyền cảm hứng và lãnh đạo tổ chức. Họ cần có khả năng tạo động lực, khích lệ tinh thần làm việc của đội ngũ và định hướng cho mọi hoạt động của doanh nghiệp. Khả năng lãnh đạo của Founder không chỉ thể hiện qua việc quản lý hàng ngày mà còn qua tầm nhìn chiến lược và khả năng dẫn dắt tổ chức vượt qua các thử thách để đạt được mục tiêu.
Co-Founder là gì?
Co-Founder (đồng sáng lập) là những người cùng với Founder (người sáng lập) tham gia vào việc khởi tạo và phát triển một công ty, tổ chức hoặc dự án. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc biến ý tưởng thành hiện thực và xây dựng doanh nghiệp từ những ngày đầu.
Ví dụ: Chúng ta có thể thấy Sergey Brin và Larry Page là hai nhà đồng sáng lập ra Google. Vì thế, họ sẽ được gọi là Co-Founder của Google.
Tùy thuộc vào từng doanh nghiệp, họ sẽ thỏa thuận phân chia lợi nhuận, quyền lợi, quyền biểu quyết khác nhau.
Nếu một tổ chức có nhiều Co-Founder, họ sẽ làm gì?
Cùng xây dựng ý tưởng và tầm nhìn
Co-Founder tham gia vào việc hình thành ý tưởng và tầm nhìn của doanh nghiệp. Họ cùng với người sáng lập thảo luận, phân tích và quyết định về định hướng phát triển của tổ chức. Vai trò này bao gồm việc xác định mục tiêu chiến lược và các giá trị cốt lõi mà doanh nghiệp cần theo đuổi.
Phân chia nhiệm vụ và trách nhiệm
Trong nhiều trường hợp, Co-Founder có thể đảm nhận các vai trò cụ thể như quản lý sản phẩm, tiếp thị, tài chính, hoặc phát triển công nghệ, tùy thuộc vào kỹ năng và chuyên môn của họ.
Đóng góp tài chính và nguồn lực
Co-Founder thường góp một phần vốn đầu tư vào doanh nghiệp trong giai đoạn khởi nghiệp. Họ cũng có thể cung cấp các nguồn lực khác như tài sản, công nghệ hoặc mạng lưới liên hệ để hỗ trợ sự phát triển của doanh nghiệp.
Tham gia vào quyết định chiến lược
Co-Founder thường tham gia vào việc ra quyết định chiến lược quan trọng. Họ cùng với người sáng lập đánh giá các cơ hội và thách thức, đưa ra các quyết định liên quan đến chiến lược phát triển, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm và quản lý tài chính.
Phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ
Tùy thuộc vào lĩnh vực và kỹ năng của mình, Co-Founder có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ. Họ tham gia vào quá trình thiết kế, thử nghiệm và cải tiến sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Xây dựng mối quan hệ và mạng lưới
Co-Founder thường sử dụng mạng lưới liên hệ cá nhân và chuyên nghiệp của mình để giúp doanh nghiệp kết nối với các đối tác, nhà đầu tư và khách hàng. Họ có thể đóng vai trò trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ chiến lược để hỗ trợ sự phát triển của tổ chức.
Chia sẻ rủi ro và trách nhiệm
Khi tham gia vào việc thành lập doanh nghiệp, Co-Founder cùng người sáng lập chia sẻ các rủi ro và trách nhiệm. Điều này bao gồm việc đối mặt với những thách thức tài chính, quản lý khủng hoảng và các vấn đề liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp.
Tăng cường uy tín và sự tin cậy
Sự có mặt của các Co-Founder có thể nâng cao uy tín và sự tin cậy của doanh nghiệp, đặc biệt khi họ có kinh nghiệm và thành tựu đáng kể trong ngành. Điều này có thể giúp doanh nghiệp dễ dàng thu hút đầu tư và khách hàng.
Founder và CEO có giống nhau không?
Giống nhau
- Lãnh đạo doanh nghiệp: Cả Founder và CEO đều đóng vai trò lãnh đạo doanh nghiệp, đảm bảo rằng tổ chức hoạt động theo đúng mục tiêu và chiến lược đã đề ra. Họ đều có trách nhiệm đưa ra các quyết định quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của công ty.
- Tầm nhìn chiến lược: Cả hai vị trí này đều phải có khả năng nhìn xa trông rộng và xây dựng chiến lược phát triển dài hạn cho doanh nghiệp. Họ cần phải hiểu rõ thị trường, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến thành công của tổ chức.
