Một trong những điều đáng sợ nhất của người dùng Internet là bị đánh cắp dữ liệu, thông tin cá nhân. Thậm chí, có nhiều cuộc tấn công mạng nguy hiểm đến mức khiến người dùng bị mất tiền trong tài khoản ngân hàng, mã hoá dữ liệu quan trọng hay mất ID. Và đó là dấu hiệu của tấn công Session Hijacking. Vậy thực chất Session Hijacking là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến tấn công Session Hijacking? Mời bạn tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về cuộc tấn công này nhé!
Tìm hiểu đôi nét về Session Hijacking
Session Hijacking là gì?
Session Hijacking (tạm dịch: cuỗm phiên, còn được gọi là Session Stealing hoặc Session Sidejacking) là một phương thức tấn công phổ biến trong lĩnh vực bảo mật máy tính. Cuộc tấn công này xảy ra khi hacker đánh cắp hoặc chiếm đoạt phiên làm việc (Session) của người dùng hợp pháp.
Phiên làm việc là thời điểm mà người dùng tương tác với một ứng dụng hoặc dịch vụ trên mạng. Khi người dùng đăng nhập vào một trang web hoặc ứng dụng, phiên làm việc sẽ được tạo ra để lưu trữ thông tin đăng nhập, cho phép người dùng tiếp tục tương tác mà không phải đăng nhập lại.
Lúc này, Session Hijacking sẽ chiếm quyền điều khiển của người dùng. Thông qua đó, hackers có thể đánh cắp tiền từ tài khoản ngân hàng, lấy dữ liệu cá nhân để thực hiện hành vi trộm cắp ID hoặc mã hoá dữ liệu quan trọng. Trong nhiều trường hợp, hackers còn đe dọa người dùng và yêu cầu tiền chuột để lấy lại dữ liệu, thông tin.
Cơ chế hoạt động của Session Hijacking
Session Hijacking hoạt động theo một cơ chế nhất định theo quy trình 6 bước cụ thể.
Bước 1: Thu thập thông tin
Đầu tiên, hackers sẽ thu thập thông tin về các phiên làm việc của người dùng. Đó có thể là địa chỉ IP, ID phiên, các cookie, thông tin xác thực,…
Bước 2: Giám sát hoạt động mạng
Hackers tiếp tục giám sát các hoạt động mạng để xác định những phiên làm việc mình muốn tấn công. Họ có thể thực hiện điều này qua việc sử dụng những công cụ giám sát, như tcpdump hoặc Wireshark.
Bước 3: Bypass cơ chế bảo mật
Hackers cần vượt qua những cơ chế bảo mật như mã hoá dữ liệu hoặc xác thực 2 yếu tố. Để làm được điều này, hackers phải có kỹ thuật tấn công như Man-in-the-Middle (MITM) hoặc XSS (Cross-Site Scripting). Vượt qua thử thách này, hackers sẽ lấy được thông tin xác thực của người dùng.
Bước 4: Truy cập phiên làm việc
Khi hackers đã chiếm được thông tin đăng nhập hoặc phiên làm việc của người dùng, họ có thể sử dụng để giả mạo, truy cập vào hệ thống mà không cần xác thực lại.
Bước 5: Tiến hành tấn công
Trong bước tiếp theo, hackers có thể sử dụng phiên làm việc đã chiếm được để thực hiện các hoạt động xấu, như truy cập vào dữ liệu cá nhân, thay đổi thông tin, đánh cắp tiền,…
Bước 6: Xóa bỏ dấu vết tấn công
Cuối cùng, hackers sẽ che giấu hành vi của mình bằng cách xoá bản ghi nhật ký. Ngoài ra, họ cũng có thể thay đổi dữ liệu để việc phát hiện tấn công trở nên khó khăn hơn.
5 phương pháp tấn công thường gặp trong Session Hijacking
#1. Session Sniffing
Với phương pháp này, hackers sẽ giám sát và bắt các gói tin trong mạng truyền thông giữa người dùng và máy chủ. Thông qua đó, họ có thể thu thập thông tin phiên (session) và sử dụng chúng để chiếm quyền kiểm soát phiên làm việc của người dùng.
#2. Session Sidejacking
Kỹ thuật này tấn công vào phiên làm việc của người dùng thông qua việc đánh cắp thông tin phiên từ các cookie hoặc URL. Kẻ tấn công sẽ sử dụng các công cụ như Firesheep để bắt các phiên làm việc không được mã hóa trên mạng Wifi công cộng hoặc mạng LAN.
#3. Cross-Site Scripting (XSS)
XSS là một lỗ hổng bảo mật phổ biến trong các ứng dụng web. Kẻ tấn công chèn mã độc hại vào trang web để thực hiện các hành động như đánh cắp thông tin phiên của người dùng. Khi người dùng truy cập vào trang web bị nhiễm mã độc, thông tin phiên của họ sẽ bị lộ.
#4. Session Fixation
Trong phương pháp này, kẻ tấn công sẽ gán một giá trị phiên cụ thể cho người dùng trước khi họ đăng nhập vào ứng dụng web. Sau đó, chúng chờ cho đến khi người dùng đăng nhập bằng phiên đã được gán sẵn. Lúc này, kẻ tấn công có thể sử dụng giá trị phiên đã biết để chiếm quyền kiểm soát phiên làm việc.
#5. MITM (Man-in-the-Middle)
Phương pháp MITM là một kỹ thuật tấn công trong Session Hijacking. Với thủ thuật này, kẻ tấn công sẽ can thiệp vào quá trình truyền tải thông tin giữa người dùng và máy chủ, đồng thời ẩn danh như một bên trung gian.
