Bitcoin (BTC) là gì? Tổng quan về đồng Bitcoin

Trong thời đại công nghệ 4.0, việc áp dụng nền tảng kỹ thuật số vào lĩnh vực tiền tệ đã tạo ra một thuật ngữ “tiền điện tử”. Nổi bật nhất trên thị trường này là đồng Bitcoin. Hiện tại, Bitcoin đang có giá trị cực kỳ cao và luôn là đề tài được bàn tán nhiều nhất mỗi khi nhắc đến tiền ảo. Vậy Bitcoin là gì? Tino Group sẽ giải thích cụ thể trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về Bitcoin

Bitcoin là gì?

Bitcoin (Kí hiệu: BTC) là một loại tiền điện tử (hay còn gọi là tiền mã hóa, tiền kỹ thuật số) và được tạo ra và nắm giữ dưới dạng điện tử. Khác với các loại tiền tệ vật chất hiện hữu như đô la hoặc euro, Bitcoin không được in ra và chỉ được giao dịch trên nền tảng online.

Bên cạnh đó, Bitcoin được sản xuất bởi những người sử dụng máy tính trên khắp thế giới, họ sử dụng phần mềm để giải các thuật toán phức tạp từ đó thu được Bitcoin (hay còn gọi là đào Bitcoin).

Ai là “cha đẻ” của Bitcoin ?

Bitcoin lần đầu được biết đến như một thuật toán nguồn mở do một lập trình viên ẩn danh, hoặc có thể là một nhóm lập trình viên tự xưng danh là Satoshi Nakamoto. Loại tiền ảo này được phát minh vào năm 2009.

Đã từng có rất nhiều tin tranh cãi xoay quanh danh tính của người sáng lập Bitcoin, tuy nhiên vẫn chưa có một thông tin chính thống nào về tin đồn Nakamoto.

Satoshi Nakamoto tự giới thiệu mình là người đàn ông 37 tuổi sống tại Nhật Bản. Tuy nhiên, công động đã nghi vấn về nguồn gốc của ông bởi vì kỹ năng tiếng Anh của ông khá chuẩn và các phần mềm ông sử dụng hoàn toàn không có nhãn tiếng Nhật.

Khoảng vào giữa năm 2010, Nakamoto đã quyết định để lại tuyệt phẩm Bitcoin cho Gavin Andresen để tiếp nối con đường phát triển Bitcoin.

Công nghệ và nguyên lý hoạt động của Bitcoin

Bitcoin được các nhà phát triển mã hóa dựa trên nền tảng công nghệ Blockchain – một hệ thống cơ sở dữ liệu dạng chuỗi – khối cho phép lưu trữ và truyền tải thông tin một cách an toàn được liên kết với nhau nhờ các thuật toán mã hóa vô cùng phức tạp.

Nói một cách dễ hiểu Blockchain chính là cuốn sổ cái chứa mọi lịch sử thông tin giao dịch đã từng thực hiện. Cho nên, bất cứ sự xâm nhập hay sai sót nào đều sẽ được hệ thống phát hiện và khắc phục.

Bitcoin sử dụng giao thức ngang hàng (peer-to-peer) trên nền tảng Blockchain trong giao dịch. Vậy nên nó không cần thông qua bên thứ ba, tiền sẽ được gửi trực tiếp từ người này sang người kia, và phí giao dịch gần như bằng 0.

Các đặc tính của Bitcoin

Phi tập trung

Satoshi Nakamoto khi tạo ra Bitcoin với mục tiêu là xây dựng hệ thống độc lập, thoát khỏi sự kiểm soát của bên thứ ba. Mỗi người, mỗi doanh nghiệp cũng như thiết bị sử dụng đào Bitcoin, việc xác nhận giao dịch sẽ là những thành phần chủ chốt có mặt trong hệ thống mạng lưới rộng lớn này. Hơn thế nữa, thậm chí nếu một phần của hệ bị hacker đánh sập, tiền vẫn tiếp tục được lưu thông.

Ẩn danh

Ngày nay, các ngân hàng hầu như đều nắm rõ mọi thông tin của khách hàng:

• Lịch sử tín dụng,
• Địa chỉ,
• Số điện thoại,
• Các thói quen chi tiêu

Bitcoin thì hoàn toàn ngược lại, vì các ví điện tử không hề kết nối với thông tin người dùng. Và mặc dù, tính năng ẩn danh được ủng hộ rất nhiều nhưng một số những người khác cho rằng loại hình giao dịch này tiềm ẩn kẽ hở cho tội phạm ma túy, khủng bố hay các hoạt động rửa tiền lợi dụng.

