Trong thời đại công nghệ phát triển hiện nay, các hệ thống mạng ngày càng được đa dạng hóa. Trong đó, PSTN là một thuật ngữ mà chúng ta thường nghe nhắc đến trong lĩnh vực này. Vậy cụ thể PSTN là gì? Hoạt động ra sao? Ứng dụng của công nghệ này trong cuộc sống như thế nào? Các bạn hãy cùng Tino Group tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây nhé!
PSTN là gì?
Định nghĩa PSTN
PSTN là viết tắt của cụm từ Public Switched Telephone Network, tạm dịch: Mạng điện thoại công cộng chuyển mạch. Đây là một hệ thống mạng truyền thông được xây dựng trên cơ sở hạ tầng đường dây điện thoại, trung tâm chuyển mạch điện tử (Digital Switching System) và các trạm cục bộ (Local Exchange) kết nối với nhau bằng các đường truyền vật lý như đường dây đồng trục, cáp quang hoặc các hệ thống cáp đồng dẫn khác.
Khi một cuộc gọi được thực hiện, tín hiệu âm thanh được chuyển đổi thành tín hiệu điện và gửi đến trung tâm điều khiển của PSTN. Tại đó, các tín hiệu này được chuyển tiếp đến địa chỉ đích thông qua một hệ thống các bộ định tuyến và trạm chuyển mạch.
Các cuộc gọi PSTN có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các dịch vụ cơ bản như điện thoại bàn hoặc điện thoại di động,hoặc thông qua các dịch vụ phức tạp hơn như hệ thống tổng đài và các thiết bị kết nối mạng.
Được thành lập từ những năm 1800, PSTN đã trở thành một hệ thống mạng truyền thông quan trọng trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, các giải pháp truyền thông mới như VoIP (Voice over Internet Protocol) đang trở thành lựa chọn phổ biến hơn.
Cấu trúc của mạng PSTN
- Trung tâm điều khiển: Trung tâm này có chức năng điều khiển các cuộc gọi và kết nối các điểm kết nối khác nhau trên mạng.
- Trung tâm chuyển mạch: là nơi kết nối các đường dây điện thoại từ các điểm truy cập khác nhau.
- Đường dây điện thoại: là các đường truyền tín hiệu âm thanh giữa các điểm kết nối trên mạng PSTN. Đường dây điện thoại có thể là cáp đồng trục hoặc cáp xoắn đôi.
- Các điểm kết nối (switches): là các điểm kết nối khác nhau trên mạng PSTN, bao gồm các trạm điện thoại, điện thoại cá nhân, các bộ chuyển đổi và các thiết bị kết nối khác.
- Trung tâm dữ liệu: là nơi lưu trữ dữ liệu của mạng PSTN, bao gồm thông tin về các cuộc gọi và các dịch vụ khác.
- Các trung tâm dịch vụ: là các trung tâm cung cấp các dịch vụ nâng cao trên mạng PSTN, bao gồm dịch vụ chuyển tiếp cuộc gọi, bảo mật cuộc gọi và dịch vụ quản lý tài khoản.
Tất cả các thành phần trên được kết nối với nhau để tạo thành một mạng lưới phức tạp, cho phép các cuộc gọi được kết nối nhanh chóng và đáng tin cậy.
PSTN hoạt động như thế nào?
Mạng PSTN hoạt động bằng cách sử dụng công nghệ truyền dẫn âm thanh qua đường dây điện thoại và các thiết bị điện thoại truyền thống để kết nối các điểm cuối của cuộc gọi. Các tín hiệu điều khiển và quản lý cũng được sử dụng để điều chỉnh kết nối và xác định địa chỉ của người nhận.
Quy trình hoạt động của PSTN bao gồm các bước sau:
- Người gửi cuộc gọi sử dụng điện thoại để gọi đến một số điện thoại khác bằng cách quay (nhấn) số trên điện thoại.
- Tín hiệu âm thanh sẽ được đổi thành một dạng mã và chuyển từ điện thoại gửi đến trạm điện thoại gần nhất. Sau đó, tín hiệu tiếp tục được chuyển đến các trạm điện thoại tiếp theo cho đến khi đến trạm điện thoại của người nhận cuộc gọi.
- Trong quá trình chuyển tín hiệu, một tín hiệu điều khiển sẽ được thêm vào để xác định địa chỉ của người nhận.
- Sau khi xác định địa chỉ của người nhận, các trạm điện thoại tiến hành tạo kết nối giữa hai điểm cuối để cuộc gọi được kết nối.