- Quản lý đội ngũ: Founder và CEO đều có trách nhiệm quản lý đội ngũ nhân viên, từ việc tuyển dụng đến phát triển nhân sự. Họ phải tạo ra một môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy tinh thần làm việc nhóm và đảm bảo rằng đội ngũ làm việc hiệu quả.
Khác nhau
- Quá trình hình thành vị trí: Founder là người sáng lập ra doanh nghiệp, người đầu tiên có ý tưởng và hiện thực hóa nó bằng cách xây dựng tổ chức từ đầu. Ngược lại, CEO là người được bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp, có thể là do Hội đồng quản trị chọn lựa hoặc được chính Founder bổ nhiệm và không nhất thiết phải là người sáng lập công ty.
- Tập trung vào nhiệm vụ: Founder thường tập trung vào việc thiết lập tầm nhìn, giá trị cốt lõi và văn hóa của doanh nghiệp trong giai đoạn đầu. Họ là những người xây dựng nền móng cho sự phát triển của tổ chức. Trong khi đó, CEO tập trung vào việc quản lý hoạt động hàng ngày, thực thi chiến lược và đảm bảo rằng doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đã đặt ra.
- Tính chất công việc: Công việc của Founder thường mang tính sáng tạo và khởi đầu, tập trung vào việc giải quyết các vấn đề cơ bản để đưa doanh nghiệp từ ý tưởng đến thực tế. Ngược lại, CEO thường phải xử lý các vấn đề phức tạp liên quan đến quản lý, tài chính và phát triển kinh doanh trong một tổ chức đã có sẵn cơ cấu và quy trình hoạt động.
- Quyền hạn và trách nhiệm: Founder có thể có quyền lực tuyệt đối trong giai đoạn đầu của doanh nghiệp, khi mọi quyết định quan trọng đều do họ đưa ra. Tuy nhiên, khi doanh nghiệp phát triển và có cấu trúc quản lý rõ ràng, quyền lực của CEO thường được xác định bởi Hội đồng quản trị. CEO chịu trách nhiệm trực tiếp trước Hội đồng quản trị và phải báo cáo về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
- Tầm nhìn dài hạn vs. Hiệu quả ngắn hạn: Founder thường quan tâm đến tầm nhìn dài hạn và mục tiêu chiến lược của công ty, đôi khi bỏ qua những kết quả ngắn hạn. Trong khi đó, CEO cần phải cân bằng giữa tầm nhìn dài hạn và hiệu quả hoạt động ngắn hạn, đảm bảo rằng công ty không chỉ phát triển bền vững mà còn đạt được các mục tiêu tài chính trước mắt.
Hành trình trở thành một Founder thực thụ
Xác định ý tưởng kinh doanh
Bước đầu tiên để trở thành một Founder là xác định một ý tưởng kinh doanh rõ ràng và khả thi. Bạn cần tìm hiểu thị trường, xác định nhu cầu chưa được đáp ứng hoặc những vấn đề đang tồn tại mà bạn có thể giải quyết. Ý tưởng kinh doanh nên là điều bạn đam mê và có kiến thức sâu rộng, đồng thời phải có tiềm năng để phát triển.
Đây là giai đoạn bạn cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng, thu thập thông tin và phân tích các xu hướng thị trường để đảm bảo rằng ý tưởng của bạn có thể trở thành một doanh nghiệp thành công.
Lập kế hoạch chi tiết và khả thi
Sau khi có ý tưởng kinh doanh, bước tiếp theo là lập kế hoạch chi tiết. Kế hoạch này bao gồm việc xác định mô hình kinh doanh, kế hoạch tài chính, chiến lược marketing và cách thức vận hành doanh nghiệp. Bạn cần thiết lập mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, đồng thời dự trù các kịch bản khác nhau để có thể linh hoạt điều chỉnh khi cần. Kế hoạch kinh doanh không chỉ là kim chỉ nam cho bạn mà còn là tài liệu quan trọng khi bạn cần thuyết phục các nhà đầu tư hoặc đối tác.
Tìm kiếm và huy động nguồn vốn
Huy động nguồn vốn là bước không thể thiếu để hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh của bạn. Bạn cần đánh giá kỹ lưỡng các nguồn vốn khả thi như vốn tự có, vốn từ gia đình, bạn bè hoặc tìm kiếm các nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm. Để thuyết phục các nhà đầu tư, bạn cần có một kế hoạch kinh doanh chặt chẽ, thể hiện rõ tiềm năng phát triển và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Đồng thời, bạn cũng cần chuẩn bị sẵn sàng để trả lời các câu hỏi và giải quyết mọi lo ngại của nhà đầu tư.