Những hậu quả do Session Hijacking mang lại
Đánh cắp thông tin cá nhân
Một khi kẻ tấn công có quyền kiểm soát phiên làm việc của người dùng, họ có thể thu thập các thông tin nhạy cảm như tên đăng nhập, mật khẩu, số thẻ tín dụng, thông tin tài khoản ngân hàng,…. Những thông tin này sẽ được sử dụng để thực hiện các hoạt động gian lận, như đánh cắp tài khoản ngân hàng, lừa đảo hoặc xâm nhập vào các tài khoản trực tuyến khác của người dùng.
Lợi dụng quyền truy cập và đối tượng đích
Khi kẻ tấn công chiếm được quyền kiểm soát phiên làm việc của người dùng, họ có thể thực hiện các hoạt động độc hại như thay đổi thông tin tài khoản, thực hiện các giao dịch trái phép hoặc phá hủy dữ liệu. Đồng thời, họ cũng có thể sử dụng quyền truy cập này để tấn công vào các hệ thống và ứng dụng khác trong mạng nội bộ.
Gây tổn hại cho doanh nghiệp
Session Hijacking có thể gây tổn hại đáng kể cho doanh nghiệp. Khi kẻ tấn công chiếm được quyền truy cập vào các tài khoản quản trị hoặc tài khoản có đặc quyền, họ có thể thực hiện những hành động trái phép, như thay đổi cấu hình hệ thống, truy cập vào dữ liệu quan trọng của doanh nghiệp, hoặc tạo ra các lỗ hổng bảo mật để thâm nhập vào hệ thống sau này. Cuộc tấn công có thể gây thiệt hại về mặt uy tín của doanh nghiệp, thất thoát tài chính và khách hàng.
4 cách phòng ngừa và ngăn chặn tấn công Session Hijacking
Sử dụng HTTPS
Sử dụng HTTPS (HTTP Secure) để bảo vệ việc truyền thông giữa máy khách và máy chủ. HTTPS sử dụng SSL/TLS để mã hóa dữ liệu và đảm bảo tính bảo mật của phiên làm việc. Giải pháp này giúp cho việc thu thập thông tin phiên mà kẻ tấn công thực hiện trở nên khó khăn hơn.
Sử dụng mã hóa phiên (Session Encryption)
Bạn cần đảm bảo rằng thông tin phiên làm việc được mã hóa, tránh việc truyền thông tin phiên dưới dạng văn bản thuần túy. Mã hóa thông tin phiên cho phép dữ liệu của bạn gửi đi và nhận về không thể dễ bị đánh cắp. Đồng thời, giải đây còn là giải pháp hoàn hảo để hackers có thể xác định được thông tin của bạn.
Sử dụng Cookies an toàn
Sử dụng các biện pháp bảo mật để đảm bảo tính toàn vẹn và an toàn của cookie. Những biện pháp này bao gồm: sử dụng cờ bảo mật (secure flag) để chỉ gửi cookie qua kênh bảo mật như HTTPS, sử dụng cờ HttpOnly để ngăn chặn JavaScript truy cập vào cookie, sử dụng mã hóa cho các giá trị quan trọng trong cookie.
Xác thực kép (Two-Factor Authentication)
Sử dụng xác thực kép để tăng cường tính bảo mật của phiên làm việc cũng là giải pháp hữu hiệu để ngăn ngừa tấn công Session Hijacking. Bên cạnh việc xác thực bằng mật khẩu, bạn cũng nên sử dụng phương pháp xác thực bổ sung như mã OTP (One-Time Password) hoặc thông báo xác thực trên điện thoại di động. Để áp dụng giải pháp này, người dùng cần cung cấp thêm thông tin xác thực trước khi truy cập vào phiên làm việc.
Ngoài ra, cập nhật hệ điều hành và phần mềm, giảm thiểu việc sử dụng các kết nối không an toàn như Wi-Fi công cộng, kiểm tra các báo cáo lỗi bảo mật cũng là những biện pháp quan trọng để ngăn chặn tấn công Session Hijacking.
Session Hijacking là một cuộc tấn công nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dùng Internet. Chính vì thế, việc tìm hiểu Session Hijacking là gì sẽ giúp bạn có cách phòng tránh tốt hơn. Tino Group hy vọng bài viết sẽ là nguồn thông tin hữu ích đối với độc giả. Hãy tiếp tục theo dõi Tino Group để khám phá thêm nhiều cuộc tấn công mạng phổ biến bạn nhé!
Những câu hỏi thường gặp
Có thể tự bảo vệ mình khỏi Session Hijacking không?
Dù người dùng cuối (end users) không thể ngăn chặn Session Hijacking một cách trực tiếp, nhưng bạn vẫn có thể thực hiện các biện pháp bảo mật cá nhân như sử dụng mạng riêng ảo (VPN), duy trì phần mềm bảo mật cập nhật, kiểm tra các đề xuất bảo mật từ những ứng dụng và trang web mà họ sử dụng.
Session Hijacking có đáng lo ngại không?
Tất nhiên là có! Session Hijacking cho phép hacker truy cập vào thông tin cá nhân của người dùng, thực hiện những hành vi trái phép, thay đổi dữ liệu hoặc lợi dụng quyền truy cập của người dùng đối tượng.
Hackers tấn công chiếm session ID của người dùng như thế nào?
Kẻ tấn công có thể sử dụng các phương pháp như sniffing mạng để bắt và đánh cắp session ID. Họ cũng có thể tấn công Man-in-the-Middle để chặn và lấy session ID của người dùng.
Session Hijacking có thể xảy ra trên ứng dụng di động không?
Câu trả lời là: “Có!”. Session Hijacking có thể xuất hiện trên các ứng dụng di động. Thực trạng này thường xảy ra khi người dùng kết nối qua các mạng di động thiếu an toàn hoặc dùng ứng dụng không bảo mật.