SMEs là gì? Tìm hiểu chi tiết về SMEs

Ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (hay còn gọi là SMEs) đang chiếm phần lớn và đóng một vai trò khá quan trọng đối với nền kinh tế của quốc gia. Trong bài viết hôm nay, các bạn hãy cùng Tino Group tìm hiểu cụ thể SMEs là gì và những đặc điểm chính của mô hình doanh nghiệp này.

Định nghĩa SMEs

SMEs là gì?

SMEs hay SME là viết tắt của cụm từ “Small and mid-size enterprises”, tạm dịch: Doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là những doanh nghiệp duy trì doanh thu, tài sản hoặc số lượng nhân viên dưới một ngưỡng nhất định. Mỗi quốc gia sẽ có định nghĩa riêng về cấu trúc của một doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong đó, một số tiêu chí về quy mô phải được đáp ứng và đôi khi ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động cũng được tính đến.

Mô hình doanh nghiệp này có thể giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động. Trong những năm gần đây, SMEs có sự phát triển một cách nhanh chóng cả trong nước và thế giới, chiếm tới 95% tổng số các doanh nghiệp toàn cầu và tạo việc làm cho hơn 50% cho người lao động.

Mặt khác, tỷ lệ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp này là khá lớn và nguy cơ phá sản cũng không nhỏ. Do đó, các chính phủ thường xuyên đưa ra các biện pháp khuyến khích, bao gồm hỗ trợ về thuế và khả năng tiếp cận các khoản vay tốt hơn để giúp duy trì hoạt động kinh doanh của họ.

Tên gọi của SMEs trên toàn cầu

Mặc dù có quy mô nhỏ nhưng các SMEs vẫn đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Tại Hoa Kỳ, không có cách nào để xác định các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ. Liên minh Châu Âu (EU) đã đưa ra các định nghĩa rõ ràng hơn, mô tả doanh nghiệp có quy mô nhỏ có ít hơn 50 nhân viên và SMEs là doanh nghiệp có ít hơn 250 nhân viên. Ngoài ra, còn có các công ty siêu nhỏ, sử dụng tới 10 nhân viên.

SMEs thường được EU, Liên hợp quốc (LHQ) và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sử dụng. Trong khi ở Hoa Kỳ, các doanh nghiệp này thường được gọi là các Small-to-mid-size businesses (SMBs). Ở Kenya, họ gọi là MSME, viết tắt của Micro, Small và Medium Enterprise. Hay ở Ấn Độ, các doanh nghiệp này được gọi là là MSMED (Micro, Small và Medium Enterprise). Bất chấp sự khác biệt về tên gọi, các quốc gia đều có điểm chung là phân loại các doanh nghiệp dựa trên quy mô hoặc cơ cấu.

Vai trò của SMEs đối với sự phát triển của nền kinh tế

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường được xem là “nhịp tim” của cả các nền kinh tế mới nổi và phát triển. Họ đóng vai trò tạo việc làm cho người lao động, giảm tỷ lệ thất nghiệp và nâng cao khả năng phát triển kinh tế xã hội.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OCED), các doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng góp khoảng 50% tổng số việc làm và 40% GDP ở các quốc gia. SMEs cũng đóng vai trò lớn trong việc hình thành và phát triển đội ngũ các nhà kinh doanh năng động, có trình độ cao.

Bên cạnh đó, SMEs còn là nguồn cung chính của thị trường với nhiều loại mặt hàng đa dạng ở tất cả lĩnh vực, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trong cuộc sống, đồng thời thúc đẩy sức tiêu thụ của nền kinh tế. Từ đó, họ tạo ra một môi trường cạnh tranh, phát triển bền vững.

Nhờ có bộ máy tổ chức đơn giản, vốn đầu tư nhỏ, các doanh nghiệp SMEs có thể tham gia vào nhiều thị trường khác nhau để khai thác tiềm năng cũng như thế mạnh của từng vùng.