Tính minh bạch

Mỗi giao dịch Bitcoin đều được ghi chép lại trong cuốn sổ Blockchain. Về mặt lý thuyết, nếu địa chỉ ví của bạn được sử dụng công khai, bất kỳ ai cũng có thể tìm hiểu số dư trong ví của bạn nếu họ chịu khó nghiên cứu kỹ thuật toán sổ cái blockchain. Tuy nhiên, việc truy xuất một địa chỉ giao dịch Bitcoin của một người dùng là chuyện không tưởng.

Nếu bạn muốn giao dịch ẩn danh thì vẫn có nhiều phương pháp. Có một số loại ví điện tử nhất định ưu tiên tính năng bảo mật bạn có thể tin dùng. Nhưng phương pháp đơn giản nhất là sử dụng nhiều địa chỉ kết hợp với việc chia nhỏ số lượng Bitcoin ra nhiều ví khác nhau.

Tốc độ cao

Bạn chỉ tốn vài phút để hoàn tất một giao dịch Bitcoin quốc tế. Điều này có nghĩa một người phía bên kia địa cầu có thể nhận được tiền của bạn trong khi phải mất vài ngày nếu bạn chuyển tiền thông qua hệ thống liên ngân hàng quốc tế hiện tại.

Không thoái thác

Một khi bạn đặt lệnh gửi Bitcoin đi, không có bất kỳ phương thức nào có thể rút tiền lại trừ khi người nhận đồng ý hoàn trả cho bạn. Việc này như một xác minh thanh toán, nghĩa là không một ai đang giao dịch với bạn có thể lừa bạn bằng cách nói rằng họ chưa nhận được tiền.

Không bị làm giả

Tiền giấy có thể sẽ bị làm giả, nhưng Bitcoin thì không. Đồng tiền này loại bỏ hoàn toàn vấn đề làm giả, vì chúng không tồn tại dưới dạng vật chất mà được tạo ra bởi các thuật toán.

Hạn chế của Bitcoin là gì?

• Lượng người dùng Bitcoin vẫn còn quá ít so với lượng người dùng tiền pháp định.
• Bitcoin khá khó sử dụng với đối tượng khách hàng không am hiểu công nghệ.
• Giá Bitcoin thường chịu sự biến động mạnh, có thể tăng giảm vài chục phần chục phần trăm hay vài trăm phần trăm trong thời gian ngắn là điều bình thường.
• Tính chất ẩn danh, khó kiểm soát khiến chính phủ tại các quốc gia chưa thể chấp nhận như một phương thức thanh toán chính thức.
• Là một phương tiện cho các tổ chức tội phạm thực hiện hành vi rửa tiền, lừa đảo người dùng.
• Nhà đầu tư có nguy cơ chịu thiệt hại khá nặng nề từ “bóng bóng thị trường” khi cơn sốt Bitcoin không đến từ nhu cầu thực tế.
• Mạng lưới Bitcoin vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ bị phân tách trước tình trạng người tham gia ngày càng đông, tốc độ xử lý giao dịch chưa nhanh bằng một mạng Blockchain khác.

Tìm hiểu về Bitcoin Lightning Network

Vấn đề Bitcoin đang gặp phải

Vấn đề lớn nhất mà mạng lưới Blockchain nói chung và Bitcoin nói riêng đang gặp phải chính là tốc độ. Với số lượng người tham gia vào mạng lưới ngày càng gia tăng, Blockchain đang trở nên quá tải và hoạt động kém hơn trước rất nhiều. Điều này đã sẽ kéo theo một vài hệ lụy khác như chi phí giao dịch tăng cao.

Tuy nhiên, mức phí cao nhưng tốc độ giao dịch lại rất chậm. Do đó, người dùng đã đặt ra câu hỏi, với tốc độ giao dịch chậm như vậy, công nghệ blockchain khi nào mới được đón nhận rộng rãi? Và Lightning Network chính là một trong những giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề cho Bitcoin.

Lightning Network là gì?

Lightning Network là một giao thức mở rộng quy mô và tăng tốc cho Blockchain. Giao thức này được thiết kế nhằm giải quyết một số hạn chế về kỹ thuật của Bitcoin và có thể được áp dụng trên bất kỳ blockchain nào. Lightning Network được coi như một giải vô cùng pháp tiềm năng để mở rộng quy mô Bitcoin với hàng triệu giao dịch mỗi giây và chi phí cực kỳ thấp cho mỗi giao dịch.

Ý tưởng về Lightning Network được phát triển và xây dựng bởi Joseph Poon cùng với Thaddeus Dryja vào năm 2015. Sự xuất hiện của Lightning Network chính là “một ánh sáng mới” giúp các đồng tiền điện tử hiện nay vượt qua được nhiều khó khăn. 