- Khi đến điểm cuối, tín hiệu sẽ được giải mã và chuyển đổi trở lại dưới dạng âm thanh. Người nghe cuộc gọi sẽ có thể nghe được giọng nói của người gọi.
Mạng PSTN được thiết kế để cung cấp các dịch vụ cơ bản như cuộc gọi điện thoại và máy Fax. Ngoài ra, PSTN cũng hỗ trợ các tính năng phức tạp hơn như hệ thống tổng đài, cho phép các doanh nghiệp tạo ra một mạng lưới điện thoại nội bộ có khả năng kết nối giữa các văn phòng, nhân viên và khách hàng. Hệ thống tổng đài này sẽ cho phép các cuộc gọi được chuyển tiếp hoặc đưa vào danh sách chờ, quản lý đường dây bận và lưu trữ các tin nhắn thoại.
Ưu điểm và hạn chế của mạng PSTN
Ưu điểm
- Ổn định: Mạng PSTN được xây dựng với cơ sở hạ tầng cứng cáp và ổn định, giúp đảm bảo chất lượng cuộc gọi và truyền dữ liệu một cách tin cậy.
- Bảo mật: Dữ liệu truyền qua mạng PSTN được mã hóa bằng các phương thức bảo mật cao, giúp bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng.
- Tính sẵn có: Mạng PSTN đã có sẵn và được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới. Vì vậy, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy và sử dụng các thiết bị điện thoại tương thích với mạng này.
- Chi phí sử dụng thấp: Mạng PSTN có chi phí sử dụng thấp hơn so với mạng điện thoại di động hoặc VoIP.
- Chất lượng âm thanh tốt: PSTN cung cấp chất lượng âm thanh tốt hơn so với các công nghệ khác.
Hạn chế
- Giới hạn chức năng: Mạng PSTN chỉ hỗ trợ các cuộc gọi thoại cơ bản và không có tính năng mở rộng như VoIP hoặc di động.
- Không linh hoạt: Mạng PSTN cần phải sử dụng các thiết bị điện thoại truyền thống và không linh hoạt trong việc kết nối với các hệ thống khác, đặc biệt là thiết bị di động.
- Thời gian triển khai: Việc triển khai mạng PSTN có thể tốn nhiều thời gian và chi phí do cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng.
- Không thân thiện với môi trường: Mạng PSTN sử dụng nhiều thiết bị vật lý như dây điện thoại và trung tâm chuyển mạch, gây ra lượng khí thải và rác thải lớn, không thân thiện với môi trường.
Các ứng dụng của mạng PSTN
PSTN là một trong những công nghệ truyền thông cổ điển nhưng vẫn được sử dụng rộng rãi hiện nay. Các ứng dụng của mạng PSTN khá đa dạng, bao gồm:
- Cuộc gọi điện thoại: Đây là ứng dụng chính của mạng PSTN, cho phép người dùng có thể thực hiện cuộc gọi điện thoại tới bất kỳ địa điểm nào trên thế giới. Các cuộc gọi PSTN có chất lượng âm thanh tốt, ổn định và đảm bảo tính bảo mật cao.
- Dịch vụ Fax: PSTN cũng hỗ trợ truyền dữ liệu Fax, cho phép người dùng gửi và nhận các tài liệu văn bản, hình ảnh, tài liệu dự án, các thông tin khác từ xa.
- Dịch vụ truyền hình cáp: Mạng PSTN được sử dụng để truyền tải các kênh truyền hình cáp, cho phép người dùng có thể xem các chương trình truyền hình yêu thích của mình từ xa.
- Tích hợp hệ thống PBX: PSTN có thể được tích hợp với các hệ thống PBX (tổng đài nội bộ) để tạo ra các hệ thống điện thoại nội bộ hoặc điện thoại công cộng trong các tòa nhà văn phòng hoặc các khu vực dân cư.
- Hệ thống báo động: PSTN được sử dụng để kết nối hệ thống báo động, cho phép các báo động bị kích hoạt gửi tín hiệu đến trung tâm bảo vệ, đảm bảo tính an toàn cho người dùng và tài sản.
- Tổng đài hỗ trợ khách hàng: PSTN được sử dụng trong các tổng đài hỗ trợ khách hàng, cho phép khách hàng có thể liên hệ với các nhân viên hỗ trợ để được giải đáp các thắc mắc hoặc yêu cầu hỗ trợ.
So sánh PSTN và VoIP
VoIP là gì?