Điển hình như khu vực nông thôn, SMEs giữ vai trò chủ đạo trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thúc đẩy sự phát triển của ngành thương mại dịch vụ ở địa phương. Từ đó thu hẹp khoảng cách phát triển giữa thành thị và nông thôn.

Tiêu chí phân loại SMEs ở Việt Nam

Phân loại SMEs ở Việt Nam

SMEs ở Việt Nam được chia thành 3 dạng: Doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa. Bạn có thể tham khảo qua bảng dưới đây:

Phân biệt giữa doanh nghiệp Startup và SMEs

Mục tiêu kinh doanh

Khái niệm Startup thường được dùng để chỉ doanh nghiệp đang trong giai đoạn vừa hình thành. Một Startup hoàn toàn có thể phát triển mạnh mẽ để trở thành doanh nghiệp quy mô lớn nếu triển khai tốt.

Trong khi đó, SMEs thường là loại hình doanh nghiệp dựa trên một mô hình kinh doanh đã được thử nghiệm ở quy mô vừa, nhỏ hoặc siêu nhỏ.

Cạnh tranh

Các doanh nghiệp SMEs thường không chịu ảnh hưởng quá nhiều bởi các yêu cầu về sự độc đáo hay đột phá để cạnh tranh. Ngược lại, Startup phải có sự sáng tạo khác biệt mới có thể đứng vững trên thị trường cũng như thu hút thêm vốn đầu tư.

Chủ sở hữu

Doanh nghiệp SMEs thường được sở hữu bởi một cá nhân cũng như ít huy động vốn từ bên ngoài. Còn với Startup, họ thường chia sẻ cổ phần và kêu gọi vốn đầu tư để đảm bảo khả năng tăng trưởng của mình.

Tốc độ tăng trưởng

SMEs được cho là có lợi thế hơn so với doanh nghiệp Startup về tốc độ tăng trưởng, bởi khả năng thu lợi nhuận của họ có thể bắt đầu từ những ngày đầu tiên. Mặt khác, Startup thường sẽ mất một khoảng thời gian ban đầu để có được số lượng khách hàng cũng như doanh thu nhất định, đôi khi họ còn phải chịu thua lỗ.

Thuận lợi và khó khăn của SMEs

Thuận lợi

• Không gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nhân lực
• Dễ thâm nhập thị trường dựa trên nhu cầu của khách hàng
• Đảm bảo được khả năng cạnh tranh, đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp mở rộng thị trường.
• Có khả năng vận hành linh hoạt trước những thay đổi của nền kinh tế và dễ dàng điều hướng khi thị trường biến động.

Khó khăn

• Khó tiếp cận nguồn vốn, khả năng vay ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng thấp. Điều này ảnh hưởng đến khả năng vận hành và duy trì hoạt động của doanh nghiệp.
• Những hạn chế trong công nghệ sản xuất khiến SMEs gặp khó khăn khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Các doanh nghiệp SMEs chưa chú trọng đầu tư kinh phí cho hoạt động Marketing khiến việc cải thiện doanh số chưa thực sự hiệu quả.
• Nhiều lãnh đạo SMEs chưa có năng lực phù hợp cũng như không định hướng rõ ràng tầm nhìn của doanh nghiệp nên việc điều hành không thực sự hiệu quả.
• Với những doanh nghiệp siêu nhỏ, chế độ phúc lợi, lương thưởng thường bị hạn chế nên khó tìm kiếm và giữ chân được nguồn nhân lực chất lượng.
• SMEs thường bị đánh giá thấp hơn doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có sẵn tên thương hiệu, uy tín và các công ty đa quốc gia.

Việc các SMEs xuất hiện ngày càng nhiều đã và đang tạo ra tầm ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế của Việt Nam. Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết xung quanh mô hình doanh nghiệp SMEs. Hy vọng đây sẽ là một nguồn kiến thức bổ ích cho bạn.

FAQs về doanh nghiệp SMEs