Lightning Network hoạt động như thế nào?

Hệ thống giao dịch off-chain

Hệ thống giao dịch off-chain được vận hành ở cấp độ mạng ngang hàng (P2P). Hệ thống này được tạo ra dựa trên nguyên lý các kênh thanh toán 2 chiều. Điều này giúp người dùng có thể thực hiện các cuộc giao dịch tiền ảo của mình một cách liền mạch.

Sau khi kênh thanh toán được tạo ra thông qua sự đồng thuận của hai bên, việc chuyển Bitcoin qua lại giữa các ví sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Mặc dù việc thiết lập các kênh thanh toán này sẽ liên quan tới các giao dịch trên chuỗi nhưng mọi giao dịch đều được thực hiện bằng off-chain và không cần phải sử dụng tới sự đồng thuận của hệ thống. Vì vậy, các giao dịch sẽ được thực hiện nhanh chóng thông qua Smart Contract cùng với chi phí bổ sung thấp.

Kênh thanh toán

Để có thể thiết lập được kênh thanh toán, những bên tham gia sẽ cần phải khởi tạo ví điện tử có đa chữ ký. Trong ví cũng phải trữ sẵn một lượng tiền ảo nhất định. Số tiền này chỉ có thể được sử dụng khi hai bên tham gia cùng cung cấp Private key. Điều này sẽ để đảm bảo rằng sẽ không bên nào truy cập được vào số tiền nếu không có sự cho phép của các bên còn lại.

Những bên tham gia chỉ tương tác với mạng lưới Blockchain 2 lần. Mục đích của lần đầu tiên sẽ là mở kênh thanh toán và lần thứ hai là đóng kênh thanh toán. Như vậy, tất cả các giao dịch khác phát sinh trong kênh thanh toán sẽ không được quyền thực hiện chuỗi chính.

Ý nghĩa của Lightning Network đối với Bitcoin và các loại tiền điện tử khác

Sự xuất hiện của Lightning Network đã giúp mang lại một khởi đầu mới cho công nghệ Blockchain của Bitcoin. Lightning Network cho phép Bitcoin mở rộng quy mô Blockchain, giúp cho giao dịch được thực hiện nhanh chóng mà không cần quá nhiều chi phí giao dịch.

Mặc khác, Lightning Network không yêu cầu thay đổi giao thức cơ bản. Nếu như giải pháp Lightning Network phát triển mạnh mẽ hơn nữa chắc chắn sẽ tạo ra một sự thay đổi lớn với hệ sinh thái của đồng tiền Bitcoin và cả thị trường tiền ảo.

Công dụng chính của Bitcoin

Sự khác biệt giữa Bitcoin và tiền thật

Ranh giới phân biệt giữa tiền điện tử và tiền thật chính là ngân hàng. Nhiệm vụ hàng đầu của Ngân hàng là tạo ra sự ổn định tiền tệ. Trong khi đó, Ngân hàng Bitcoin lại không tồn tại.

Để giải thích cho vấn đề trên các chuyên gia cho rằng bản thân Bitcoin đã là một ngân hàng. Bitcoin như một quyển sổ cho phép thanh toán độc lập, cung cấp thông tin về trạng thái sở hữu của tất cả người dùng và lịch sử giao dịch giữa họ. Hơn thế nửa, số lượng Bitcoin là có hạn. Điều này có nghĩa việc giám sát cũng trở nên hạn chế.

Bitcoin được dùng để làm gì?

Đồng Bitcoin còn được ví như “Vàng kỹ thuật số” và sở hữu những đặc tính vốn có của một loại tiền tệ, bao gồm có giá trị, có thể được lưu thông, sử dụng như một tài sản dự trữ, thanh toán.

Tính đến năm 2016, số lượng doanh nghiệp chấp nhận thanh toán bằng BTC đã lên đến con số 122.000. Hiện nay, ngày càng có nhiều tổ chức doanh nghiệp lớn cho phép khách hàng của họ thực hiện giao dịch bằng BTC, nổi bật phải kể đến những tập đoàn lớn như Microsoft, Dell, Atomic Mall, Virgin Galactic,..Đặc biệt là Tesla, sau khi ông chủ công ty này là Elon Musk quyết định bán sản phẩm của mình bằng BTC, giá của đồng tiền này đã tăng kỷ lục.

Cổng thanh toán Paypal cũng đã chính thức cho phép mọi công ty tại khu vực Bắc Mỹ thực hiện giao dịch thanh toán bằng BTC. Sự kiện này đã mở ra cơ mới cho BTC tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành phương tiện giao dịch trên quy mô toàn cầu.