VoIP là viết tắt của “Voice over Internet Protocol” – một công nghệ cho phép truyền dữ liệu âm thanh qua mạng Internet. Được phát triển từ những năm đầu của thế kỷ 21, công nghệ đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực truyền thông và viễn thông. VoIP cho phép người dùng có thể gọi điện thoại và truyền giọng nói thông qua Internet thay vì sử dụng mạng điện thoại cố định truyền thống như PSTN. Các ứng dụng phổ biến của VoIP bao gồm Skype, WhatsApp, Viber và Zoom.
Sư khác biệt giữa PSTN và VoIP
PSTN và VoIP là hai công nghệ truyền âm thanh khác nhau. PSTN là mạng điện thoại cố định công cộng, trong khi VoIP (Voice over Internet Protocol) là công nghệ truyền thông thoại qua mạng internet. Dưới đây là một số điểm khác nhau giữa PSTN và VoIP:
- Cấu trúc mạng: PSTN là mạng điện thoại cố định dựa trên hạ tầng mạng vật lý, trong khi VoIP là công nghệ truyền thông qua mạng internet.
- Chi phí: Với PSTN, chi phí gọi điện thoại được tính dựa trên khoảng cách, thời gian và các phí phụ thuộc vào từng nhà mạng. Trong khi đó, VoIP cung cấp các gói dịch vụ giá rẻ, không phụ thuộc vào khoảng cách và không cần đầu tư nhiều vào hạ tầng mạng vật lý.
- Chất lượng âm thanh: PSTN cung cấp chất lượng âm thanh ổn định do sử dụng các đường dây điện thoại đặc biệt để truyền tín hiệu âm thanh. Trong khi đó, VoIP có thể bị ảnh hưởng bởi tốc độ internet và chất lượng mạng.
- Khả năng mở rộng: PSTN có thể mở rộng tốt vì hầu hết các công ty điện thoại đều có hạ tầng cho PSTN. Trong khi đó, VoIP cần một mạng internet tốt để hoạt động tốt.
- Tính năng: VoIP cung cấp các tính năng đa phương tiện như cuộc gọi video, gửi tin nhắn thoại và chia sẻ màn hình. PSTN chỉ có thể cung cấp các tính năng cơ bản như gọi điện thoại và nhận tin nhắn thoại.
Tóm lại, PSTN và VoIP đều có những ưu và nhược điểm riêng của mình. PSTN là một công nghệ truyền thông cũ và hạn chế tính năng, trong khi VoIP là một công nghệ tiên tiến, chi phí xây dựng thấp, có tính năng đa dạng nhưng lại bị ảnh hưởng bởi tốc độ internet.
Tùy vào nhu cầu và sự lựa chọn của từng cá nhân hoặc doanh nghiệp để quyết định sử dụng công nghệ nào phù hợp.
Tóm lại, với sự phát triển của công nghệ, các hệ thống truyền thông mới như VoIP đã trở nên phổ biến hơn. Tuy nhiên, PSTN vẫn đang được sử dụng và có sự phát triển liên tục. Quan trọng nhất, để chọn lựa hệ thống mạng truyền thông phù hợp, người dùng cần cân nhắc và so sánh các ưu điểm và hạn chế của từng công nghệ trước khi quyết định sử dụng.
Những câu hỏi thường gặp
Tương lai của mạng PSTN sẽ ra sao?
Với sự phát triển của các công nghệ truyền thông mới như VoIP, các mạng truyền thông 3G, 4G, 5G, các ứng dụng trực tuyến và các thiết bị thông minh, dự kiến ứng dụng mạng PSTN sẽ tiếp tục giảm dần và sớm được thay thế hoàn toàn trong tương lai.
Công ty quy mô nhỏ nên sử dụng PSTN hay VoIP?
Nếu công ty của bạn có nhu cầu về tính ổn định, chất lượng âm thanh tốt và muốn đơn giản hóa việc quản lý hệ thống, PSTN là một lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, nếu công ty của bạn cần tính linh hoạt và khả năng mở rộng, kết hợp với các tính năng hiện đại như video hội nghị, VoIP là một sự lựa chọn tốt hơn.
Có những mạng nào khác ngoài PSTN và VoIP?
Ngoài PSTN và VoIP, còn có nhiều loại mạng khác được sử dụng trong viễn thông và truyền thông hiện đại như: GSM, 3G/4G/5G, ISDN, MPLS, mạng cáp quang,…
Làm sao để sử dụng mạng PSTN?
Để sử dụng mạng PSTN, người dùng cần phải có một thiết bị điện thoại có dây (có thể là điện thoại bàn hoặc điện thoại di động) và một đường truyền điện thoại. Đường truyền điện thoại có thể được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ viễn thông, ví dụ như Viettel, VNPT, FPT hoặc một nhà cung cấp dịch vụ internet.