Khi bạn truy cập vào một website nào đó, họ đều yêu cầu bạn phải đăng ký tài khoản. Có khi nào bạn thắc mắc việc trang web sẽ tự động lưu thông tin của bạn sau lần đăng nhập đầu tiên là như thế nào không? Những vấn đề trên đều liên quan đến thuật ngữ Cookie. Vậy để hiểu rõ Cookie là gì, hãy tham khảo bài viết bên dưới nhé!
Định nghĩa đúng về Cookie
Cookie là gì?
Cookie được xem như là một file tạm được lưu trên ổ cứng của người dùng, cho phép trang web mà bạn truy cập lưu thông tin trên máy tính của bạn mỗi khi bạn truy cập một trang web đó và giữ lại những thông tin đó để sử dụng khi bạn truy cập trong những lần sau.
Thực tế, chúng ta vẫn có thể thấy những khái niệm không đúng về Cookie như: Cookie là một chương trình mà các trang web sử dụng để thu thập thông tin người dùng cũng như các lược sử truy cập internet của người dùng. Và đánh cắp những thông tin đó cho mục đích xấu xa.
Tuy nhiên, khái niệm trên là hoàn toàn sai. Cookie không phải là chương trình nên ứng dụng này không thể tự động chạy như các chương trình phần mềm khác. Vì vậy, việc thu thập thông tin cá nhân của bạn từ máy tính của là chuyện không thể.
Hơn nữa, còn có một định nghĩa khác về Cookie. Bản chất của Cookie chính là một đoạn văn bản được lưu trên ổ cứng của người dùng thông qua web server. Với tính năng này Cookie hỗ trợ các website lưu thông tin trên máy tính người dùng và lưu giữ lại. Các mẫu thông tin này được định dạng dưới dạng cặp tên – giá trị (name – value).
Có mấy loại Cookie?
Hầu hết các trang web đều sử dụng Cookie để lưu thông tin người dùng. Hiện nay, có hai loại Cookie được sử dụng phổ biến như sau:
Cookie bên thứ nhất
Loại Cookie này là do trang web người dùng truy cập tạo ra, trang web được hiển thị trên thanh địa chỉ. Cookie bên thứ nhất được thu thập bởi Session Cookie và Persistent Cookie.
- Session Cookie (Phiên Cookie): được lưu trữ tạm thời trong bộ nhớ máy tính khi bạn đang truy cập website và sẽ tự động bị loại bỏ khi bạn tắt trình duyệt. Những Session Cookie này thường được lưu trữ dưới dạng ID.
Máy tính của bạn sập nguồn đột ngột khi bạn đang truy cập website nào đó. Sau khi bạn bật máy tính lên, trình duyệt sẻ báo với bạn có muốn load lại những trang truy cập lúc nãy không. Trường hợp này chính là Session Cookie.
Session Cookie thường được sử dụng nhiều ở những sàn thương mại để theo dõi những chú thích mà người dùng thêm vào giỏ hàng.
- Persistent Cookie (Cookie liên tục): được lưu trữ trên ổ cứng máy tính và không bị xóa khi bạn đóng trình duyệt. Những Cookie dạng này có thể dựa vào hành vi lướt web của bạn để phân tích những sở thích của bạn đối với một trang web cụ thể khi bạn quay lại.
Với những tính năng mạnh mẽ như thế, Persistent Cookie còn cho phép website thao tác các công năng như sau:
- Nhận dạng và phân tích hành vi khi bạn lướt web
- Thống kê thông tin về số lượng khách hàng truy cập,
- Thu thập thời gian trung bình của một người truy cập một trang web cụ thể
- Đăng nhập thông tin được lưu trữ trong tài khoản của website
Cookie bên thứ ba
Kiểu loại này là do các trang web khác tạo ra. Bạn có thể thấy trên trang web mà người bạn truy cập chứa các nội dung như quảng cáo hoặc hình ảnh được upload bởi một website khác nữa. Trường hợp trên chính là Cookie bên thứ ba.
Đây là dạng Cookie cho phép các tính năng tiếp thị và quảng cáo online.
Quy trình truyền tải dữ liệu của Cookie hoạt động như thế nào?
Những thông tin được định dạng theo cặp name – value được trang web lưu trên ổ cứng máy tính chính là dữ liệu Cookie. Một trang web chỉ có thể nhận dữ liệu đã lưu trên máy tính của bạn và không có khả năng xâm nhập vào các Cookie khác hay bất cứ dữ liệu nào trên máy tính của bạn.
Quá trình truyền tải dữ liệu diễn ra như sau:
Giai đoạn 1: Nếu bạn đang tìm kiếm thông tin hay truy cập vào một trang web nào đó (việc này được hiểu như là nhập URL) trên thanh địa chỉ, trình duyệt sẽ gửi một yêu cầu đến website đó.
Giai đoạn 2: Tiếp theo, trình duyệt sẽ rà soát file Cookie trên máy tính của bạn mà trang web đã thiết lập. Nếu tìm thấy file đã được tạo thì trình duyệt sẽ gửi tất cả các cặp name – value trong file tới máy chủ của URL đã nhập. Nếu không tìm thấy file thích hợp, trình duyệt sẽ không gửi dữ liệu Cookie.