Xây dựng đội ngũ và văn hóa doanh nghiệp
Không ai có thể thành công một mình, vì vậy việc xây dựng một đội ngũ nhân viên giỏi và gắn kết là yếu tố quan trọng. Bạn cần tuyển dụng những cá nhân có kỹ năng và chuyên môn phù hợp với mục tiêu và tầm nhìn của doanh nghiệp. Hơn nữa, việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ với các giá trị cốt lõi rõ ràng sẽ giúp tạo ra một môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy sự sáng tạo và động lực làm việc trong đội ngũ của bạn. Đây là nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.
Tìm kiếm Co-Founder
Việc có một hoặc nhiều Co-Founder sẽ giúp bạn chia sẻ gánh nặng công việc và mở rộng năng lực lãnh đạo của doanh nghiệp. Co-Founder có thể bổ sung những kỹ năng, kinh nghiệm mà bạn còn thiếu, đồng thời mang đến góc nhìn đa dạng hơn cho chiến lược phát triển. Việc tìm kiếm Co-Founder đòi hỏi bạn phải tìm kiếm những người có cùng tầm nhìn, giá trị và đam mê với dự án của mình, đồng thời có thể làm việc hiệu quả cùng nhau trong dài hạn.
Tham gia các cuộc thi khởi nghiệp
Tham gia các cuộc thi khởi nghiệp là cách tuyệt vời để bạn kiểm chứng ý tưởng kinh doanh, nhận được phản hồi từ các chuyên gia và kết nối với các nhà đầu tư tiềm năng. Những cuộc thi này không chỉ mang lại cho bạn cơ hội nhận được vốn đầu tư mà còn giúp bạn xây dựng uy tín, mở rộng mạng lưới quan hệ và học hỏi từ những Founder khác. Ngoài ra, việc tham gia các cuộc thi cũng giúp bạn rèn luyện kỹ năng thuyết trình, phản biện và củng cố niềm tin vào ý tưởng của mình.
Triển khai, theo dõi và điều chỉnh chiến lược
Sau khi hoàn tất các bước chuẩn bị, bạn cần bắt tay vào triển khai kế hoạch kinh doanh. Đây là giai đoạn bạn cần theo dõi sát sao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, đánh giá xem các chiến lược đã đề ra có hoạt động như mong muốn hay không. Bạn cần sẵn sàng điều chỉnh chiến lược dựa trên tình hình thực tế, học hỏi từ những sai lầm và tối ưu hóa quy trình hoạt động. Việc duy trì sự linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh sẽ giúp bạn vượt qua các thử thách và nắm bắt cơ hội để phát triển doanh nghiệp.
Các yêu tố cần thiết để trở thành một Founder
Tầm nhìn chiến lược
Tầm nhìn là yếu tố then chốt đầu tiên mà bất kỳ Founder nào cũng phải có. Đây là khả năng nhìn xa trông rộng, dự đoán những xu hướng trong tương lai và xác định hướng đi dài hạn cho doanh nghiệp. Một Founder với tầm nhìn chiến lược sẽ biết cách biến ý tưởng thành hiện thực, đồng thời điều hướng doanh nghiệp qua những thách thức và cơ hội trong suốt quá trình phát triển.
Đam mê và nhiệt huyết
Đam mê là nguồn năng lượng thúc đẩy mọi hành động của Founder. Để biến ý tưởng thành hiện thực và duy trì động lực trong suốt hành trình khởi nghiệp, Founder cần có niềm đam mê mạnh mẽ với lĩnh vực mình đang theo đuổi. Đam mê giúp họ vượt qua những khó khăn, thất bại và thử thách không tránh khỏi trên con đường kinh doanh.
Khả năng lãnh đạo
Founder phải là người có khả năng lãnh đạo, điều này bao gồm khả năng quản lý đội ngũ, định hướng công việc và tạo động lực cho nhân viên. Một Founder giỏi không chỉ biết cách dẫn dắt đội ngũ mà còn phải truyền cảm hứng, xây dựng văn hóa doanh nghiệp và tạo ra một môi trường làm việc tích cực. Khả năng lãnh đạo cũng đòi hỏi sự quyết đoán trong việc ra quyết định và khả năng chịu trách nhiệm cho những quyết định đó.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Trong quá trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, Founder sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro. Kỹ năng giải quyết vấn đề là yếu tố cần thiết để vượt qua những khó khăn này. Một Founder thành công phải có khả năng tư duy logic, phân tích tình huống và đưa ra các giải pháp hiệu quả trong thời gian ngắn nhất. Khả năng ứng biến và xử lý tình huống linh hoạt sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua các trở ngại và tiến xa hơn.
