Mặc dù Windows và MacOS đang rất phổ biến hiện nay, nhưng vẫn có một nhóm người dùng lựa chọn Ubuntu làm hệ điều hành cho thiết bị của mình. Vậy Ubuntu là gì? Để hiểu rõ hơn về hệ điều hành này, các bạn hãy tham khảo bài viết dưới đây nhé!
Ubuntu là gì?
Khái niệm Ubuntu
Ubuntu là một hệ điều hành mã nguồn mở, được phát triển bởi cộng đồng chung trên nền tảng Debian GNU/Linux.
Được tài trợ bởi Canonical Ltd (chủ sở hữu là một người Nam Phi Mark Shuttleworth), Ubuntu cực kỳ lý tưởng cho máy tính để bàn, máy xách tay và máy chủ.
Tại sao hệ điều hành này được đặt tên là Ubuntu?
Ubuntu là tên của bản phân phối – khởi nguồn từ quan điểm “Ubuntu” mang tính cộng đồng của người Nam Phi: “Con người hướng đến con người“. Ubuntu đã mang tinh thần của quan điểm đó vào thế giới công nghệ.
Ubuntu qua từng bước phát triển
Tháng 10 năm 2004, phiên bản chính thức đầu tiên của Ubuntu được ra mắt – phiên bản 4.1.0 – mang mã là “Warty Warthog” đã thu hút được sự quan tâm trên toàn cầu của hàng ngàn người yêu thích phần mềm miễn phí cùng với các chuyên gia, cùng tham gia cộng đồng Ubuntu.
Phiên bản thông thường
Các phiên bản Ubuntu được đặt tên theo dạng YY.MM (tên), trong đó Y tương ứng với năm phát hành, và MM tương ứng với tháng phát hành. Tên trong ngoặc là tên hiệu được đặt cho phiên bản trước khi phát hành chính thức.
Phiên bản Ubuntu chính thức mới nhất hiện tại là Ubuntu 22.04.2 LTS (Jammy Jellyfish) phát hành tháng 21 tháng 4 năm 2022. Bạn có thể xem chi tiết các phiên bản mới nhất tại https://releases.ubuntu.com/.
Phiên bản hỗ trợ lâu dài
Ubuntu cũng có những phiên bản hỗ trợ dài hạn “Long Term Support“, hỗ trợ trong vòng 3 năm đối với máy tính để bàn và 5 năm đối với máy chủ. Các phiên bản Long Term Support sẽ được ra mắt mỗi 2 năm một lần.
Cài đặt Ubuntu có khó không?
Mỗi phiên bản phát hành có một đĩa chạy trực tiếp, cho phép người dùng xem xét phần cứng của họ có tương thích với hệ điều hành hay không trước khi cài đặt lên đĩa cứng bằng phần mềm Ubiquity. Tập tin ảnh đĩa có thể được tải về từ trang chủ Ubuntu, và các đĩa cài đặt có thể được cung cấp bởi bên thứ ba. Từ phiên bản Ubuntu 12.10, tập tin ảnh đĩa chỉ có thể được ghi lên đĩa DVD, USB, hoặc đĩa cứng, vì dung lượng của nó đã vượt quá giới hạn tối đa của đĩa CD.
Đĩa cài đặt Ubuntu yêu cầu máy tính có từ 256 MB RAM trở lên.
Bạn sẽ mất trung bình 20-30 phút cho một quá trình cài đặt Ubuntu sử dụng giao diện đồ họa, tốc độ cài đặt phụ thuộc vào cấu hình máy tính.
Ngoài ra, người dùng có thể cài đặt Ubuntu lên một đĩa ảo bên trong Windows bằng bộ cài đặt Wubi. Mặc dù tốc độ xử lý có thể bị giảm sút so với cài đặt đầy đủ, nhưng bù lại, cài đặt bên trong Windows không yêu cầu người dùng phải phân vùng lại đĩa cứng và có thể được gỡ bỏ dễ dàng từ ngay trong Windows.
Một quá trình cài đặt mặc định của Ubuntu sẽ bao gồm đa dạng các phần mềm như LibreOffice, Firefox, Thunderbird, Transmission, và một số tựa game nhẹ như Sudoku và cờ vua. Nhiều gói phần mềm mở rộng khác như Evolution, GIMP, Pidgin và Synaptic có thể được truy cập từ Ubuntu Software Center.