Giai đoạn 3: Web server của trang web sẽ nhận dữ liệu Cookie đã thu thập và yêu cầu cho trang chủ để sử dụng dữ liệu của các cặp name-value được xác nhận.
Giai đoạn 4: Nếu không có cặp name – value nào trùng khớp. Điều này có nghĩa, đây là lần đầu tiên bạn sử dụng trang web này. Do đó, máy chủ của trang web sẽ tạo cho bạn một ID mới và gửi các cặp name – value đến máy tính của bạn. Máy tính của bạn sẽ tiếp nhận thông tin và lưu trên ổ cứng.
Giai đoạn 5: Web server có thể thay đổi các cặp name – value hoặc bổ sung thêm tương ứng với thời gian cũng như hoạt động truy cập của bạn.
Những lợi ích mà Cookie mang lại
Đối với cá nhân người dùng, Cookie giúp người dùng truy cập nhanh hơn, tiện lợi hơn và không cần phải đăng nhập lại nhiều lần.
Đối với các doanh nghiệp, việc sử dụng Cookie sẽ giúp việc quan sát hành vi người dùng dễ dàng hơn. Từ đó, họ có thể thống kê được những thông tin như người dùng truy cập ít hay nhiều, thời gian là bao lâu hay các sở thích khác… Những thông tin này cần cực quan trọng trong việc tối ưu hóa website, dịch vụ của họ.
Ngoài ra, việc sử dụng Cookie giúp các doanh nghiệp nâng cao độ hài lòng của khách hàng trong việc trải nghiệm truy cập website. Điều này có nghĩa việc truy cập sẽ tiện lợi hơn khi các thông tin đã được lưu trữ.
Quy định về việc sử dụng Cookie và nơi lưu trữ Cookie
Nếu một trang web muốn tạo file Cookie trong máy tính của người truy cập và sử dụng những thông tin đó thì website này phải tuân thủ những nguyên tắc sau đây mới được phép sử dụng Cookie:
- Thông báo công khai cho người truy cập về việc sử dụng Cookie khi users truy cập trang Website của họ.
- Giải thích rõ ràng chức năng và lý do cài đặt mà website đó sử dụng Cookie
- Phải được sự đồng ý của người dùng, website mới được phép tạo file Cookie và lưu trên máy tính cá nhân của họ.
Trên đây là những kiến thức cơ bản về Cookie mà TinoHost đã tổng hợp từ A đến Z để giới thiệu đến bạn. Hy vọng qua bài viết này, bạn không còn nhầm lẫn Cookie là một phần mềm đánh cắp thông tin người dùng.
FAQs về Cookie
Sử dụng Cookie có thật sự an toàn không?
Cookie chỉ là file tạm trên ổ cứng chứ không phải một chương trình nên ứng dụng không thể đánh cắp bất cứ thông tin gì trên máy tính của bạn. Tuy nhiên, Cookie là file lưu trữ số lượng lớn thông tin người truy cập vì vậy ứng dụng này là một mục tiêu của nhiều Hacker dòm ngó để thực hiện các mục đích xấu xa.
Một số lưu ý khi sử dụng Cookie?
- Người dùng thường xuyên chia sẻ máy tính: Với máy tính nào được sử dụng ở nơi công cộng được nhiều người sử dụng chung. Điều này dẫn đến tình trạng bị dùng chung ID Cookie gây nhầm lẫn tài khoản người dùng.
- Cookie bị xóa: Trường hợp, trình duyệt xảy ra lỗi và cần sự hỗ trợ của kỹ thuật. Chắc chắn thao tác đầu tiên mà bạn phải làm là xóa tất cả file internet tạm thời trên máy tính cá nhân của mình.
- Đa máy tính: Việc sử dụng Cookie và có ID, tài khoản của bạn vẫn đăng nhập để thực việc duy trì đăng nhập cùng lúc trên nhiều thiết bị khác nhau. Tránh tình trạng mỗi lần sử dụng ở một máy tính khác nhau là một ID mới được thiết lập.
Cookie có thực sự quan trọng hay không?
Trong bài viết bên trên chúng ta có thể thấy rằng, việc sử dụng Cookie mang lợi rất nhiều lợi ích không chỉ cho cá nhân mà còn đối với hệ thống máy tính của doanh nghiệp. Vì vậy, ứng dụng này đang được sử dụng rộng rãi.
Người dùng nên làm thế nào để bảo mật thông tin của mình?
Nếu bạn muốn đảm bảo tính bảo mật thông tin của mình, sau đây là một số giải pháp được các chuyên gia đưa ra:
- Thiết lập tùy chọn Cookie bằng cách cài đặt chế độ bảo mật cho trình duyệt.
- Thực hiện xóa Cookie định kỳ trên máy tính.
- Không cho phép Cookie lưu thông tin đăng nhập.
- Sử dụng phần mềm chống tên miền giả, không bảo mật, chỉ cho truy cập những website đáng tin cậy.
- Cài đặt thiết lập bảo mật khi bạn muốn chia sẻ dữ liệu trực tuyến.
- Cân nhắc kỹ lưỡng khi chia sẻ máy tính của bạn.
- Nên sử dụng tiện ích để xóa bỏ Cookie.
