Các mô hình quản lý kho hiệu quả được sử dụng phổ biến nhất hiện nay

Quản lý kho là công việc không đơn giản, đòi hỏi bạn phải vận dụng sáng tạo các phương pháp vào hoạt động thực tế của doanh nghiệp. Đặc biệt, quản lý kho với các mô hình khác nhau sẽ mang lại cho bạn những lợi ích khác nhau. Trong bài viết này, Tino Group sẽ cùng bạn tìm hiểu các mô hình quản lý kho hiệu quả được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Đôi nét về quản lý kho

Quản lý kho là gì?

Hàng tồn kho được hiểu là tất cả nguồn lực dự trữ để đáp ứng nhu cầu của hiện tại hoặc tương lai. Hàng tồn kho bao gồm hàng thành phẩm, hàng dở dang, nguyên vật liệu/linh kiện, tồn kho công cụ trong hoạt động sản xuất,…

Quản lý kho hay quản lý hàng tồn kho là tập hợp các công việc liên quan đến các công tác tổ chức, sắp xếp, quản lý, bảo quản hàng hóa trong kho lưu trữ. Đây là một công việc quan trọng, phải được thực hiện liên tục trong suốt quá trình hàng hóa được lưu trữ trong kho nhằm đảm bảo các vấn đề sau:

• Lượng hàng tồn kho tối ưu nhất, luôn nằm trong mức an toàn (không thừa không thiếu).
• Đưa ra quyết định thời điểm cần nhập thêm nguyên liệu
• Quyết định khi nào cần tăng cường hoặc hạn chế sản xuất để điều chỉnh hàng tồn kho thành phẩm.

Tại sao cần quản lý hàng tồn kho hiệu quả?

Mục đích quản lý hàng tồn kho là để:

• Đảm bảo hàng trong kho luôn đủ để cung cấp cho thị trường, tránh bị gián đoạn làm mất khách hàng.
• Hạn chế các rủi ro như hàng tồn kho bị ứ đọng, giảm chất lượng và giá trị do dự trữ lâu ngày.
• Cân bằng giữa các quy trình: Mua vào → Dự trữ → Sản xuất → Tiêu thụ.
• Tối ưu hóa lượng hàng trong kho nhằm giảm chi phí hàng tồn kho cho doanh nghiệp.

Các mô hình quản lý kho hiệu quả nhất hiện nay

Ba trong số các mô hình quản lý hàng tồn kho phổ biến nhất là: Economic Order Quantity (EOQ), Economic Production Quantity (EPQ) và ABC Analysis. Mỗi mô hình đều có một cách để bạn quản lý hàng hóa trong kho hiệu quả. Lựa chọn mô hình nào sẽ phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh của bạn.

Economic Order Quantity (EOQ)

Mô hình này thích hợp cho các nhà kinh doanh thương mại điện tử và các nhà bán lẻ. Economic Order Quantity (EOQ) giúp bạn để tính số lượng đặt hàng tối ưu nhất để mua vào lưu trữ nhằm hạn chế chi phí hàng tồn kho. Công thức cho mô hình này như sau:

EOQ = 2DS/C

Trong đó:

• D: Nhu cầu hàng năm. Đây là số liệu của các năm trước (hàng tồn kho đầu năm + lượng hàng tồn nhập thêm trong năm – hàng tồn kho cuối năm).
• C: Chi phí bảo tồn hàng tồn kho. Bao gồm phí thuê kho, phí đầu tư hệ thống kệ kho hàng, tiền công cho nhân sự, thiết bị máy móc, điện nước,…
• S: Chi phí đặt hàng. Đây là chi phí cần chi trả cho việc đặt hàng đối với mỗi đơn hàng, chẳng hạn như: phí vận chuyển, điện thoại,…

Economic Production Quantity (EPQ)

Loại mô hình quản lý hàng tồn kho này có thể cho bạn biết số lượng sản phẩm cần được sản xuất trong một lô đơn lẻ để giảm thiểu các loại chi phí như chi phí thiết lập máy móc và chi phí lưu giữ hàng tồn kho. EPQ được xem là một bản nâng cấp của mô hình EOQ.

Công thức của mô hình EPQ như sau:

2KDh (1-x)

Trong đó:

• K = Chi phí thiết lập (đặt hàng)
• D = Tỷ lệ cầu
• h = Chi phí lưu trữ hàng năm trên mỗi sản phẩm
• P = Tỷ lệ sản xuất hàng năm
• x = D / P

Mô hình này có thể là lựa chọn tốt nhất cho doanh nghiệp của bạn nếu:

• Doanh nghiệp nhập hàng tồn kho từ các nhà cung cấp theo từng bộ phận thay vì nhập sản phẩm đầy đủ. Ví dụ: Các doanh nghiệp sản xuất ô tô.
• Lãi suất cho các mặt hàng là nhất quán trong các khoảng thời gian khác nhau.

ABC Analysis

Mô hình ABC Analysis sẽ chia hàng tồn kho thành 3 nhóm hàng với mức độ quản lý khác nhau:

• Nhóm A: Các nguyên vật liệu, hàng tồn cần kiểm soát chặt và chính xác vì chúng có giá trị lớn. Thời gian kiểm toán 1 tháng/lần.
• Nhóm B: Các nguyên vật liệu, hàng tồn cần kiểm soát ở mức vừa phải vì chúng có giá trị trung bình. Cần kiểm toán 3 tháng/lần.
• Nhóm C: Các nguyên vật liệu, hàng tồn chỉ cần kiểm soát ở mức đơn giản vì hàng hóa ở nhóm này có giá trị thấp. Nên kiểm toán 6 tháng/lần.

Trong trường hợp doanh nghiệp của bạn cung cấp hàng hóa có sự khác biệt đáng kể về giá trị, đây sẽ là một mô hình khả thi.

Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hàng tồn kho

Nguyên vật liệu, nhiên liệu

Quản lý tồn kho nguyên vật liệu, nhiên liệu thường phụ thuộc vào:

• Quy mô sản xuất và nhu cầu dự trữ nguyên vật liệu để phục vụ cho việc sản xuất của doanh nghiệp.
• Khả năng sản phẩm được cung ứng trên thị trường.
• Thời gian vận chuyển từ nhà cung cấp nguyên vật liệu đến doanh nghiệp.
• Giá thành của các loại nguyên vật liệu, nhiên liệu

Bán thành phẩm và sản phẩm dở dang

Quản lý tồn kho bán thành phẩm, sản phẩm dở dang thường phụ thuộc vào:

• Đặc điểm và các yêu cầu về kỹ thuật, công nghệ trong quá trình tạo sản phẩm.
• Thời gian và chu kỳ để sản xuất sản phẩm.
• Cách tổ chức quá trình sản xuất của doanh nghiệp.

Sản phẩm thành phẩm

Quản lý tồn sản phẩm thành phẩm thường phụ thuộc vào:

• Mối liên kết giữa khâu sản xuất và khả năng tiêu thụ sản phẩm.
• Hợp đồng bán sản phẩm giữa doanh nghiệp với khách hàng.
• Khả năng mở rộng thị trường của doanh nghiệp.

Tóm lại, có nhiều cách khác nhau để quản lý hàng tồn kho. Điều này phần lớn phụ thuộc vào các mô hình kinh doanh của doanh nghiệp cũng như loại mô hình quản lý hàng tồn kho mà doanh nghiệp đã lựa chọn. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn có cái nhìn về mô hình quản lý hàng tồn kho để áp dụng hiệu quả. Chúc bạn thành công!

Những câu hỏi thường gặp