Cũng trong năm 2016, trên thế giới đã có hơn 800 máy ATM hỗ trợ rút tiền bằng đồng BTC. Hiện nay, con số này đã tăng lên gấp nhiều lần, chỉ riêng trên lãnh thổ nước Mỹ đã có trên 28.000 máy ATM cho phép rút BTC.

Như vậy, nếu đang sở hữu một số lượng Bitcoin nhất định, bạn có sử dụng chúng để thanh toán cho các loại dịch vụ hàng hóa. Hoặc có thể đầu tư vào Bitcoin như một loại hình tài sản lưu trữ, tương tự việc bạn đầu tư vào vàng hay USD.

Tại Việt Nam, Bitcoin có phải là tiền hợp pháp không? 

Theo Điều 16, 17 Luật Ngân hàng nhà nước 2010 quy định về đơn vị tiền, Bitcoin không được xem là đơn vị tiền tệ của nhà nước Việt Nam.

Bitcoin không được định nghĩa là ngoại tệ và cũng không phải là đối tượng của ngoại hối vì Bitcoin không phải đồng tiền của bất cứ một quốc gia nào trên thế giới hiện nay. Điều này được ghi rõ tại điểm a khoản 2 Điều 6 Luật Ngân hàng nhà nước quy định về ngoại tệ. 

Bitcoin không phải là đơn vị tiền của Việt Nam, cũng không phải là ngoại tệ. Tuy nhiên, hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có định nghĩa rõ ràng về khái niệm “tiền” (tiền là gì?, tiền bao gồm những đối tượng nào) theo khoản 1 Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015.

Một số thông tin khác về Bitcoin

Lưu trữ Bitcoin ở đâu?

Có 3 loại ví để bạn có thể lưu trữ BTC:

• Ví nóng (Hot Wallet): Đây là dạng ví lưu trữ online, người dùng sẽ tự nắm giữ Private Key để tự bảo mật tài sản của mình. Một vài cái tên tiêu biểu cho loại ví này là: Trust Wallet, MetaMask,..
• Ví lạnh (old Wallet): Là những ví vật lý phù hợp cho nhà đầu tư dài hạn, ít khi phải giao dịch và cực kỳ an toàn. Một vài ví lạnh phổ biến hiện nay như: Ledger, Trezor,…
• Ví sàn: Là ví được tạo ra ngay trên các sàn giao dịch và người dùng không trực tiếp cầm Private key. Điều này có thể dẫn đến một vài rủi ro như sàn scam hay đột ngột bị shut down và không thể rút tiền được, đổi lại, ví sàn sẽ thuận tiện cho những ai giao dịch thường xuyên.

Làm thế nào để sở hữu Bitcoin?

Đào Bitcoin

Bitcoin có độ bảo mật cao, chỉ xuất hiện và được phân chia hoàn toàn tự động dựa trên các thuật toán. Bất kỳ ai cũng có thể sở hữu đồng tiền này thông qua việc giải mã các phương trình toán học và đưa ra đáp án, hay còn gọi là “đào”.

Để đào Bitcoin, bạn phải sở hữu một máy tính có cấu hình cực kỳ mạnh và cài đặt các phần mềm máy tính chuyên cho đào Bitcoin. Sau đó, bạn phải đăng ký tài khoản để tham gia mạng lưới Bitcoin. Quá trình đào Bitcoin sẽ tự động diễn ra sau khi bạn cho phần mềm chạy

Việc đào Bitcon được thực hiện bởi các ứng dụng cài đặt trên máy tính nên ai cũng có thể tham gia được. Nhưng Bitcoin vô cùng phức tạp, nhất là về mặt kỹ thuật cũng như các thuật toán được đề ra nên bạn phải cân nhắc kỹ trước khi tham gia đầu tư đào.

Bạn có thể tham khảo bài viết: Đào Bitcoin là gì? để tìm hiểu thêm về cơ chế này nhé!

Mua trên các sàn giao dịch

Hiện tại, bạn có thể mua Bitcoin trên các sàn giao dịch như: Remitano, Binance, Okex, Huobi, FTX.US, Bitfinex,..

Như vậy, Tino Group đã tổng hợp tất cả những kiến thức cơ bản về đồng tiền ảo Bitcoin trong bài viết bên trên. Hy vọng thông qua bài viết này, bạn có thể hình dung rõ hơn về khái niệm Bitcoin là gì, cũng như những chủ đề liên quan đến loại tiền ảo này.

CẢNH BÁO: Đây là bài viết chia sẻ thông tin, không phải là lời kêu gọi đầu tư, bạn phải tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên bạn cần phải cân nhắc thật kỹ trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Chúc bạn sáng suốt và tỉnh táo để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn nhé!

FAQs về Bitcoin