Ubuntu được vận hành dưới giấy phép vận hành chung GNU (GPL) và toàn bộ những ứng dụng được cài đặt mặc định đều là miễn phí. Ngoài ra, Ubuntu còn cài đặt một vài driver phần cứng chỉ có có sẵn dưới dạng nhị phân.
Ubuntu có ưu điểm và hạn chế gì?
Ưu điểm
Ubuntu hoàn toàn miễn phí
Với đặc trưng là một mã nguồn mở nên Ubuntu hoàn toàn miễn phí. Bạn có thể thoải mái tải về, sử dụng và chia sẻ mà không phải trả bất cứ chi phí nào. Không những thế, bạn có thể nghiên cứu cách chúng hoạt động, dựa vào đó để phát triển và phân phối chúng.
Đáp ứng nhu cầu của đa số người dùng
Ubuntu dành cho máy tính để bàn
Hệ điều hành máy tính để bàn Ubuntu nguồn mở hỗ trợ hàng triệu PC và máy tính xách tay trên khắp thế giới. Download tại đây
Cung cấp đủ chương trình cần thiết cho văn phòng
Tích hợp đa dạng các chương trình, phần mềm soạn thảo, nhận/gửi thư, phần mềm máy chủ web và lập trình, Ubuntu thuyết phục “dân văn phòng” khi có thể sử dụng được trên máy xách tay và máy chủ.
Hỗ trợ và quản lý
Ubuntu Advantage là gói hỗ trợ chuyên nghiệp từ các chuyên gia của Canonical. Bạn sẽ được hỗ trợ 24/7 bởi các kỹ sư có kinh nghiệm trực tiếp về các vấn đề và khó khăn của bạn. Gói hỗ trợ này bao gồm Landscape, là một công cụ quản lý hệ thống Ubuntu, giúp theo dõi, quản lý, vá và tuân thủ báo cáo trên tất cả các máy tính để bàn Ubuntu.
Hệ điều hành hoàn toàn không có virus
Không hề có 1 con virus hay phần mềm gây hại gì có thể chạy trên Ubuntu. Bạn hoàn toàn an toàn khi sử dụng Ubuntu. Không antivirus, không lo lắng, Ubuntu thực sự là lựa chọn đúng đắn cho những người đặt bảo mật lên trên hết.
Mọi phần mềm được cập nhật tự động
Được cập nhật tự động 6 tháng 1 lần, Ubuntu mang đến cho bạn cơ hội sử dụng những chương trình mới nhất với những tính năng ưu việt nhất.
Ubuntu bảo vệ dữ liệu quý giá của bạn
Ubuntu được thiết kế để bảo mật. Bạn có thể tải các bản cập nhật về bảo mật ít nhất 18 tháng trên máy bàn và máy chủ.
Đa ngôn ngữ
Với tính chất “Ubuntu” (tình người) kết hợp với mã nguồn mở trên toàn thế giới, Ubuntu hướng tới người dùng phổ thông nên được bản địa hóa ngôn ngữ với từng địa phương (có cả tiếng Việt).
Hạn chế
Ubuntu không phải là hoàn hảo. Vẫn có nhiều khoảng cách và giới hạn mà không phải ai cũng vượt qua được để đến với Ubuntu.
Hạn chế đầu tiền là khó dùng, khó làm quen (với những người chuyển từ Windows sang).
Vấn đề thứ hai là thiếu hụt phần mềm chuyên dụng cao. Vì đáp ứng đối tượng là người dùng phổ thông nên Ubuntu chưa có nhiều phần mềm chuyên dụng cao. Hiện tại Ubuntu cũng đang đẩy mạnh việc này, đã cung cấp kha khá phần mềm.
Bộ gõ tiếng Việt trên Ubuntu hơi khó khăn so với Windows.
So sánh hệ điều hành Ubuntu và Windows
Về giao diện
Windows sở hữu giao diện đẹp mắt với khả năng tùy biến cao, ngoài ra còn rất dễ dàng thao tác, điều khiển. Trong khi đó, giao diện của Ubuntu lại khá truyền thống và đơn giản, nhưng các bản cập nhật mới đã cải thiện phần nào.