Tinh thần học hỏi và cải tiến
Để duy trì sự cạnh tranh trong một thị trường luôn biến đổi, Founder cần phải có tinh thần học hỏi không ngừng. Điều này bao gồm việc cập nhật các kiến thức mới, theo dõi xu hướng công nghệ và không ngừng cải tiến sản phẩm, dịch vụ cũng như quy trình làm việc. Một Founder có tinh thần học hỏi sẽ biết cách lắng nghe phản hồi từ khách hàng, nhân viên và thị trường để liên tục nâng cao chất lượng và giá trị mà doanh nghiệp mang lại.
Khả năng quản lý tài chính
Khởi nghiệp luôn đi kèm với rủi ro tài chính, do đó, Founder cần có khả năng quản lý tài chính tốt. Điều này bao gồm việc lập kế hoạch tài chính, dự trù ngân sách và kiểm soát dòng tiền. Founder cần hiểu rõ về các khái niệm tài chính cơ bản, biết cách phân bổ nguồn lực hợp lý và đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ vốn để duy trì và phát triển. Khả năng kêu gọi vốn đầu tư cũng là một yếu tố quan trọng trong việc đảm bảo sự tồn tại và mở rộng của doanh nghiệp.
Khả năng giao tiếp và thuyết phục
Giao tiếp là chìa khóa trong mọi mối quan hệ kinh doanh. Founder cần có khả năng giao tiếp rõ ràng và thuyết phục để truyền đạt tầm nhìn, giá trị và mục tiêu của doanh nghiệp tới nhân viên, nhà đầu tư, đối tác và khách hàng. Khả năng thuyết phục cũng rất quan trọng khi Founder cần đàm phán với đối tác, thuyết phục nhà đầu tư hoặc kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng. Một Founder có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ dễ dàng xây dựng được mạng lưới quan hệ rộng rãi và mạnh mẽ.
Kiên trì và kiên nhẫn
Khởi nghiệp là một hành trình dài và đầy thách thức, vì vậy, kiên trì và kiên nhẫn là yếu tố quan trọng không thể thiếu. Founder cần kiên trì theo đuổi mục tiêu, bất chấp những thất bại hay khó khăn gặp phải. Họ cần có lòng tin vào tầm nhìn của mình và khả năng vượt qua mọi thử thách để đưa doanh nghiệp đến thành công. Kiên nhẫn cũng cần thiết khi phải chờ đợi kết quả từ các chiến lược kinh doanh hay những nỗ lực kêu gọi vốn.
Kết luận
Founder là linh hồn của mọi doanh nghiệp. Họ là những người tiên phong và là nguồn cảm hứng cho hàng triệu người. Để trở thành một Founder thành công, đòi hỏi sự đam mê, kiên trì, sáng tạo và một tinh thần không bao giờ bỏ cuộc. Bạn có sẵn sàng trở thành một Founder và tạo ra những thay đổi tích cực cho thế giới chưa?
Những câu hỏi thường gặp
Founder có thể từ bỏ vai trò của mình không?
Có, Founder có thể quyết định từ bỏ vai trò của mình trong công ty vì nhiều lý do khác nhau như muốn chuyển hướng sang lĩnh vực khác, không còn hứng thú với dự án, hoặc đơn giản là muốn nghỉ ngơi. Khi đó, họ có thể bán lại cổ phần, rút lui khỏi các hoạt động quản lý hoặc chỉ giữ vai trò tư vấn.
Có cần bằng cấp để trở thành một Founder không?
Không bắt buộc phải có bằng cấp để trở thành Founder. Tuy nhiên, kiến thức chuyên môn, kỹ năng quản lý, và kinh nghiệm thực tế là những yếu tố quan trọng giúp Founder điều hành doanh nghiệp thành công.
Founder có thể thành công mà không cần huy động vốn từ bên ngoài không?
Một số Founder đã thành công bằng cách tự tài trợ hoặc sử dụng nguồn vốn từ gia đình, bạn bè. Tuy nhiên, việc huy động vốn từ bên ngoài có thể giúp doanh nghiệp phát triển nhanh chóng hơn và giảm thiểu rủi ro tài chính cá nhân.
Làm sao để Founder duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân?
Duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân là thách thức lớn đối với các Founder. Họ cần học cách quản lý thời gian hiệu quả, phân chia công việc, ủy thác nhiệm vụ, và dành thời gian cho gia đình, bạn bè cũng như chăm sóc bản thân để tránh kiệt sức.