Về khả năng hỗ trợ phần mềm và an toàn hệ thống
Hầu hết các phần mềm trên thế giới hiện nay đều được tạo ra để hỗ trợ hệ điều hành Windows. Nhưng cũng vì điều này đã khiến Windows trở nên kém an toàn, nguy cơ máy tính Windows bị nhiễm các phần mền độc hại như Trojan, Virus, Keylogger, Adware… cũng tăng cao. Ngược lại, Ubuntu không phổ biến bằng Windows nên có rất ít phần mềm virus có thể chạy trên hệ điều hành này. Tính bảo mật và an toàn dữ liệu của người dùng cũng được nâng cao.
Tuy nhiên, bạn cần cân nhắc kỹ trước khi cài đặt Ubuntu vì một số phần mềm sẽ không thể cài đặt.
Về quá trình cài đặt
Công đoạn cài đặt Windows tốn nhiều thời gian hơn vì để có thể sử dụng được, bạn còn phải cài đặt thêm rất nhiều tiện ích và phần mềm đi kèm khác như driver phần cứng, phần mềm diệt virus,…Trong khi đó, việc cài đặt hệ điều hành Ubuntu lại đơn giản hơn nhiều. Người dùng có thể lập tức sử dụng ngay sau khi quá trình cài đặt hoàn tất.
Về khả năng tiêu hao tài nguyên phần cứng
Ubuntu ít sử dụng nhiều tài nguyên phần cứng hơn so với Windows. Ubuntu có thể nâng cao hiệu suất làm việc của hệ thống, đồng thời tránh các tình trạng máy bị đơ, giật một cách hiệu quả.
Về bản quyền và chi phí
Windows là hệ điều hành phổ biến nhất thế giới nhưng mức giá của lại khá cao. Người dùng có thể sử dụng các bản Win crack trên internet nhưng các phiên bản này đôi khi tiềm ẩn các nguy cơ về virus, an toàn bảo mật. Trong khi đó, Ubuntu cho phép người dùng cài đặt miễn phí và bạn hoàn toàn sẽ không phải trả bản quyền.
Trên đây là một số thông tin cơ bản xoay quanh Ubuntu. Đây sẽ là một lựa chọn thích hợp nếu một ngày nào đó bạn muốn có trải nghiệm hệ điều hành điều hành miễn phí và an toàn. Bạn có thể tìm hiểu nhiều thông tin về Ubuntu trước khi sử dụng nhé!
FAQs về Ubuntu
Làm sao để sử dụng các ứng dụng của Windows trên hệ điều hành Ubuntu?
Trừ những phần mềm bạn cần đã có phiên bản cho Ubuntu, còn lại bạn phải tìm phần mềm thay thế tương ứng. Nếu bạn muốn chạy các tập tin exe trên Ubuntu thì có thể dùng Wine, nhưng không có nghĩa là Wine sẽ giúp được bạn chạy tất cả các chương trình (đặc biệt là các trò chơi trực tuyến). Vì vậy, một lời khuyên dành cho bạn là hãy dùng các phần mềm chạy trực tiếp, có phiên bản dành cho Ubuntu/Linux.
Những hãng laptop nào có hỗ trợ Ubuntu?
Hầu hết, các hãng laptop hiện nay đề có thể chạy Ubuntu. Hệ điều hành này được hỗ trợ bởi nhiều nhà sản xuất bao gồm Dell, HP, Lenovo, ASUS và ACER.
Ubuntu có phục vụ cho những hoạt động thường ngày?
Một số ứng dụng vẫn không có sẵn trong Ubuntu hoặc các lựa chọn thay thế không có tất cả các tính năng, nhưng bạn vẫn có thể sử dụng Ubuntu để sử dụng hàng ngày như duyệt internet, tính năng văn phòng, sản xuất video, lập trình và chơi một số trò chơi.
Có nên chuyển từ Windows 10 sang Ubuntu?
Lý do lớn nhất khiến bạn cân nhắc chuyển sang Ubuntu thay vì Windows 10 là vì các vấn đề về quyền riêng tư và bảo mật. Windows 10 đã từng là một cơn ác mộng về quyền riêng tư kể từ khi ra mắt. Mặc dù Ubuntu không hoàn toàn chống được phần mềm độc hại nếu bị xâm nhậm, nhưng hệ điều hành này được xây dựng để có một hệ thống ngăn chặn kịp thời các phần mềm độc hại.
